Plaatlasser
BK-0544-1
Dit is de actuele versie van de beroepskwalificatie.
Globaal
Titel
Plaatlasser
Definitie
De plaatlasser last plaatverbindingen met het halfautomaatproces en het TIG-proces teneinde een lasverbinding in laaggelegeerd constructiestaal te realiseren die voldoet aan de geldende internationale normen, de lasmethodebeschrijving en het lasplan.
Niveau (VKS en EQF)
3
Deelkwalificaties
De beroepskwalificatie 'Plaatlasser' omvat de volgende deelkwalificatie(s)
- 'Plaatlasser halfautomaat' (BK-0544-1-DBK-01) die bestaat uit de competentie(s) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10 en 11.
- 'Plaatlasser TIG' (BK-0544-1-DBK-02) die bestaat uit de competentie(s) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10 en 11.
Jaar van erkenning
versie 1, 2021
Competenties
Opsomming competenties
- Competentie 1:
Werkt in teamverband
- Wisselt informatie uit met collega’s
- Werkt efficiënt samen met collega's
- Volgt aanwijzingen van verantwoordelijken op
- Vult werkdocumenten in
- Rapporteert aan leidinggevenden
- met inbegrip van kennis:
- kennis van vakterminologie
- kennis van interne werkdocumenten
- Competentie 2:
Organiseert de taken in functie van een dagplanning
- Treft voorbereidingen om de opdracht optimaal uit te voeren
- Leest en begrijpt het lasplan en de lasmethodebeschrijving
- met inbegrip van kennis:
- kennis van interne productieprocedure en kwaliteitscontrole
- kennis van de lasmethodebeschrijving
- kennis van het lezen van het lasplan
- Competentie 3:
Werkt met oog voor veiligheid, milieu, kwaliteit en welzijn
- Houdt zich aan de regels over veiligheid, gezondheid en milieu
- Gaat zuinig om met materialen, gereedschappen, tijd en vermijdt verspilling
- Houdt zich aan de regels voor traceerbaarheid van producten
- Sorteert afval
- Werkt ergonomisch met gebruik van hefwerktuigen
- Gebruikt hef- en hijswerktuigen volgens voorschriften
- Controleert de aanwezigheid van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen (PBM’s en CBM’s)
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen (PBM’s en CBM’s) volgens de specifieke voorschriften
- Richt de eigen werkplek in volgens voorschriften, instructies of werkvergunning
- Neemt gepaste maatregelen volgens de veiligheidsvoorschriften bij ongelukken met en opslag van gevaarlijke producten of werken met open vlam
- Slaat gereedschappen en materiaal veilig en correct op
- met inbegrip van kennis:
- basiskennis van opslag- en stapeltechnieken
- basiskennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
- basiskennis van ISO-lasserkwalificatienormen
- kennis van interne productieprocedure en kwaliteitscontrole
- kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen aangepast aan de werkomstandigheden: CBM’s , PBM’s, pictogrammen en etiketten
- kennis van de voorschriften van inzameling van afvalstoffen
- kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
- Competentie 4:
Gebruikt machines, gereedschappen en hulpstoffen
- Controleert de staat van machines en gereedschappen voor gebruik
- Gebruikt machines en gereedschappen op een veilige en efficiënte manier
- Gebruikt draaitafels en laskalibers
- Reinigt de gereedschappen
- Kijkt de machines en gereedschappen na op zichtbare gebreken en degelijkheid
- Voorziet beschermgas aan de achterzijde van de platen
- met inbegrip van kennis:
- basiskennis van metaalbewerking
- kennis van machines en gereedschappen
- kennis van hulpstoffen: beschermgas en lasgas
- kennis van draaitafels en laskalibers
- kennis van materialen en middelen voor het schoonmaken van de werkplek
- Competentie 5:
Stelt de stukken samen, afhankelijk van hoe ze binnenkomen
- Houdt een eerste kwaliteitscontrole
- Tekent af dat hij gecontroleerd heeft
- met inbegrip van kennis:
- kennis van ISO-acceptatiecriteria voor visueel waarneembare fouten
- kennis van interne productieprocedure en kwaliteitscontrole
- kennis van kwaliteitseisen van het eigen bedrijf
- Competentie 6:
Bereidt een werkstuk voor
- Verwijdert bramen
- Maakt de te hechten onderdelen zuiver
- Controleert de afmetingen van de lasnaadvoorbereidingen
- Tekent de plaats en de positie van de te lassen onderdelen af volgens het montageplan
- Klemt het laswerkstuk vast
- Verwarmt indien nodig de onderdelen van het laswerkstuk voor met een gasbrander of in een oven, in overeenstemming met de voorschriften van de lasmethodebeschrijving
- Monteert het werkstuk met de vooropening zoals het montageplan voorschrijft, rekening houdend met de invloed van krimp
- Hecht het laswerkstuk met een beperkt aantal hechten zodat de uitlijning en de vooropening bewaard blijven
- met inbegrip van kennis:
- basiskennis van metaalbewerking
- basiskennis van opbouw en werking van het product
- kennis van machines en gereedschappen
- kennis van het lezen van constructietekeningen
- kennis van meetinstrumenten en meetmethodes
- kennis van het aanbrengen van laskanten
- Competentie 7:
Regelt de laspost
- Maakt de massakabel vast op of bij het laswerkwerkstuk
- Stelt de parameters op de laspost in conform de lasmethodebeschrijving
- Bepaalt welke parameters bijgeregeld moeten worden
- Regelt parameters bij indien nodig
- met inbegrip van kennis:
- kennis van machines en gereedschappen
- kennis van vakterminologie
- kennis van lasparameters
- kennis van het instellen en bedienen van lasapparatuur
- kennis van de eigenschappen en naamgeving van constructiestaal, aluminium en roestvast staal en de toepasselijke toevoegmaterialen
- Competentie 8:
Last de stompe plaatlas met het halfautomaatproces in de lasposities PA, PC, PE en PF.
