Bouwer-hersteller van klavierinstrumenten

Globaal

Titel

Bouwer-hersteller van klavierinstrumenten

Definitie

Het ontwerpen, vervaardigen en herstellen van klavierinstrumenten (piano …) teneinde een bespeelbaar en accuraat muziekinstrument af te leveren

Niveau (VKS en EQF)

4

Jaar van erkenning

versie 2, 2020

Competenties

Opsomming competenties

• Competentie 1:
  Bouwt eigen deskundigheid op
  • Leest vakspecifieke literatuur
  • Volgt recente vakspecifieke ontwikkelingen op
  • Woont studiedagen, werkgroepen, congressen en/of andere vormingsinitiatieven bij
  • Wisselt ervaringen en informatie uit met collega’s
  • Verwerkt vakspecifieke informatie
  • Onderhoudt voeling met de muziekwereld
  • Toetst het werkresultaat af bij bespelers van het muziekinstrument
  • Beheerst de basistechnieken van klavierinstrumenten
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van de sector
  • Kennis van muziekgeschiedenis
  • Kennis van de markt/leveranciers
  • Kennis van de muziekrichtingen en -stijlen die kenmerkend zijn voor klavierinstrumenten
  • Kennis van de basistechnieken en uitvoeringspraktijk eigen aan klavierinstrumenten
  • Kennis van vakspecifieke literatuur
  • Grondige kennis van de muziekwereld

• Competentie 2:
  Werkt met oog voor veiligheid, milieu, kwaliteit en welzijn
  • Maakt onderscheid tussen gevaarlijke en niet gevaarlijke producten en afvalstoffen
  • Vraagt om informatie in geval van twijfel over afvalstoffen
  • Sorteert afval volgens de wettelijke richtlijnen
  • Houdt zich aan de regels voor traceerbaarheid van producten
  • Werkt ergonomisch verantwoord
  • Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen (PBM’s en CBM’s)
  • Gaat veilig om met materialen en gereedschappen
  • Zorgt voor optimale klimatologische omstandigheden (zoals gepaste vochtigheidsgraad en temperatuur)
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van ergonomie
  • Basiskennis van gevaarlijke producten
  • Kennis van de wettelijke richtlijnen i.v.m. afval, CBM’s en PBM’s
  • Kennis van afvalsortering en optimale opslagomstandigheden
  • Grondige kennis van het omgaan met materialen en gereedschappen voor de bouw en herstelling van klavierinstrumenten

• Competentie 3:
  Organiseert de eigen werkplek ordelijk
  • Organiseert de eigen werkplaats rekening houdend met een logische werkvolgorde
  • Richt de werkplaats (ergonomisch) in
  • Beperkt stofemissie (bv. met (stof)afzuigapparatuur/installaties …)
  • Houdt de werkplek schoon en ordelijk
  • Bergt de eigen gereedschappen en hulpmiddelen op
  • Zorgt voor een gepaste ruimte waarin de instrumenten kunnen uitgeprobeerd en ingespeeld worden
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van ergonomie
  • Basiskennis van (stof)afzuigapparatuur

• Competentie 4:
  Bevraagt de opdrachtgever of leidinggevende (over het bouwen van het instrument, het speelcomfort,…) en respecteert de afgesproken prijs, termijn …
  • Stelt gericht vragen over de wens van de opdrachtgever of over de opdracht van de leidinggevende (op esthetisch en akoestisch vlak zoals basisvorm, materialen, afwerking, klankkleur, bouwstijl …)
  • Bestudeert, indien voorhanden, plannen, werktekeningen of werkopgaveblad
  • Maakt duidelijke afspraken en houdt zich daaraan
  • Bespreekt de voor- en nadelen van alternatieven met de opdrachtgever of leidinggevende (bv. prijs en kwalitatieve aspecten van materialen)
  • Maakt een schets of ontwerp (digitaal of handmatig)
  • Respecteert het tijds- en prijsbestek
  • Respecteert het evenwicht tussen de wensen en de mogelijkheden (vb. financiële) van de opdrachtgever
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van werkplanning
  • Kennis van technieken om digitaal of handmatig een schets of ontwerp te maken
  • Kennis van de geschiedenis van de bouw van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van bouwstijlen van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van de historische en financiële waarde van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van kenmerken van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van materialen en technieken voor de bouw van klavierinstrumenten

