Expert juweelproductietechnieken

BK-0600-1

Globaal

Titel

Expert juweelproductietechnieken

Definitie

De expert juweelproductietechnieken past de manuele wasbewerkingstechniek, de digitale productietechnieken (CAD/CAM) en de verlorenwas giettechniek toe teneinde werkstukken, juwelen en/of onderdelen van juwelen te produceren.

Niveau (VKS en EQF)

5

Jaar van erkenning

versie 1, 2024

Competenties

Opsomming competenties

• Competentie 1:
  Werkt in teamverband.
  • Communiceert effectief en efficiënt.
  • Wisselt informatie uit.
  • Werkt effectief en efficiënt samen.
  • Respecteert het werk van anderen.
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van communicatietechnieken
  • Grondige kennis van vakterminologie

• Competentie 2:
  Werkt met oog voor welzijn, veiligheid, orde en netheid.
  • Gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen.
  • Gebruikt collectieve beschermingsmiddelen.
  • Werkt ergonomisch.
  • Werkt op een ordelijke en nette manier.
  • Ziet toe op orde en netheid.
  • Richt de werkplek in.
  • Bergt eigen arbeidsmiddelen op.
  • Draagt zorg voor arbeidsmiddelen.
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van voorschriften en richtlijnen m.b.t. orde en netheid
  • Kennis van ergonomische werkhouding
  • Kennis van de inrichting van de werkplek
  • Kennis van gebruik van collectieve beschermingsmiddelen
  • Kennis van gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen
  • Kennis van preventieve maatregelen om veiligheid op het werk te garanderen
  • Grondige kennis van veiligheidsvoorschriften en -richtlijnen
  • Grondige kennis van procedures m.b.t. veiligheid op het werk

• Competentie 3:
  Werkt duurzaam en milieubewust.
  • Werkt ecologisch.
  • Ziet er op toe dat milieuvoorschriften worden gerespecteerd.
  • Sorteert afval volgens richtlijnen.
  • Verwijdert afval volgens richtlijnen.
  • Stockeert gevaarlijke en ontvlambare producten volgens voorschriften.
  • Werkt duurzaam.
  • Gebruikt energiestromen duurzaam.
  • Gebruikt materialen duurzaam.
  • Gebruikt water duurzaam.
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van geoptimaliseerd verbruik van water
  • Kennis van ecologische (basis)principes
  • Kennis van (basis)principes van duurzaamheid
  • Kennis van geoptimaliseerd verbruik van energie(stromen)
  • Grondige kennis van milieuvoorschriften
  • Grondige kennis van richtlijnen voor het sorteren van afval
  • Grondige kennis van geoptimaliseerd verbruik van materialen
  • Grondige kennis van richtlijnen voor het verwijderen van afval
  • Grondige kennis van voorschriften voor opslag van gevaarlijke en ontvlambare producten

• Competentie 4:
  Analyseert de opdracht.
  • Bespreekt de opdracht met de opdrachtgever of zet de wensen van de klant om in een opdracht.
  • Vraagt naar wensen, verwachtingen, eerdere ervaringen ...
  • Speelt in op de behoeften en wensen van de opdrachtgever.
  • Leeft zich in het doelpubliek in.
  • Analyseert, interpreteert en evalueert de opdracht.
  • Stelt de kenmerken van het te vervaardigen stuk vast (soort metaal, hoeveelheid, vorm, afmetingen,...).
  • Schat de haalbaarheid van de opdracht in.
  • Onderzoekt de mogelijkheden en de beperkingen.
  • Gaat na of de materialen of grondstoffen beschikbaar zijn.
  • Stelt materialen en toepassingen voor in functie van de technische vereisten, noden en het budget.
  • Doet een voorstel aan en vraagt het akkoord van de klant.
  • Berekent de kostprijs op basis van de benodigde grondstoffen en manuren voor het werk.
  • Houdt zich aan de afgesproken uitvoeringstermijn.
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van gemmologie
  • Basiskennis van kostprijsberekening
  • Kennis van planningstechnieken
  • Grondige kennis van de berekening van de legering
  • Grondige kennis van eigenschappen van (edele) metalen
  • Grondige kennis van kenmerken van legeringen van edelmetalen
  • Grondige kennis van eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van edelstenen

