Beroepskwalificatie

Download Word

Download pdf

Volledig dossier

Samenhang

Verwante OK('s)

Zoek je opleiding

Vliegtuigtechnieker Cat A

 
BK-0460-1
 Dit is de actuele versie van de beroepskwalificatie.

Globaal

Titel

Vliegtuigtechnieker Cat A

Definitie

De vliegtuigtechnieker Cat A voert beperkte preventieve en correctieve onderhoudsacties uit teneinde de functionaliteit/luchtwaardigheid (prestaties, betrouwbaarheid, beschikbaarheid, veiligheid,…) van de onderhouden onderdelen van een vliegtuig te behouden.

Afbakening

De onderhoudstaken zijn duidelijk afgebakend in de geldende regelgeving.

Niveau (VKS en EQF)

3

Jaar van erkenning

versie 1, 2020

Competenties

Opsomming competenties

  • Competentie 1:
    Werkt in teamverband
    • Wisselt informatie uit met collega’s waaronder magazijniers, piloten en vliegtuigtechniekers
    • Volgt aanwijzingen van collega’s en verantwoordelijken
    • Vult werkdocumenten in
    • Rapporteert aan en overlegt met leidinggevenden
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van          Basiskennis luchtvaartterminologie (ATA chapters, Taxonomie,…)
    • Basiskennis van          Basiskennis van communicatietechnieken
    • Kennis van          Kennis van het technisch Engels: raadplegen van technische documentatie, vakterminologie, communicatie met de crew
  • Competentie 2:
    Werkt met oog voor veiligheid, milieu, kwaliteit en welzijn
    • Houdt zich aan de regels over veiligheid, gezondheid en milieu (EASA Part 66 en Part 145)
    • Gaat zuinig om met materialen, gereedschappen, tijd en vermijdt verspilling
    • Houdt zich aan de regels voor traceerbaarheid van producten, materialen en gereedschappen
    • Werkt correct met hef- en hijswerktuigen volgens voorschriften
    • Sorteert afval en voert het af volgens de richtlijnen
    • Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen (PBM’s en CBM’s) volgens de specifieke voorschriften
    • Neemt gepaste maatregelen volgens de veiligheidsvoorschriften bij ongevallen
    • Gebruikt gevaarlijke stoffen
    • Rapporteert risico's met het oog op het nemen van de nodige voorzorgsmaatregelen
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van          Basiskennis van elektrische veiligheidsnormen
    • Basiskennis van          Basiskennis van gevaarlijke stoffen
    • Basiskennis van          Basiskennis van hef- en hijswerktuigen
    • Basiskennis van          Basiskennis van interne procedures inzake veiligheid, milieu en risicobeoordeling, machinerichtlijn, EMC-richtlijn
    • Basiskennis van          Basiskennis van kwaliteitsnormen
    • Basiskennis van          Basiskennis van voorraadbeheer
    • Kennis van          Kennis van veiligheidsregels
  • Competentie 3:
    Gebruikt machines en gereedschappen
    • Controleert de staat van machines en gereedschappen voor gebruik (kalibratiedatum tooling en ground support equipment-GSE, …)
    • Reinigt de machines en gereedschappen na gebruik
    • Controleert de machines en gereedschappen op zichtbare gebreken en degelijkheid na gebruik
    • Signaleert defecten of gebreken
    • Gebruikt machines en gereedschappen op een veilige en efficiënte manier
    • Gebruikt handgereedschap en draagbaar elektrisch gereedschap
  • met inbegrip van kennis:
    • Kennis van          Kennis van hulpmiddelen (gereedschappen, vervangingscomponenten, onderhouds- en reinigingsproducten….) voor onderhoud
  • Competentie 4:
    Raadpleegt vaktechnische informatie in een vreemde taal
    • Raadpleegt goedgekeurde handleidingen en lijsten van wisselstukken in het Engels
    • Raadpleegt diverse informatiedragers
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van          Basiskennis van de werking van de systemen in vliegtuigen die gebruikt worden in het bedrijf of de sector
    • Kennis van          Kennis van het technisch Engels: raadplegen van technische documentatie, vakterminologie, communicatie met de crew
  • Competentie 5:
    Voert voorbereidende werkzaamheden uit rekening houdend met situationele elementen (in werking stellen, productwijzigingen, ...) of de onderhoudshistoriek
    • Raadpleegt de opdracht
    • Raadpleegt technische informatie (goedgekeude handleidingen, schema’s, logboeken, controlelijst, onderhoudsschema’s, AMM, IPC , ,…) die toegevoegd is aan de opdracht
    • Bepaalt de volgorde van de eigen werkzaamheden in functie van de opdracht
    • Verzamelt gereedschappen en materialen
