Erfgoedregistrator
BK-0542-1
Dit is de actuele versie van de beroepskwalificatie.
Globaal
Titel
Erfgoedregistrator
Definitie
De erfgoedregistrator registreert of begeleidt het registreren van erfgoed en actualiseert die registratie, teneinde een erfgoedwerking of erfgoedpraktijk kwaliteitsvol te ondersteunen en te vrijwaren voor de toekomst.
Niveau (VKS en EQF)
5
Jaar van erkenning
versie 1, 2021
Competenties
Opsomming competenties
- Competentie 1:
Ontwikkelt de eigen deskundigheid
- Blijft op de hoogte van relevante nieuwe inzichten en methodes
- Doet voorstellen voor eigen vorming en opleiding
- Volgt opleidingen
- Neemt deel en werkt mee aan studiedagen, werkgroepen, colloquia
- Zorgt voor een doorstroming van de opgebouwde deskundigheid
- Onderhoudt een netwerk met collega-erfgoedwerkers binnen en buiten de organisatie
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van de erfgoedsector
- Kennis van vakgerichte literatuur
- Kennis van kantoorsoftware
- Kennis van communicatiekanalen en -technieken
- Grondige kennis van informatiebeheer
- Grondige kennis van relevante (internationale) standaarden, inzichten en methodes voor het beschrijven en het omgaan met erfgoed en digitale bestanden (bv. CEN, OSLO (CIDOC-CRM), ISAD (G), Invulboek Objecten op CEST, SPECTRUM, COMETA,…)
- Competentie 2:
Gaat op een methodische, veilige en deontologische manier om met erfgoed
- Past de specifieke ethische codes toe
- Past de methodologie en procedures voor informatiebeheer toe, waaronder inventarisatie en/of collectiemanagement
- Organiseert de eigen werkplanning volgens de vooropgestelde doelstellingen
- Kiest in overleg met de verantwoordelijke standaarden voor (digitale) registratie passend bij het erfgoed
- Hanteert het erfgoed met zorg
- Past de specifieke veiligheidsvoorschriften van de organisatie toe
- Signaleert eventuele schade aan de verantwoordelijke
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van relevante Europese wetgeving rond databescherming en online privacy
- Kennis van ethische codes (bv. ICOM, ICOMOS, ECCO, IFLA, ICA, UNESCO,...)
- Kennis van de 10 schadefactoren (Canadian Conservation Institute)
- Kennis van de veiligheidsvoorschriften van de organisatie
- Grondige kennis van informatiebeheer
- Grondige kennis van methodologie en procedures voor inventarisatie en/of collectiemanagement (bv. SPECTRUM,…)
- Grondige kennis van externe erfgoedbronnen/authority files (bv. AAT, Iconclass, RKDartists, ULAN, VIAF,…)
- Grondige kennis van relevante (internationale) standaarden, inzichten en methodes voor het beschrijven en het omgaan met erfgoed en digitale bestanden (bv. CEN, OSLO (CIDOC-CRM), ISAD (G), Invulboek Objecten op CEST, SPECTRUM, COMETA,…)
- Competentie 3:
Gaat op een respectvolle en deskundige manier om met de erfgoedgemeenschap
- Past de specifieke ethische codes toe
- Motiveert de erfgoedgemeenschap voor de (digitale) registratie van erfgoed met respect voor de mogelijkheden van de betrokkenen
- Respecteert en erkent de waarde en diversiteit van de erfgoedgemeenschap
- Betrekt de erfgoedgemeenschap bij de (digitale) registratie van erfgoed indien relevant
- Communiceert transparant met de erfgoedgemeenschap
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van de internationale conventies (bv. UNESCO, Europa,...)
- Kennis van de erfgoedgemeenschap en de diverse betrokkenen binnen die gemeenschap
- Kennis van ethische codes (bv. ICOM, ICOMOS, ECCO, IFLA, ICA, UNESCO,...)