• Competentie 5:
  Bepaalt de verschillende stappen van de uitvoering van de opdracht en kiest de materialen en toebehoren
  • Plant de technische en logistieke eigenschappen van de bouw van het muziekinstrument
  • Maakt een definitieve keuze voor materialen en technieken, hierbij rekening houdend met de beoogde esthetische en akoestische kenmerken van het instrument
  • Berekent de benodigde hoeveelheden materiaal
  • Regelt eventueel een verzekering voor het muziekinstrument
  • Evalueert de kwaliteit van de producten en geleverde diensten
  • Houdt rekening met het tijds- en prijsbestek
  • Legt de voorraad materiaal en toebehoren aan
  • Regelt indien nodig het vervoer van het muziekinstrument
  • Vervaardigt indien nodig eenvoudige handgereedschappen, werktuigen of specifieke hulpstukken
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van manuele houtbewerking
  • Kennis van metaalbewerking
  • Kennis van de markt/leveranciers
  • Kennis van werkplanning
  • Grondige kennis van machinale houtbewerking
  • Grondige kennis van kenmerken van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van materialen en technieken voor de bouw van klavierinstrumenten

• Competentie 6:
  Selecteert, controleert, monteert en vervangt (snij)gereedschappen op de (houtbewerkings)machines
  • Houdt zich aan procedures en voorschriften
  • Selecteert (snij)gereedschappen i.f.v. de uit te voeren bewerking
  • Controleert (snij)gereedschappen (standtijd, mec/man, …)
  • Verzamelt materiaal en gereedschap en beoordeelt de conformiteit ervan
  • (De)monteert (snij)gereedschappen in/op de machine en stelt ze af
  • Bergt (snij)gereedschappen veilig op
  • Vervangt en onderhoudt (snij)gereedschappen
  • Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van hout en plaatmaterialen
  • Kennis van bewerkingsmethodes
  • Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
  • Kennis van functionele rekenvaardigheden
  • Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
  • Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
  • Kennis van snijgereedschappen
  • Kennis van verspaningstechnologie en -technieken
  • Grondige kennis van (NC) (houtbewerkings)machines

• Competentie 7:
  Stelt (houtbewerkings)machines in en om
  • Raadpleegt (technische) voorschriften en productfiches
  • Stelt de juiste aanvoersnelheid en toerental in
  • Stelt de parameters en coördinaten manueel of (semi)computergestuurd in
  • (De)monteert en stelt hulpstukken en beveiligingen in
  • Maakt een proefstuk
  • Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van bewerkingsmethodes
  • Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
  • Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
  • Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
  • Kennis van randapparatuur
  • Grondige kennis van (NC) (houtbewerkings)machines

• Competentie 8:
  Controleert de veiligheidsvoorzieningen van de (houtbewerkings)machines
  • Raadpleegt veiligheidsvoorschriften en leeft ze na
  • Doet veiligheidscontroles aan de (houtbewerkings)machines
  • Merkt afwijkingen, storingen of de nood aan preventief onderhoud aan de (houtbewerkings)machine op
  • Evalueert veiligheidsrisico’s en neemt gepaste maatregelen
  • Meldt problemen aan de verantwoordelijke
  • Legt de werkzaamheden stil indien nodig
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
  • Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
  • Kennis van (veiligheids)pictogrammen
  • Grondige kennis van (NC) (houtbewerkings)machines

• Competentie 9:
  Bewerkt onderdelen met (houtbewerkings)machines
  • Houdt zich aan (technische) voorschriften en productiefiches
  • Controleert de beveiliging voor het opstarten
  • Start, stopt en bedient de machines om hout te bewerken
  • Schaaft tot ontruwde vlakken
  • Zaagt op maat
  • Boort gaten
  • Brengt merktekens aan op de werkstukken (paringstekens, …)
  • Brengt profileringen aan
  • Schuurt werkstukken tot de gewenste afwerkingsgraad op
  • Maakt, indien nodig, gebruik van mallen
  • Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
  • Controleert kwaliteit en maatvoering
  • Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van bewerkingsmethodes
  • Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
  • Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
  • Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
  • Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
  • Kennis van verspaningstechnologie en -technieken
  • Kennis van randapparatuur
  • Grondige kennis van (NC) (houtbewerkings)machines