    • Houdt zich strikt aan het onderhoudsplan, de onderhoudsrichtlijnen, en -procedures
    • Zorgt dat de onderdelen van het vliegtuig of het systeem in veiligheid gebracht is
    • Beveiligt het systeem tegen ongecontroleerd herinschakelen
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van          Basiskennis van systeemspecifieke onderhoudsprocedures en -instructies
    • Basiskennis van          Basiskennis van voorraadbeheer
    • Kennis van          Kennis van bedrijfsspecifieke onderhoudsprocedures en -instructies
  • Competentie 6:
    Rapporteert de uitgevoerde werkzaamheden volgens de procedures
    • Gebruikt onderhoudsspecifieke beheerssoftware
    • Houdt gegevens bij over het verloop van de werkzaamheden
    • Houdt gegevens bij over de vaststellingen tijdens het onderhoud
    • Houdt gegevens bij over het gebruik van materiaal
    • Registreert de eigen uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden op de takenkaart
    • Rapporteert aan zijn leidinggevende en/of de betrokken dienst
    • Gebruikt kantoorsoftware (tekstverwerking, rekenblad,...)
    • Meldt problemen bij de uitvoering van de procedures en werkinstructies
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van          Basiskennis van kantoorsoftware
    • Kennis van          Kennis van algemene en bedrijfsspecifieke opvolgsystemen
    • Kennis van          Kennis van bedrijfsspecifieke onderhoudsprocedures en -instructies
  • Competentie 7:
    Controleert de werking van het materiaal, de instrumentengegevens (druk, debiet, temperatuur, ...) en de kritieke slijtagepunten, smeringspunten, ...
    • Gebruikt zintuigen om afwijkingen in de werking en staat van de machine op te sporen
    • Gebruikt meetinstrumenten om slijtage of afwijkingen te detecteren
    • Beoordeelt de slijtage of afwijking van de onderdelen aan de hand van onderhoudsdocumentatie (AMM)
    • Rapporteert de vaststellingen van de schade of afwijking
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van          Basiskennis van de werking van de in de regelgeving afgebakende systemen in vliegtuigen
    • Kennis van          Kennis van de werking van de machines of installaties die gebruikt worden in het bedrijf of de sector
    • Kennis van          Kennis van inspectietechnieken (excl. het oorzakelijk verband bepalen)
    • Kennis van          Kennis van meetgereedschappen voor elektrisch en mechanisch onderhoud
    • Kennis van          Kennis van meetmethoden
    • Kennis van          Kennis van meettechniek in het kader van onderhoudswerkzaamheden
    • Kennis van          Kennis van visuele en auditieve kenmerken van slijtage en defecten
  • Competentie 8:
    Onderhoudt de in de regelgeving afgebakende systemen preventief aan de hand van een takenkaart
    • Houdt zich aan het preventief onderhoudsplan en de onderhoudsrichtlijnen voor routine-onderhoud
    • Voert preventieve onderhoudsacties uit zoals reinigen, smeren, onderdelen vervangen en vloeistofreservoirs bijvullen,…
    • Merkt de nood aan correctief onderhoud op
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van          Basiskennis van de werking van de in de regelgeving afgebakende systemen in vliegtuigen
    • Basiskennis van          Basiskennis van systeemspecifieke onderhoudsprocedures en -instructies
    • Kennis van          Kennis van bedrijfsspecifieke onderhoudsprocedures en -instructies
  • Competentie 9:
    Vervangt de in de regelgeving afgebakende onderdelen en componenten en stelt ze af
    • Demonteert componenten en onderdelen
    • Reinigt componenten en onderdelen
    • Monteert of hermonteert componenten en onderdelen
    • Regelt onderdelen af en sluit ze aan
    • Borgt de verbinding volgens voorschriften
    • Test het systeem na de eigen uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van          Basiskennis van de werking van de in de regelgeving afgebakende systemen in vliegtuigen
    • Basiskennis van          Basiskennis van elektriciteit: onderdelen en componenten
    • Basiskennis van          Basiskennis van elektrische veiligheidsnormen
    • Basiskennis van          Basiskennis van hydraulica: onderdelen en componenten
    • Basiskennis van          Basiskennis van mechanica: onderdelen
    • Basiskennis van          Basiskennis van pneumatica: onderdelen en componenten
    • Kennis van          Kennis van borgingstechnieken
    • Kennis van          Kennis van montage- en -demontagetechnieken
    • Kennis van          Kennis van verbindingstechnieken