- Kennis van de ethische principes, verbonden aan de Inventaris Vlaanderen van het Immaterieel Cultureel Erfgoed
- Kennis van gepaste communicatie en werkvormen in het kader van participatie en dialoog met de erfgoedgemeenschap
- Competentie 4:
Ondersteunt de processen van de erfgoedwerking en doet suggesties voor de optimalisatie
- Doet suggesties voor het interne informatie- en metadatabeleid van de organisatie
- Rapporteert over de jaarlijkse geboekte resultaten op vlak van (digitale) registratie van het erfgoed
- Doet suggesties ter verbetering van de werking of de dienstverlening
- Maakt of actualiseert een handleiding met de formele afspraken om de gelijkvormigheid van de (digitale) registratie te bewaken
- Doet suggesties tot verbetering van de digitale maturiteit van de organisatie
- Doet suggesties bij de keuze of (door)ontwikkeling van het registratieplatform van de organisatie
- Kent rechten en rollen toe in het registratieplatform
- Geeft input aan het beleid van de organisatie over het belang van (digitale) registratie
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van de organisatie(structuur)
- Kennis van digitale maturiteit
- Kennis van digitale inventarisatietechnieken
- Kennis van het registratieplatform van de organisatie
- Kennis van communicatiekanalen en -technieken
- Grondige kennis van informatiebeheer
- Competentie 5:
Registreert het erfgoed en/of de erfgoedpraktijk
- Bevraagt waar nodig bronnen en/of betrekt erfgoedgemeenschappen
- Bakent het erfgoed af (bv. geografisch, temporeel, materieel, thematisch, fysisch, betrokkenheid,...)
- Creëert een algemeen overzicht van de inventaris en/of collectie door (deel)collectiebeschrijving
- Kent een unieke identificatie (registratienummer) en/of persistente URI's toe
- Maakt items individueel identificeerbaar (bv. fysieke nummering aanbrengen)
- Registreert de standplaats, locatie, verplaatsing en/of transport
- Fotografeert of digitaliseert
- Benoemt de kenmerken (bv. afmetingen, materialen, vervaardigers, type, technieken, onderdelen van de erfgoedpraktijk,...) en voegt relevante trefwoorden toe
- Benoemt de context (bv. domein, vindplaats, vondstnummer, objectcategorie, deelcollectie, collectievormer, verwerving,...)
- Voegt informatie toe met betrekking tot onderzoek, de toestand van het erfgoed, preventieve en actieve conservering en/of educatie en publiekswerking
- Linkt het erfgoed met nationale of internationale netwerken en standaarden
- Actualiseert de beschrijving van de items, indien van toepassing samen met de erfgoedgemeenschap, onder meer naar aanleiding van (standplaats)controles, nieuwe richtlijnen, nieuwe informatie (bv. rechteninformatie, onderzoek,...) en nieuwe mogelijkheden van de systemen
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van vakterminologie in het Engels en het Frans
- Kennis van de erfgoedsector
- Kennis van de organisatie(structuur)
- Kennis van informatiebronnen
- Kennis van zoekmethodes en -technieken
- Kennis van auteursrechten
- Kennis van een relevante (kunst)historische context
- Kennis van de materiaal-technische en constructieaspecten van het erfgoed
- Kennis van fysiek nummeren van objecten, verpakken, standplaatsregistratie, toestandcontrole
- Kennis van hergebruiklicenties Rights Statement en Creative Commons
- Kennis van het registratieplatform van de organisatie
- Kennis van communicatiekanalen en -technieken
- Grondige kennis van externe erfgoedbronnen/authority files (bv. AAT, Iconclass, RKDartists, ULAN, VIAF,…)
- Grondige kennis van relevante (internationale) standaarden, inzichten en methodes voor het beschrijven en het omgaan met erfgoed en digitale bestanden (bv. CEN, OSLO (CIDOC-CRM), ISAD (G), Invulboek Objecten op CEST, SPECTRUM, COMETA,…)
* URI= Uniform Resource Identifier
- Competentie 6:
Begeleidt de erfgoedgemeenschap bij het registreren van het erfgoed en/of de erfgoedpraktijk
- Geeft vorming aan betrokkenen bij het registratieproces
- Ontwikkelt instructie- en begeleidingsmateriaal
- Verzorgt procesbegeleiding van groepen en individuen