• Competentie 5:
  Bepaalt ambachtelijke productiestappen.
  • Oriënteert zich op de opdracht (informatieverzameling, gesprek met de opdrachtgever …).
  • Formuleert de uitgangspunten van het ontwerp (wens, thema, doel, doelgroep, materialen, gelegenheid, veiligheidsvoorschriften, budget …).
  • Stelt de eigenschappen van het sieraad vast.
  • Bestudeert het proces voor het realiseren van de opdracht.
  • Bepaalt de werkmethode en werkvolgorde.
  • Bespreekt de voor- en nadelen van alternatieven.
  • Werkt de gemaakte keuzes uit tot een finaal ontwerp met (constructie)tekeningen en materiaalspecificaties.
  • Presenteert zijn voorstellen, aanpak en motivatie en maakt hieruit samen met de opdrachtgever keuzes.
  • Leest (technische) tekeningen.
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van gemmologie
  • Kennis van schetsen
  • Kennis van (technische) tekeningen
  • Kennis van (technische) tekentechnieken
  • Grondige kennis van eigenschappen van (edele) metalen
  • Grondige kennis van eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van edelstenen
  • Grondige kennis van (het gebruik van) materialen, gereedschappen en technieken voor het vervaardigen van juwelen

• Competentie 6:
  Kiest materialen en gereedschappen en maakt ze klaar.
  • Kiest materialen en gereedschappen voor het vervaardigen van juwelen in functie van de uit te voeren opdracht.
  • Controleert en past het materieel aan voor het gebruik.
• met inbegrip van kennis:
  • Grondige kennis van (het gebruik van) materialen, gereedschappen en technieken voor het vervaardigen van juwelen

• Competentie 7:
  Bouwt de eigen deskundigheid op.
  • Reflecteert over eigen werk.
  • Gaat constructief om met feedback.
  • Evalueert de impact van ontwikkelingen in het vakgebied op de eigen deskundigheid.
  • Evalueert het eigen handelen en stuurt bij.
  • Raadpleegt vakspecifieke informatiebronnen.
  • Past de opgebouwde deskundigheid toe in de praktijk.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van vakspecifieke vormingen (opleidingen, studiedagen, werkgroepen, colloquia …)
  • Grondige kennis van vakterminologie
  • Grondige kennis van vakspecifieke informatiebronnen

• Competentie 8:
  Werkt met oog voor innovatie.
  • Volgt ontwikkelingen in het vakgebied op.
  • Heeft oog voor vernieuwing (op het vlak van technieken, technologieën, processen, systemen …).
  • Definieert punten (technieken, technologieën, processen, systemen …) waarop innovatie zich opdringt.
  • Realiseert veranderingen (op het vlak van technieken, technologieën, processen, systemen …) indien de nood zich daartoe stelt.
  • Genereert ideeën door het creatief benaderen van probleemstellingen.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van vakspecifieke ontwikkelingen
  • Kennis van innovatieve technieken en technologische trends
  • Kennis van verschillende innovatieve contexten (beurzen, bijscholingen ..)
  • Kennis van technieken, technologieën, processen, systemen in relatie tot de eigen werkzaamheden

• Competentie 9:
  Werkt accuraat.
  • Gaat uiterst nauwkeurig te werk.
  • Geeft blijk van grote en volgehouden aandacht en concentratie.
  • Zet fijne manipulatieve vaardigheden in.
• met inbegrip van kennis:
  • Grondige kennis van toleranties
  • Grondige kennis van kwaliteitsvoorschriften
  • Grondige kennis van meetmethoden en -instrumenten
  • Grondige kennis van controlemethoden en -instrumenten

• Competentie 10:
  Werkt deontologisch correct.
  • Handelt conform de deontologische code eigen aan het bedrijf.
  • Werkt met onberispelijke moraliteit en integriteit.
  • Werkt betrouwbaar en discreet.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van de deontologische code eigen aan het bedrijf