• Competentie 10:
  Vervaardigt de onderdelen van het muziekinstrument en zet het instrument in elkaar
  • Raadpleegt technische bronnen (bouwplan, structuurelementen, …)
  • Past meet- en aftekentechnieken toe
  • Maakt en gebruikt mallen
  • Past manuele en/of machinale hout- en metaalbewerkingstechnieken toe
  • Past montage-, lijm- en klemtechnieken toe
  • Bereidt oppervlakken voor en brengt beschermings-, preservatie- en afwerkingsproducten aan
  • Werkt het muziekinstrument af volgens de wensen van de klant of de opdracht van de leidinggevende (op esthetisch en akoestisch vlak zoals basisvorm, materialen, afwerking, klankkleur, bouwstijl …)
  • Maakt het instrument speelklaar (montage, besnaring, stemming …)
  • Controleert klank, bespeelbaarheid en esthetiek van het muziekinstrument
  • Regelt de klank in samenspraak met de opdrachtgever of leidinggevende
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van manuele houtbewerking
  • Kennis van metaalbewerking
  • Kennis van meet-en aftekentechnieken
  • Kennis van montage-, lijm-, en klemtechnieken
  • Kennis van technieken om mallen te vervaardigen
  • Kennis van beschermings-, preservatie- en afwerkingsproducten
  • Kennis van stemmingstechnieken
  • Grondige kennis van machinale houtbewerking
  • Grondige kennis van bouwstijlen van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van het omgaan met materialen en gereedschappen voor de bouw en herstelling van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van kenmerken van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van materialen en technieken voor de bouw van klavierinstrumenten

• Competentie 11:
  Herstelt het muziekinstrument (polijsten, uitboren, frezen, snaren monteren, snaren stemmen, lak of vernis aanbrengen …) en/of eventuele toebehoren i.f.v. esthetische of akoestische verbeteringen en regelt de klank
  • Gaat na wat de oorzaak van de beschadiging is
  • Gaat na wat de oorzaak van speeltechnische problemen is
  • Gaat na wat de oorzaak van akoestische problemen is
  • Gaat na wat de oorzaak van intonatieproblemen is
  • Onderzoekt de materialen en technieken die gebruikt zijn bij het bouwen van het muziekinstrument
  • Raadpleegt technische bronnen en past herstellingstechnieken toe
  • Analyseert de invloed van externe parameters op de conservatie van het werkstuk (temperatuur, relatieve vochtigheid …)
  • Past meet- en aftekentechnieken toe
  • Maakt en gebruikt mallen
  • Past manuele en/of machinale hout- en metaalbewerkingstechnieken toe
  • Past montage-, lijm- en klemtechnieken toe
  • Demonteert het muziekinstrument indien nodig
  • Maakt onderdelen schoon en stofvrij
  • Vervangt onderdelen indien nodig
  • Herstelt het muziekinstrument volgens de wensen van de klant (lakken, extra inleg, decoraties, ...)
  • Controleert de herstelling
  • Treft preventieve maatregelen voor conservering en preservatie (fixeren, afwerkingslaag en beschermingslaag aanbrengen …)
  • Controleert klank, bespeelbaarheid en esthetiek van het muziekinstrument
  • Past klank, bespeelbaarheid en esthetiek van het muziekinstrument aan in samenspraak met de opdrachtgever of op aangeven van de leidinggevende
  • Herstelt het muziekinstrument met respect voor de esthetische eigenschappen van het muziekinstrument
  • Maakt het muziekinstrument technisch speelklaar
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van manuele houtbewerking
  • Kennis van metaalbewerking
  • Kennis van meet-en aftekentechnieken
  • Kennis van montage-, lijm-, en klemtechnieken
  • Kennis van technieken om mallen te vervaardigen
  • Kennis van beschermings-, preservatie- en afwerkingsproducten
  • Kennis van stemmingstechnieken
  • Grondige kennis van machinale houtbewerking
  • Grondige kennis van bouwstijlen van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van het omgaan met materialen en gereedschappen voor de bouw en herstelling van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van kenmerken van klavierinstrumenten
  • Grondige kennis van materialen en technieken voor het herstellen van klavierinstrumenten

• Competentie 12:
  Voert het onderhoud en de reiniging van het muziekinstrument uit en adviseert de opdrachtgever over het onderhoud en de reiniging
  • Adviseert de opdrachtgever over de wijze waarop het muziekinstrument in goede staat kan blijven
  • Demonstreert het onderhoud en reinigingstechnieken
  • Informeert over eventuele onderhoudstechnieken en reinigingsproducten
  • Stockeert het muziekinstrument in optimale klimatologische omstandigheden
  • Adviseert de opdrachtgever over de bewaring van het instrument (klimatologische omstandigheden, plaats, wijze …)
  • Vervangt onderdelen
  • Maakt onderdelen schoon en stofvrij
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van optimale opslagomstandigheden
  • Kennis van onderhoudstechnieken en reinigingsproducten

• Competentie 13:
  Stemt muziekinstrumenten
  • Controleert de stembaarheid van het muziekinstrument
  • Stemt op het gehoor of met behulp van stemapparatuur
  • Stemt het muziekinstrument op de correcte toonhoogte
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van stemmingstechnieken
  • Kennis van stemapparatuur

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Attesten en voorwaarden