- Verwijst indien nodig door naar een breder netwerk
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van didactische methoden
- Basiskennis van groepsdynamica
- Kennis van de erfgoedsector
- Kennis van de erfgoedgemeenschap en de diverse betrokkenen binnen die gemeenschap
- Kennis van methodes en processen van erfgoedbemiddeling en participatie
- Kennis en overzicht met betrekking tot het geregistreerd erfgoed en de betrokken erfgoedgemeenschappen
- Kennis van gepaste communicatie en werkvormen in het kader van participatie en dialoog met de erfgoedgemeenschap
- Competentie 7:
Documenteert de juridische status en ethische beperkingen van het erfgoed
- Stelt vast of er auteursrechten of morele rechten rusten op het erfgoed en hoe en met wie deze geklaard kunnen worden
- Past de relevante Europese wetgeving rond databescherming en online privacy toe
- Documenteert bruikleen- en schenkingsovereenkomsten en koppelt ze aan het registratieplatform
- Documenteert de voorwaarden van de schenking, deponering of inventarisatie
- Onderzoekt of het erfgoed rechtmatig verkregen is en/of in lijn is met de geldende regelgeving
- Schat in of het erfgoed maatschappelijk controverse kan oproepen
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van relevante Europese wetgeving rond databescherming en online privacy
- Kennis van ethische codes (bv. ICOM, ICOMOS, ECCO, IFLA, ICA, UNESCO,...)
- Kennis van de ethische principes, verbonden aan de Inventaris Vlaanderen van het Immaterieel Cultureel Erfgoed
- Kennis van ethische en juridische aspecten rond erfgoedbeheer
- Kennis van open data standaarden
- Kennis van auteursrechten
- Kennis van portretrecht
- Competentie 8:
Beheert de digitale informatie
- Werkt samen met andere betrokkenen aan de goede werking en verdere ontwikkeling van de software om de digitale duurzaamheid te garanderen
- Koppelt informatie aan het registratieplatform
- Staat in voor opslag, metadatering, migratie, bewerking en archivering van digitale bestanden
- Implementeert richtlijnen en maatregelen voor digitale duurzaamheid
- Houdt de digitale informatie toegankelijk
- Controleert de goede werking van het registratieplatform
- Detecteert problemen met het registratieplatform en volgt de oplossingsstrategie met andere betrokkenen op
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van digitale inventarisatietechnieken
- Kennis van het registratieplatform van de organisatie
- Kennis van communicatiekanalen en -technieken
- Grondige kennis van informatiebeheer
- Grondige kennis van methodologie en procedures voor inventarisatie en/of collectiemanagement (bv. SPECTRUM,…)
- Grondige kennis van relevante (internationale) standaarden, inzichten en methodes voor het beschrijven en het omgaan met erfgoed en digitale bestanden (bv. CEN, OSLO (CIDOC-CRM), ISAD (G), Invulboek Objecten op CEST, SPECTRUM, COMETA,…)
- Competentie 9:
Zorgt ervoor dat de informatie doorzoekbaar en beschikbaar is voor intern en extern hergebruik
- Stelt API’s op de registratiesystemen of handmatige exports ter beschikking van eventuele hergebruikers
- Stelt structurele metadata (relevante andere (inter)nationale catalogi/netwerken/beschrijvingen/ontologieën/verschijningsvormen/unieke identificatie (PID)/authority files) ter beschikking van eventuele hergebruikers
- Staat ontwikkelaars en andere hergebruikers bij met advies over het gebruik van de API’s of de structurele metadata
- Stuurt de digitale content door naar online platformen
- Voert de principes van het interne metadatabeleid uit in de praktijk
- Zorgt dat de voorwaarden voor hergebruik duidelijk en vindbaar zijn
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van de erfgoedsector
- Kennis van open data standaarden
- Kennis van hergebruiklicenties Rights Statement en Creative Commons
- Kennis van communicatiekanalen en -technieken
- Grondige kennis van externe erfgoedbronnen/authority files (bv. AAT, Iconclass, RKDartists, ULAN, VIAF,…)
Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen
Kennis
- Basiskennis van de internationale conventies (bv. UNESCO, Europa,...)