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Kennis

  • Basiskennis van          Basiskennis luchtvaartterminologie (ATA chapters, Taxonomie,…)
  • Basiskennis van          Basiskennis van communicatietechnieken
  • Basiskennis van          Basiskennis van de werking van de in de regelgeving afgebakende systemen in vliegtuigen
  • Basiskennis van          Basiskennis van de werking van de systemen in vliegtuigen die gebruikt worden in het bedrijf of de sector
  • Basiskennis van          Basiskennis van elektriciteit: onderdelen en componenten
  • Basiskennis van          Basiskennis van elektrische veiligheidsnormen
  • Basiskennis van          Basiskennis van gevaarlijke stoffen
  • Basiskennis van          Basiskennis van hef- en hijswerktuigen
  • Basiskennis van          Basiskennis van hydraulica: onderdelen en componenten
  • Basiskennis van          Basiskennis van interne procedures inzake veiligheid, milieu en risicobeoordeling, machinerichtlijn, EMC-richtlijn
  • Basiskennis van          Basiskennis van kantoorsoftware
  • Basiskennis van          Basiskennis van kwaliteitsnormen
  • Basiskennis van          Basiskennis van mechanica: onderdelen
  • Basiskennis van          Basiskennis van pneumatica: onderdelen en componenten
  • Basiskennis van          Basiskennis van systeemspecifieke onderhoudsprocedures en -instructies
  • Basiskennis van          Basiskennis van voorraadbeheer
  • Kennis van          Kennis van algemene en bedrijfsspecifieke opvolgsystemen
  • Kennis van          Kennis van bedrijfsspecifieke onderhoudsprocedures en -instructies
  • Kennis van          Kennis van borgingstechnieken
  • Kennis van          Kennis van de werking van de machines of installaties die gebruikt worden in het bedrijf of de sector
  • Kennis van          Kennis van het technisch Engels: raadplegen van technische documentatie, vakterminologie, communicatie met de crew
  • Kennis van          Kennis van hulpmiddelen (gereedschappen, vervangingscomponenten, onderhouds- en reinigingsproducten….) voor onderhoud
  • Kennis van          Kennis van inspectietechnieken (excl. het oorzakelijk verband bepalen)
  • Kennis van          Kennis van meetgereedschappen voor elektrisch en mechanisch onderhoud
  • Kennis van          Kennis van meetmethoden
  • Kennis van          Kennis van meettechniek in het kader van onderhoudswerkzaamheden
  • Kennis van          Kennis van montage- en -demontagetechnieken
  • Kennis van          Kennis van veiligheidsregels
  • Kennis van          Kennis van verbindingstechnieken
  • Kennis van          Kennis van visuele en auditieve kenmerken van slijtage en defecten

Cognitieve vaardigheden

  • Wisselt informatie uit met collega’s waaronder magazijniers, piloten en vliegtuigtechniekers
  • Volgt aanwijzingen van collega’s en verantwoordelijken
  • Vult werkdocumenten in
  • Rapporteert aan en overlegt met leidinggevenden
  • Houdt zich aan de regels over veiligheid, gezondheid en milieu (EASA Part 66 en Part 145)
  • Gaat zuinig om met materialen, gereedschappen, tijd en vermijdt verspilling
  • Houdt zich aan de regels voor traceerbaarheid van producten, materialen en gereedschappen
  • Neemt gepaste maatregelen volgens de veiligheidsvoorschriften bij ongevallen
  • Gebruikt gevaarlijke stoffen
  • Controleert de staat van machines en gereedschappen voor gebruik (kalibratiedatum tooling en ground support equipment-GSE, …)
  • Controleert de machines en gereedschappen op zichtbare gebreken en degelijkheid na gebruik
  • Gebruikt machines en gereedschappen op een veilige en efficiënte manier
  • Gebruikt handgereedschap en draagbaar elektrisch gereedschap
  • Raadpleegt goedgekeurde handleidingen en lijsten van wisselstukken in het Engels
  • Raadpleegt diverse informatiedragers
  • Raadpleegt de opdracht
  • Raadpleegt technische informatie (goedgekeude handleidingen, schema’s, logboeken, controlelijst, onderhoudsschema’s, AMM, IPC , ,…) die toegevoegd is aan de opdracht
  • Bepaalt de volgorde van de eigen werkzaamheden in functie van de opdracht
  • Zorgt dat de onderdelen van het vliegtuig of het systeem in veiligheid gebracht is
  • Beveiligt het systeem tegen ongecontroleerd herinschakelen
  • Gebruikt onderhoudsspecifieke beheerssoftware
  • Houdt gegevens bij over het verloop van de werkzaamheden
  • Houdt gegevens bij over de vaststellingen tijdens het onderhoud
  • Houdt gegevens bij over het gebruik van materiaal
  • Registreert de eigen uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden op de takenkaart
  • Rapporteert aan zijn leidinggevende en/of de betrokken dienst
  • Gebruikt kantoorsoftware (tekstverwerking, rekenblad,...)
  • Meldt problemen bij de uitvoering van de procedures en werkinstructies
  • Gebruikt zintuigen om afwijkingen in de werking en staat van de machine op te sporen
  • Gebruikt meetinstrumenten om slijtage of afwijkingen te detecteren
  • Houdt zich aan het preventief onderhoudsplan en de onderhoudsrichtlijnen voor routine-onderhoud
  • Merkt de nood aan correctief onderhoud op
  • Borgt de verbinding volgens voorschriften
  • Test het systeem na de eigen uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden

Probleemoplossende vaardigheden

  • Rapporteert risico's met het oog op het nemen van de nodige voorzorgsmaatregelen
  • Signaleert defecten of gebreken
  • Houdt zich strikt aan het onderhoudsplan, de onderhoudsrichtlijnen, en -procedures
  • Beoordeelt de slijtage of afwijking van de onderdelen aan de hand van onderhoudsdocumentatie (AMM)
  • Rapporteert de vaststellingen van de schade of afwijking

Motorische vaardigheden

  • Werkt correct met hef- en hijswerktuigen volgens voorschriften
  • Sorteert afval en voert het af volgens de richtlijnen
  • Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen (PBM’s en CBM’s) volgens de specifieke voorschriften
  • Reinigt de machines en gereedschappen na gebruik
  • Verzamelt gereedschappen en materialen
  • Voert preventieve onderhoudsacties uit zoals reinigen, smeren, onderdelen vervangen en vloeistofreservoirs bijvullen,…
  • Demonteert componenten en onderdelen
  • Reinigt componenten en onderdelen
  • Monteert of hermonteert componenten en onderdelen
  • Regelt onderdelen af en sluit ze aan

Omgevingscontext

  • De vliegtuigsector kent veel reglementeringen, normen, aanbevelingen, codes van goede praktijk en technische voorlichtingsfiches inzake kwaliteit, veiligheid, gezondheid, hygiëne, welzijn, milieu en duurzaamheid. Preventieve onderhoudsacties kunnen gevolgen hebben voor de vliegtuig- en omgevingsveiligheid.
  • De vliegtuigtechnieker werkt in een sterk gereglementeerde omgeving, bepaald door internationale (EASA Part 145, Part 66) en nationale regelgeving. Alle inspecties en onderhoudswerken staan tot in het kleinste detail beschreven in onderhoudsschema, kwaliteitshandboek, taakkaarten, boorddocumenten.
  • De werkopdracht, taken en bevoegdheden worden strikt afgebakend in de actuele EASA Part 145, Part 66.
  • Concreet voor de vliegtuigtechnicus Cat. A gaat het om een beperkt aantal taken die focussen op preventief onderhoud of vervanging van onderdelen.
  • De periodieke onderhoudsactiviteiten die vaak een belangrijk deel vormen van het preventief onderhoud hebben een herhalend patroon met variabele frequenties: sommige acties moeten dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaarlijks of na een bepaald aantal bedrijfsuren gebeuren.
  • Er is binnen de onderhoudsomgeving vaak variatie aan gelijkaardige systemen, toestellen en types.
  • De onderhoudscontext evolueert door aanpassingen aan de systemen, veranderingen in de bedrijfsprocessen, technische evoluties, veranderingen in de verhoudingen tussen bedrijfsinterne en uitbestede onderhoudsdiensten,…
  • Hij blijft bij in de ontwikkelingen binnen de sector, is leergierig en het volgt (verplichte) opleidingen.
  • De vliegtuigtechnieker Cat. A kan in een line of base maintenance omgeving werken.
  • Dit beroep wordt meestal in team uitgeoefend, waarbij het belangrijk is om zich aan te passen aan wijzigingen van planning en omgeving.
  • Er heersen in veel gevallen strikte deadlines, wat resultaatgerichtheid, stressbestendigheid, concentratie, flexibiliteit en doorzettingsvermogen vraagt.
  • De situatie op de werkplek kan het dragen van lasten, contact met gevaarlijke producten en werken in moeilijke houdingen en omstandigheden impliceren. De blootstelling hangt af van en blijft meestal beperkt tot de duur van een specifieke interventie.