- Voert een testlas uit
- Beheerst de lengte van de vlamboog en uitsteeklengte
- Last met een duw of trekbeweging, aangepast aan het lasproces, de laspositie en het materiaal van het werkstuk
- Beweegt de lastoorts in de lasrichting van de lasverbinding zodat het smeltbad goed zichtbaar blijft
- Beheerst de voortloopsnelheid om te voldoen aan de lasmethodebeschrijving
- Houdt de lastoorts onder een constante hoek zowel in de lengterichting als in de dwarsrichting zodat de plaatverbinding overal volledig en gelijkmatig is ingebrand en geometrisch uniform is.
- Bewaakt de kwaliteit aan de hand van de parameters die de lasmethodebeschrijving opgeeft
- met inbegrip van kennis:
- kennis van lasparameters
- kennis van het instellen en bedienen van lasapparatuur
- kennis van de eigenschappen en naamgeving van constructiestaal, aluminium en roestvast staal en de toepasselijke toevoegmaterialen
- kennis van hulpstoffen: beschermgas en lasgas
- kennis van het halfautomaatlasproces
- Competentie 9:
Last de stompe plaatlas met het TIG-proces in de lasposities PA, PC, PE en PF.
- Voert een testlas uit
- Beheerst de lengte van de vlamboog en uitsteeklengte
- Last met een duw of trekbeweging, aangepast aan het lasproces, de laspositie en het materiaal van het werkstuk
- Beweegt de lastoorts in de lasrichting van de lasverbinding zodat het smeltbad goed zichtbaar blijft
- Beheerst de voortloopsnelheid om te voldoen aan de lasmethodebeschrijving
- Houdt de lastoorts onder een constante hoek zowel in de lengterichting als in de dwarsrichting zodat de plaatverbinding overal volledig en gelijkmatig is ingebrand en geometrisch uniform is.
- Bewaakt de kwaliteit aan de hand van de parameters die de lasmethodebeschrijving opgeeft
- met inbegrip van kennis:
- kennis van lasparameters
- kennis van het instellen en bedienen van lasapparatuur
- kennis van de eigenschappen en naamgeving van constructiestaal, aluminium en roestvast staal en de toepasselijke toevoegmaterialen
- kennis van het TIG-lasproces
- kennis van hulpstoffen: beschermgas en lasgas
- Competentie 10:
Werkt de las af
- Verwijdert lasspatten en verkleuring zonder de las en het metaaloppervlak te beschadigen
- Slijpt de las vlak indien nodig
- met inbegrip van kennis:
- basiskennis van metaalbewerking
- kennis van interne productieprocedure en kwaliteitscontrole
- kennis van machines en gereedschappen
- Competentie 11:
Voert een kwaliteitscontrole uit
- Controleert visueel volgens de actueel geldende normen
- Voert een penetrant-test uit
- Herstelt een foute las
- met inbegrip van kennis:
- kennis van destructief onderzoek
- kennis van ISO-acceptatiecriteria voor visueel waarneembare fouten
- kennis van ISO-acceptatiecriteria voor inwendige lasfouten
- kennis van niet-destructief onderzoek: penetrantonderzoek, ultrasoon en RX
- kennis van kwaliteitsnormen, maatvoering en maattoleranties volgens de actueel geldende (ISO-) normen
* Penetrantonderzoek is een niet-destructief onderzoek dat toelaat om uittredende scheuren, poriën en putjes en uittredende oppervlaktefouten te detecteren in verschillende stadia van de fabricage
Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen
Kennis
- basiskennis van ISO-lasserkwalificatienormen
- basiskennis van metaalbewerking
- basiskennis van opbouw en werking van het product
- basiskennis van opslag- en stapeltechnieken
- basiskennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
- kennis van de eigenschappen en naamgeving van constructiestaal, aluminium en roestvast staal en de toepasselijke toevoegmaterialen
- kennis van de lasmethodebeschrijving
- kennis van de voorschriften van inzameling van afvalstoffen
- kennis van destructief onderzoek
- kennis van draaitafels en laskalibers
- kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
- kennis van het aanbrengen van laskanten
- kennis van het halfautomaatlasproces
- kennis van het instellen en bedienen van lasapparatuur
- kennis van het lezen van constructietekeningen
- kennis van het lezen van het lasplan
- kennis van het TIG-lasproces
- kennis van hulpstoffen: beschermgas en lasgas
- kennis van interne productieprocedure en kwaliteitscontrole
- kennis van interne werkdocumenten
- kennis van ISO-acceptatiecriteria voor inwendige lasfouten
- kennis van ISO-acceptatiecriteria voor visueel waarneembare fouten
- kennis van kwaliteitseisen van het eigen bedrijf
- kennis van kwaliteitsnormen, maatvoering en maattoleranties volgens de actueel geldende (ISO-) normen
- kennis van lasparameters
- kennis van machines en gereedschappen
- kennis van materialen en middelen voor het schoonmaken van de werkplek
- kennis van meetinstrumenten en meetmethodes
- kennis van niet-destructief onderzoek: penetrantonderzoek, ultrasoon en RX
- kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen aangepast aan de werkomstandigheden: CBM’s , PBM’s, pictogrammen en etiketten
- kennis van vakterminologie
Cognitieve vaardigheden
- Bepaalt welke parameters bijgeregeld moeten worden
- Bewaakt de kwaliteit aan de hand van de parameters die de lasmethodebeschrijving opgeeft
- Controleert de aanwezigheid van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen (PBM’s en CBM’s)
- Controleert de afmetingen van de lasnaadvoorbereidingen
- Controleert de staat van machines en gereedschappen voor gebruik
- Controleert visueel volgens de actueel geldende normen
- Gaat zuinig om met materialen, gereedschappen, tijd en vermijdt verspilling
- Gebruikt draaitafels en laskalibers
- Gebruikt hef- en hijswerktuigen volgens voorschriften
- Gebruikt machines en gereedschappen op een veilige en efficiënte manier
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen (PBM’s en CBM’s) volgens de specifieke voorschriften
- Houdt een eerste kwaliteitscontrole
- Houdt zich aan de regels over veiligheid, gezondheid en milieu
- Houdt zich aan de regels voor traceerbaarheid van producten
- Kijkt de machines en gereedschappen na op zichtbare gebreken en degelijkheid
- Leest en begrijpt het lasplan en de lasmethodebeschrijving
- Rapporteert aan leidinggevenden
- Regelt parameters bij indien nodig
- Richt de eigen werkplek in volgens voorschriften, instructies of werkvergunning
- Sorteert afval
- Stelt de parameters op de laspost in conform de lasmethodebeschrijving
- Tekent af dat hij gecontroleerd heeft
- Tekent de plaats en de positie van de te lassen onderdelen af volgens het montageplan
- Treft voorbereidingen om de opdracht optimaal uit te voeren
- Voert een penetrant-test uit
- Volgt aanwijzingen van verantwoordelijken op
- Voorziet beschermgas aan de achterzijde van de platen
- Vult werkdocumenten in
- Werkt efficiënt samen met collega's
- Wisselt informatie uit met collega’s
Probleemoplossende vaardigheden
- Herstelt een foute las
- Neemt gepaste maatregelen volgens de veiligheidsvoorschriften bij ongelukken met en opslag van gevaarlijke producten of werken met open vlam
Motorische vaardigheden
- Beheerst de lengte van de vlamboog en uitsteeklengte
- Beheerst de voortloopsnelheid om te voldoen aan de lasmethodebeschrijving
- Beweegt de lastoorts in de lasrichting van de lasverbinding zodat het smeltbad goed zichtbaar blijft
- Hecht het laswerkstuk met een beperkt aantal hechten zodat de uitlijning en de vooropening bewaard blijven
- Houdt de lastoorts onder een constante hoek zowel in de lengterichting als in de dwarsrichting zodat de plaatverbinding overal volledig en gelijkmatig is ingebrand en geometrisch uniform is.