- Basiskennis van didactische methoden
- Basiskennis van groepsdynamica
- Basiskennis van relevante Europese wetgeving rond databescherming en online privacy
- Basiskennis van vakterminologie in het Engels en het Frans
- Kennis en overzicht met betrekking tot het geregistreerd erfgoed en de betrokken erfgoedgemeenschappen
- Kennis van auteursrechten
- Kennis van communicatiekanalen en -technieken
- Kennis van de erfgoedgemeenschap en de diverse betrokkenen binnen die gemeenschap
- Kennis van de erfgoedsector
- Kennis van de ethische principes, verbonden aan de Inventaris Vlaanderen van het Immaterieel Cultureel Erfgoed
- Kennis van de materiaal-technische en constructieaspecten van het erfgoed
- Kennis van de organisatie(structuur)
- Kennis van de veiligheidsvoorschriften van de organisatie
- Kennis van de 10 schadefactoren (Canadian Conservation Institute)
- Kennis van digitale inventarisatietechnieken
- Kennis van digitale maturiteit
- Kennis van een relevante (kunst)historische context
- Kennis van ethische codes (bv. ICOM, ICOMOS, ECCO, IFLA, ICA, UNESCO,...)
- Kennis van ethische en juridische aspecten rond erfgoedbeheer
- Kennis van fysiek nummeren van objecten, verpakken, standplaatsregistratie, toestandcontrole
- Kennis van gepaste communicatie en werkvormen in het kader van participatie en dialoog met de erfgoedgemeenschap
- Kennis van hergebruiklicenties Rights Statement en Creative Commons
- Kennis van het registratieplatform van de organisatie
- Kennis van informatiebronnen
- Kennis van kantoorsoftware
- Kennis van methodes en processen van erfgoedbemiddeling en participatie
- Kennis van open data standaarden
- Kennis van portretrecht
- Kennis van vakgerichte literatuur
- Kennis van zoekmethodes en -technieken
- Grondige kennis van externe erfgoedbronnen/authority files (bv. AAT, Iconclass, RKDartists, ULAN, VIAF,…)
- Grondige kennis van informatiebeheer
- Grondige kennis van methodologie en procedures voor inventarisatie en/of collectiemanagement (bv. SPECTRUM,…)
- Grondige kennis van relevante (internationale) standaarden, inzichten en methodes voor het beschrijven en het omgaan met erfgoed en digitale bestanden (bv. CEN, OSLO (CIDOC-CRM), ISAD (G), Invulboek Objecten op CEST, SPECTRUM, COMETA,…)
Cognitieve vaardigheden
- Bakent het erfgoed af (bv. geografisch, temporeel, materieel, thematisch, fysisch, betrokkenheid,...)
- Benoemt de context (bv. domein, vindplaats, vondstnummer, objectcategorie, deelcollectie, collectievormer, verwerving,...)
- Benoemt de kenmerken (bv. afmetingen, materialen, vervaardigers, type, technieken, onderdelen van de erfgoedpraktijk,...) en voegt relevante trefwoorden toe
- Betrekt de erfgoedgemeenschap bij de (digitale) registratie van erfgoed indien relevant
- Bevraagt waar nodig bronnen en/of betrekt erfgoedgemeenschappen
- Blijft op de hoogte van relevante nieuwe inzichten en methodes
- Communiceert transparant met de erfgoedgemeenschap
- Controleert de goede werking van het registratieplatform
- Creëert een algemeen overzicht van de inventaris en/of collectie door (deel)collectiebeschrijving
- Documenteert bruikleen- en schenkingsovereenkomsten en koppelt ze aan het registratieplatform
- Documenteert de voorwaarden van de schenking, deponering of inventarisatie
- Doet suggesties voor het interne informatie- en metadatabeleid van de organisatie
- Doet voorstellen voor eigen vorming en opleiding
- Geeft vorming aan betrokkenen bij het registratieproces
- Houdt de digitale informatie toegankelijk
- Implementeert richtlijnen en maatregelen voor digitale duurzaamheid
- Kent een unieke identificatie (registratienummer) en/of persistente URI's toe
- Kent rechten en rollen toe in het registratieplatform
- Kiest in overleg met de verantwoordelijke standaarden voor (digitale) registratie passend bij het erfgoed
- Koppelt informatie aan het registratieplatform
- Linkt het erfgoed met nationale of internationale netwerken en standaarden
- Maakt of actualiseert een handleiding met de formele afspraken om de gelijkvormigheid van de (digitale) registratie te bewaken
- Motiveert de erfgoedgemeenschap voor de (digitale) registratie van erfgoed met respect voor de mogelijkheden van de betrokkenen
- Neemt deel en werkt mee aan studiedagen, werkgroepen, colloquia