Handelingscontext

  • De taken die de Vliegtuigtechnieker Cat A kan uitvoeren staan exhaustief beschreven in de regelgeving (EASA Part 145, Part 66, AMC). Hiervan mag de beroepsbeoefenaar niet afwijken.
  • Onderhoudsacties kunnen gevolgen hebben voor de vliegtuig- en omgevingsveiligheid, productiviteit en kwaliteit van de onderdelen van het vliegtuig. Daarom moet de vliegtuigtechnieker zich nauwgezet aan de voorgeschreven procedures houden. Zijn werk is over het algemeen weinig gevarieerd en is gebonden aan stappenplannen en protocollen waarvan niet afgeweken mag worden. Het werk wordt steeds uitgevoerd volgens de geldende regelgeving. De vliegtuigtechnieker Cat A heeft de bevoegdheid om enkel het eigen uitgevoerde werk als luchtwaardig te beschouwen/af te tekenen. De werkzaamheden van de vliegtuigtechnieker Cat. A die buiten zijn/haar bevoegdheid vallen moeten altijd nagekeken en gecertificeerd worden door een vliegtuigtechnieker Cat B1 en/of B2.
  • Hij heeft oog voor kwaliteit en werkt met zorg, precisie en toewijding.
  • Het werk is eerder routineus, maar niet eentonig: binnen de sterk afgebakende taken kan een beperkt aantal factoren veranderen.
  • Hij is in staat om op een contactvaardige, duidelijke en constructieve manier informatie uit te wisselen met collega’s, leidinggevenden en piloten.
  • Hij heeft aandacht voor ergonomie omdat hij regelmatig lasten moet dragen en in moeilijke posities en op moeilijk bereikbare plaatsen moet werken.
  • Hij heeft aandacht voor gevaarlijke situaties, respecteert veiligheidssignalisatie, PBM’s en CBM’s .
  • Hij gaat omzichtig om met grondstoffen en producten (waaronder gevaarlijke stoffen), rekening houdend met veiligheids- en milieuvoorschriften.
  • Hij blijft bij in de ontwikkelingen binnen de sector, is leergierig en het volgt (verplichte) opleidingen.

Autonomie

Is zelfstandig in
  • het uitvoeren van preventief onderhoud volgens de taken en bevoegdheden afgebakend in de regelgeving (EASA Part 145, Part 66)
  • het lezen van aangereikte en beschikbare technische informatie
  • het invullen van opvolgdocumenten en geven van informatie aan de betrokken dienst
  • het communiceren met leidinggevenden, collega’s en gebruikers
Is gebonden aan
  • instructies van de leidinggevende
  • het preventief onderhoudsplan en de onderhoudsrichtlijnen
  • de technische voorschriften van de bedrijfsspecifieke onderhoudsprocedures
  • de veiligheidsprocedures bij het uitvoeren van specifieke onderhoudsacties
  • veiligheids- en milieuvoorschriften
  • de procedures in het kader van Easa Part-145 en Part-66 regelgeving
Doet beroep op
  • collega’s en leidinggevende voor overleg bij vaststelling van afwijkingen en uitzonderlijke slijtage van onderdelen
  • een gecertificeerd collega Cat B1/B2 voor alle taken buiten de eigen bevoegdheden

Verantwoordelijkheid

  • Werkt in teamverband
  • Werkt met oog voor veiligheid, milieu, kwaliteit en welzijn
  • Gebruikt machines en gereedschappen
  • Raadpleegt vaktechnische informatie in een vreemde taal
  • Voert voorbereidende werkzaamheden uit rekening houdend met situationele elementen (in werking stellen, productwijzigingen, ...) of de onderhoudshistoriek
  • Rapporteert de uitgevoerde werkzaamheden volgens de procedures
  • Controleert de werking van het materiaal, de instrumentengegevens (druk, debiet, temperatuur, ...) en de kritieke slijtagepunten, smeringspunten, ...
  • Onderhoudt de in de regelgeving afgebakende systemen preventief aan de hand van een takenkaart
  • Vervangt de in de regelgeving afgebakende onderdelen en componenten en stelt ze af

Attesten en voorwaarden

Wettelijke attesten en voorwaarden

Voor de beroepsuitoefening van ‘Vliegtuigtechnieker Cat A’ is het beschikken van volgende attesten en/of voldoen aan volgende voorwaarden wettelijk verplicht:
  • Part 66 licentie Cat A zoals bepaald in Europese regelgeving (EU) 1321/2014, Annex II (PART 145)