• Competentie 11:
  Bereidt de manuele wastechniek voor.
  • Leest (technische) tekeningen.
  • Bepaalt de volgorde van de fasen.
  • Selecteert de gereedschappen en materialen.
  • Stuurt de productie aan in functie van de opdracht.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van (technische) tekeningen
  • Kennis van (technische) tekentechnieken
  • Kennis van verspanende en thermische gereedschappen die geschikt zijn voor was
  • Grondige kennis van de eigenschappen van soorten was
  • Grondige kennis van krimpmarges ten gevolge van het wasspuitproces
  • Grondige kennis van (het gebruik van) materialen, gereedschappen en technieken voor het vervaardigen van juwelen

• Competentie 12:
  Voert de manuele wastechniek uit.
  • Geeft de gewenste vorm aan de was.
  • Voert verspanende bewerkingen uit (boren, zagen, frezen, vijlen, schrapen, snijden).
  • Voert thermische bewerkingen uit (smelten, verhitten).
  • Controleert de vorm van het geproduceerde model.
  • Berekent het definitieve gewicht in metaal.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van (technische) tekeningen
  • Kennis van gewichtsomrekeningstabellen
  • Kennis van verspanende en thermische gereedschappen die geschikt zijn voor was
  • Grondige kennis van manuele wastechnieken
  • Grondige kennis van de eigenschappen van soorten was
  • Grondige kennis van krimpmarges ten gevolge van het wasspuitproces
  • Grondige kennis van (het gebruik van) materialen, gereedschappen en technieken voor het vervaardigen van juwelen

• Competentie 13:
  Bereidt de digitale tekening (CAD) voor.
  • Leest (technische ) schetsen.
  • Bepaalt de volgorde van de fasen.
  • Kiest het juiste softwareprogramma in functie van de opdracht.
  • Houdt rekening met de gegevens van de opdracht (afmetingen, maat, materialen, vorm,...).
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van renderprogramma's
  • Kennis van (technische) tekeningen
  • Grondige kennis van soorten digitale teken- en ontwerpprogramma's
  • Grondige kennis van (het gebruik van) materialen, gereedschappen en technieken voor het vervaardigen van juwelen

• Competentie 14:
  Maakt de digitale tekening (CAD).
  • Voert de gegevens in in het programma.
  • Voert digitale bewerkingen uit (lijnen tekenen, vervormen, verschalen, verkleuren,...).
  • Past de digitale tekening aan in functie van de opdracht of de esthetiek.
  • Verdeelt eventueel het werkstuk op in verschillende delen in functie van het gietproces en de afwerking of montage van de gegoten delen.
  • Controleert de digitale tekening.
  • Corrigeert eventuele fouten of moeilijkheden.
  • Bereidt het voorwerp voor in functie van een optimaal print-, en gietresultaat.
  • Zet de tekening om in een productiebestand (STL-bestand …).
  • Maakt een digitale foto op basis van de tekening.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van renderprogramma's
  • Kennis van (technische) tekeningen
  • Kennis van (technische) tekentechnieken
  • Kennis van exportbestanden voor productie (STL, OBJ, STEP …)
  • Kennis van importeer- en bewerkingsmogelijkheden van verschillende bestandsoorten (STL, OBJ, PNG, JPEG …)
  • Grondige kennis van soorten digitale teken-, moduleer- en CAD-programma's
  • Grondige kennis van (het gebruik van) materialen, gereedschappen en technieken voor het vervaardigen van juwelen

• Competentie 15:
  Print de digitale tekening (CAM) met een 3D-printer.
  • Controleert de juistheid van het STL-uitvoerbestand.
  • Past indien nodig productiebestanden (STL …) aan of repareert ze.
  • Kiest de juiste 3D-printer.
  • Stelt de 3D-printer in voor gebruik (voorziet was of resin, installeert printplaat, kalibratie, systeemupdates ...).
  • Werkt met printereigen slicer software voor de voorbereiding van de te maken prints.
  • Zet indien nodig support onder losse onderdelen.
  • Print de juwelen of juweelonderdelen.
  • Controleert het geprinte werkstuk.
  • Maakt de geprinte juwelen of juweelonderdelen schoon en geeft ze de juiste nabehandeling.
  • Verwijdert de support.
  • Brengt indien nodig een gietkanaal aan.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van gietkanalen
  • Kennis van exportbestanden voor productie (STL, OBJ, STEP …)
  • Kennis van de werking en het onderhoud van soorten 3D-printers
  • Kennis van eigenschappen en werkwijzen van verschillende printtechnologieën