- Onderhoudt een netwerk met collega-erfgoedwerkers binnen en buiten de organisatie
- Onderzoekt of het erfgoed rechtmatig verkregen is en/of in lijn is met de geldende regelgeving
- Ontwikkelt instructie- en begeleidingsmateriaal
- Organiseert de eigen werkplanning volgens de vooropgestelde doelstellingen
- Past de methodologie en procedures voor informatiebeheer toe, waaronder inventarisatie en/of collectiemanagement
- Past de relevante Europese wetgeving rond databescherming en online privacy toe
- Past de specifieke ethische codes toe
- Past de specifieke veiligheidsvoorschriften van de organisatie toe
- Rapporteert over de jaarlijkse geboekte resultaten op vlak van (digitale) registratie van het erfgoed
- Registreert de standplaats, locatie, verplaatsing en/of transport
- Respecteert en erkent de waarde en diversiteit van de erfgoedgemeenschap
- Signaleert eventuele schade aan de verantwoordelijke
- Staat in voor opslag, metadatering, migratie, bewerking en archivering van digitale bestanden
- Staat ontwikkelaars en andere hergebruikers bij met advies over het gebruik van de API’s of de structurele metadata
- Stelt API’s op de registratiesystemen of handmatige exports ter beschikking van eventuele hergebruikers
- Stelt structurele metadata (relevante andere (inter)nationale catalogi/netwerken/beschrijvingen/ontologieën/verschijningsvormen/unieke identificatie (PID)/authority files) ter beschikking van eventuele hergebruikers
- Stuurt de digitale content door naar online platformen
- Verwijst indien nodig door naar een breder netwerk
- Verzorgt procesbegeleiding van groepen en individuen
- Voegt informatie toe met betrekking tot onderzoek, de toestand van het erfgoed, preventieve en actieve conservering en/of educatie en publiekswerking
- Voert de principes van het interne metadatabeleid uit in de praktijk
- Volgt opleidingen
- Werkt samen met andere betrokkenen aan de goede werking en verdere ontwikkeling van de software om de digitale duurzaamheid te garanderen
- Zorgt dat de voorwaarden voor hergebruik duidelijk en vindbaar zijn
- Zorgt voor een doorstroming van de opgebouwde deskundigheid
Probleemoplossende vaardigheden
- Actualiseert de beschrijving van de items, indien van toepassing samen met de erfgoedgemeenschap, onder meer naar aanleiding van (standplaats)controles, nieuwe richtlijnen, nieuwe informatie (bv. rechteninformatie, onderzoek,...) en nieuwe mogelijkheden van de systemen
- Detecteert problemen met het registratieplatform en volgt de oplossingsstrategie met andere betrokkenen op
- Doet suggesties bij de keuze of (door)ontwikkeling van het registratieplatform van de organisatie
- Doet suggesties ter verbetering van de werking of de dienstverlening
- Doet suggesties tot verbetering van de digitale maturiteit van de organisatie
- Geeft input aan het beleid van de organisatie over het belang van (digitale) registratie
- Schat in of het erfgoed maatschappelijk controverse kan oproepen
- Stelt vast of er auteursrechten of morele rechten rusten op het erfgoed en hoe en met wie deze geklaard kunnen worden
Motorische vaardigheden
- Fotografeert of digitaliseert
- Hanteert het erfgoed met zorg
- Maakt items individueel identificeerbaar (bv. fysieke nummering aanbrengen)
Omgevingscontext
- De beroepsbeoefenaar moet een breed netwerk aan relevante partners uit cultuur, welzijn, onderwijs en onderzoek binnen en buiten de eigen organisatie uitbouwen en in stand houden
- De beroepsbeoefenaar moet kunnen omgaan met een grote verscheidenheid aan materialen en mensen
- De beroepsbeoefenaar moet nieuwe technologische ontwikkelingen kunnen integreren in de interne en externe erfgoedwerking
- De beroepsbeoefenaar moet zowel werken met collega’s als met externen
- De beroepsinvulling hangt af van de grootte van de erfgoedorganisatie en de soort erfgoed
- Het beroep gebeurt in samenwerking met uiteenlopende (groepen) personen die betrokken zijn bij erfgoedwerking en erfgoedzorg (collectiebeheer, preservering, conservatie en restauratie, collectieregistratie, veiligheid, levende erfgoedpraktijk en andere) binnen en buiten de organisatie
- Het beroep impliceert voornamelijk beeldschermwerk, maar kan aangevuld worden met het verplaatsen of ophalen van voorwerpen in een depot, hanteren van lasten,...