- Klemt het laswerkstuk vast
- Last met een duw of trekbeweging, aangepast aan het lasproces, de laspositie en het materiaal van het werkstuk
- Maakt de massakabel vast op of bij het laswerkwerkstuk
- Maakt de te hechten onderdelen zuiver
- Monteert het werkstuk met de vooropening zoals het montageplan voorschrijft, rekening houdend met de invloed van krimp
- Reinigt de gereedschappen
- Slaat gereedschappen en materiaal veilig en correct op
- Slijpt de las vlak indien nodig
- Verwarmt indien nodig de onderdelen van het laswerkstuk voor met een gasbrander of in een oven, in overeenstemming met de voorschriften van de lasmethodebeschrijving
- Verwijdert lasspatten en verkleuring zonder de las en het metaaloppervlak te beschadigen
- Verwijdert bramen
- Voert een testlas uit
- Werkt ergonomisch met gebruik van hefwerktuigen
Omgevingscontext
- De complexiteit van de werkzaamheden wordt bepaald door de nodige materialenkennis, de lasposities, de variatie en verscheidenheid van de taken, het soort van product, de kwaliteitseisen, de normen waaraan het product moet voldoen conform de lasmethodebeschrijving en het lasplan
- De plaatlasser voert laswerk uit binnen het eigen bedrijf of op locatie
- De sector kent veel reglementeringen, normen, aanbevelingen, codes van goede praktijk en technische voorlichtingsfiches inzake kwaliteit, veiligheid, gezondheid, hygiëne, welzijn, milieu en duurzaam bouwen.
- De situatie op de werkplek kan het dragen van lasten, werken in moeilijke houdingen en omstandigheden impliceren.
- De werkopdracht en het eindresultaat worden strikt afgebakend en er heersen in veel gevallen deadlines, wat resultaatgerichtheid, stressbestendigheid, concentratie, flexibiliteit en doorzettingsvermogen vraagt.
- Het beroep van plaatlasser is ruim verspreid in alle sectoren en wordt onder andere uitgeoefend in de metaalconstructie, in onderhoudsactiviteiten voor de nucleaire, petrochemische en farmaceutische industrie en voedingsindustrie, in de metaalverwerkende industrie, bij de vervaardiging van halffabricaten en in de bouwsector, bijvoorbeeld voor het vervaardigen van trappen, leuningen en industriebouw.
- Het beroep wordt meestal in team uitgeoefend, waarbij de nodige flexibiliteit belangrijk is om zich aan te passen aan wijzigingen van planning en omgeving.
- Typische risico's zijn vallende lasten, onvoldoende stabiliteit van de constructie tijdens de fabricatie en elektrocutie
Handelingscontext
- De plaatlasser heeft oog voor kwaliteit en de tevredenheid van de klant door met zorg, precisie en toewijding te werken.
- Hij blijft bij in de ontwikkelingen binnen de sector, is leergierig en volgt opgelegde opleidingen in het kader van persoonlijke certificering
- Hij gaat omzichtig om met grondstoffen en producten, rekening houdend met veiligheids- en milieuvoorschriften.
- Hij heeft aandacht voor gevaarlijke situaties, respecteert veiligheidssignalisatie, PBM’s en CBM’s .
- Hij heeft aandacht voor ergonomie omdat hij regelmatig lasten moet dragen en in moeilijke posities en op moeilijk bereikbare plaatsen moet werken.
- Hij is in staat om op een contactvaardige, duidelijke en constructieve manier informatie uit te wisselen met collega’s, derden en opdrachtgevers
Autonomie
Is zelfstandig in
- het afwerken van de las
- het bepalen hoe hij veilig en milieubewust werkt
- het controleren van de kwaliteit van zijn werk
- het lassen van een stompe plaatlas in posities PA, PC, PE en PF
- het regelen van de laspost
Is gebonden aan
- afspraken met collega’s en opdrachtgevers
- alle veiligheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften in het stellen van handelingen in het kader van zijn eigen werk
- de lasmethodebeschrijving
- de werkdocumenten
- de werkvergunning
- het lasplan
Doet beroep op
- een bevoegd persoon indien hij een probleem niet opgelost krijgt binnen en buiten het eigen vakgebied en bij het opmerken van een gevaarlijke situatie
Verantwoordelijkheid
- Bereidt een werkstuk voor
- Gebruikt machines, gereedschappen en hulpstoffen
- Last de stompe plaatlas met het halfautomaatproces in de lasposities PA, PC, PE en PF.
- Last de stompe plaatlas met het TIG-proces in de lasposities PA, PC, PE en PF.
- Organiseert de taken in functie van een dagplanning
- Regelt de laspost
- Stelt de stukken samen, afhankelijk van hoe ze binnenkomen
- Voert een kwaliteitscontrole uit
- Werkt de las af
- Werkt in teamverband
- Werkt met oog voor veiligheid, milieu, kwaliteit en welzijn
Attesten en voorwaarden
Wettelijke attesten en voorwaarden
Er zijn geen wettelijke attesten of voorwaarden vereist.
Bijkomende attesten
-
Lascertificatie volgens de internationale normen
-
VCA-attest