• Competentie 16:
  Bereidt de verlorenwas giettechniek voor.
  • Berekent de benodigde hoeveelheden materiaal en weegt ze af (goud, zilver, edelstenen,...).
  • Bepaalt de werkwijze in functie van de hoeveelheid.
  • Controleert of er een gietkanaal aanwezig is en brengt indien nodig een gietkanaal aan.
  • Boomt het wassen model of het geprinte juweel of de juweelonderdelen op.
  • Schuift een cilinder over de cuvette en vult de cilinder op met vuurvaste gips.
  • Hardt het gips uit.
  • Brandt de was of resin uit volgens de materiaaleigen uitbrandcurves.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van gietkanalen
  • Kennis van de eigenschappen van soorten gips
  • Kennis van soorten en eigenschappen van inbedmassa (gips)
  • Grondige kennis van de verlorenwas giettechniek
  • Grondige kennis van de berekening van de legering
  • Grondige kennis van eigenschappen van (edele) metalen
  • Grondige kennis van kenmerken van legeringen van edelmetalen
  • Grondige kennis van uitbrandcurves in functie van de gebruikte materialen (gips, resin, was …)

• Competentie 17:
  Voert de verlorenwas giettechniek uit met een eenmalig resultaat.
  • Zet de cuvette in de gietinstallatie.
  • Voegt het metaal toe aan de gietinstallatie.
  • Voert het gietproces uit.
  • Verwijdert de gips.
  • Maakt het gegoten juweel of de juweelonderdelen los van de boom.
  • Controleert de productiekwaliteit van het gegoten werkstuk.
  • Recupereert het restmateriaal en laat het indien nodig zuiveren.
  • Bezorgt het gegoten juweel of de juweelonderdelen terug aan de opdrachtgever.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van technieken om gips te verwijderen
  • Kennis van de eigenschappen van soorten gips
  • Grondige kennis van de verlorenwas giettechniek
  • Grondige kennis van eigenschappen van (edele) metalen
  • Grondige kennis van krimpmarges ten gevolge van het wasspuitproces
  • Grondige kennis van de werking en het onderhoud van de gietinstallatie

• Competentie 18:
  Voert de verlorenwas giettechniek uit met een meervoudig resultaat.
  • Neemt het basismodel of de onderdelen aan en bevestigt indien nodig een gietkanaal.
  • Maakt een matrijs rond het basismodel of de onderdelen uit verschillende materialen (gevulkaniseerd rubber, silicone ...).
  • Snijdt de matrijs zorgvuldig open in twee of meerdere delen en verwijdert het basismodel of de onderdelen.
  • Sluit de matrijs en spuit verwarmde vloeibare was in de spuitmond.
  • Hardt de was uit en verwijdert het wassen model uit de matrijs.
  • Hergebruikt de matrijs in functie van het benodigde aantal en voert het gietproces opnieuw uit.
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van gietkanalen
  • Kennis van eigenschappen van materialen zoals gevulkaniseerd rubber, silicone ...
  • Grondige kennis van matrijzen
  • Grondige kennis van de verlorenwas giettechniek
  • Grondige kennis van de eigenschappen van soorten was
  • Grondige kennis van krimpmarges ten gevolge van het wasspuitproces

• Competentie 19:
  Noteert de activiteitsgegevens (hoeveelheid gebruikt goud ...).
  • Brengt de uitgevoerde diensten en benodigde materialen in rekening.
  • Toont aan dat het gegoten werkstuk voldoet aan de vereisten vermeld in de opdracht.
  • Voert een kostprijsberekening uit.
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van kostprijsberekening
  • Basiskennis van registratietechnieken (kantoorsoftware)
  • Kennis van relevante wetgeving

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Wettelijke attesten en voorwaarden