- Het beroep vereist flexibiliteit door de diversiteit van het erfgoed
- Het beroep wordt uitgeoefend binnen de context van de erfgoedorganisatie met bijhorende doelstellingen en werkingskader
- Het beroep wordt uitgeoefend in samenspraak en onder de leiding van de verantwoordelijke
- Het beroep wordt uitgevoerd binnen de context van wisselende werkdruk die kan wijzigen volgens dag van de week of periode van het jaar
- Het werk vindt in verschillende (kantoor)omgevingen plaats (bv. een depot, een museum, een tentoonstellingsruimte, een archief, een erfgoedbibliotheek, een monument, een archeologische site, een landschappelijke site, een particuliere ruimte, een vereniging,…)
Handelingscontext
- De beroepsbeoefenaar beheert zowel analoge als digitale informatie
- De beroepsbeoefenaar gaat om met mogelijk toxische producten
- De beroepsbeoefenaar gaat om met producten die onderhevig zijn aan omgevingsfactoren/degradatie
- De beroepsbeoefenaar gaat op verantwoorde wijze om met verschillende apparatuur en software
- De beroepsbeoefenaar moet de nodige leergierigheid aan de dag leggen om zijn persoonlijke ontwikkeling en deskundigheid op te bouwen binnen de erfgoedsector
- Het beroep vereist aandacht voor verschillende elementen tegelijkertijd binnen een taak.
- Het beroep vereist een voeling met het doelpubliek in het kader van informatiebeheer- en ontsluiting
- Het beroep vereist het methodisch, nauwkeurig en gestructureerd handelen
- Het beroep vereist kwaliteitsvol omgaan met erfgoed, erfgoedgemeenschappen en kwetsbare materialen
Autonomie
Is zelfstandig in
- het begeleiden van erfgoedgemeenschappen
- het omgaan met het erfgoed
- het opbouwen en onderhouden van een relevant netwerk
- het optimaliseren van de informatie
- het plannen en organiseren van de eigen werkzaamheden
- het uitvoeren van de taken
Is gebonden aan
- de deontologische code(s) en relevante wetgeving
- de opdrachten en taakverdeling van de erfgoedorganisatie
- de relevante internationale standaarden
- de richtlijnen van de verantwoordelijke
- het beleid, de missie en de doelstellingen van de erfgoedorganisatie
Doet beroep op
- de behoudsmedewerker
- de educatief medewerker
- de erfgoedgemeenschap
- de verantwoordelijke voor afstemming, ondersteuning en tussentijds advies
- informatici
Verantwoordelijkheid
- Begeleidt de erfgoedgemeenschap bij het registreren van het erfgoed en/of de erfgoedpraktijk
- Beheert de digitale informatie
- Documenteert de juridische status en ethische beperkingen van het erfgoed
- Gaat op een methodische, veilige en deontologische manier om met erfgoed
- Gaat op een respectvolle en deskundige manier om met de erfgoedgemeenschap
- Ondersteunt de processen van de erfgoedwerking en doet suggesties voor de optimalisatie
- Ontwikkelt de eigen deskundigheid
- Registreert het erfgoed en/of de erfgoedpraktijk
- Zorgt ervoor dat de informatie doorzoekbaar en beschikbaar is voor intern en extern hergebruik
Wettelijke attesten en voorwaarden
Er zijn geen wettelijke attesten of voorwaarden vereist.