Gecertificeerd accountant

BK-0562-1

Dit is de actuele versie van de beroepskwalificatie.

Globaal

Titel

Definitie

De gecertificeerd accountant voert boekhoudkundige en fiscale activiteiten uit teneinde de cliënt in alle wettelijke verplichtingen hieromtrent te ondersteunen en de wetgeving op een correcte wijze toe te passen rekening houdend met de deontologische regels.

Afbakening

De beroepsactiviteiten, het dragen van de titel en het recht om bepaalde werkzaamheden uit te oefenen staat bepaald in de wet van 17 maart 2019 betreffende de beroepen van accountant en belastingadviseur.

De gecertificeerd accountant voert hoofdzakelijk volgende activiteiten uit:
1° de boekhouding en de boekhoudkundige diensten organiseren en advies verstrekken inzake de boekhoudkundige organisatie bij ondernemingen;
2° het organiseren van administratieve diensten en advies verstrekken over de administratieve organisatie van ondernemingen.
3° het bepalen van de resultaten en het opmaken van de jaarrekening conform de wettelijke bepalingen ter zake;
4° het openen, het houden, het centraliseren en het sluiten van boekingen, geschikt voor het opmaken van de rekeningen;
5° alle boekhoudstukken nazien en corrigeren die niet leiden tot een attestering of een expertiseverslag bestemd om aan derden te worden afgegeven;
6° de analyse met boekhoudtechnische procedés van de positie en werking van ondernemingen vanuit het oogpunt van hun kredietwaardigheid, rentabiliteit en risico’s die niet leidt tot een attestering of een expertiseverslag bestemd om aan derden te worden afgegeven;
7° zowel privé- als gerechtelijke expertise met betrekking tot de boekhouding van ondernemingen;
8° elke opdracht bedoeld in 4° tot en met 6° uitgevoerd door een gecertificeerd accountant, andere dan de gebruikelijke beroepsbeoefenaar, die leidt tot een attestering of een expertiseverslag bestemd om aan derden te worden afgegeven;
9° andere opdrachten waarvan de uitvoering bij of krachtens de wet zijn voorbehouden aan de gecertificeerde accountant;
10° het verstrekken van advies in alle fiscale aangelegenheden;
11° het bijstaan van de belastingplichtige bij het nakomen van zijn fiscale verplichtingen;
12° het vertegenwoordigen van de belastingplichtige bij de belastingdiensten;

Onverenigbaarheden en belangenconflicten (Art. 48)
Het is de persoon die in het openbaar register is ingeschreven met een hoedanigheid niet toegestaan om activiteiten uit te oefenen of daden te stellen die onverenigbaar zijn met de onafhankelijkheid van zijn hoedanigheid.
Het is hem niet toegestaan om opdrachten te aanvaarden onder voorwaarden die een objectieve uitvoering daarvan in het gedrang zouden brengen of een belangenconflict zouden teweegbrengen.

Niveau (VKS en EQF)

Jaar van erkenning

versie 1, 2021

Competenties

Opsomming competenties

Competentie 1:
Voert de boekhouding voor derden
- Opent de rekeningen
- Stelt het aankoopdagboek op
- Stelt het verkoopdagboek op
- Stelt het financieel dagboek op
- Stelt het dagboek diverse verrichtingen op
- Centraliseert de rekeningen
met inbegrip van kennis:
- Kennis van IFRS en US GAAP
- Grondige kennis van algemeen boekhouden
- Grondige kennis van het boekhoudrecht en jaarrekeningenrecht
- Grondige kennis van geconsolideerde BE GAAP jaarrekeningen en wetgeving inzake geconsolideerde jaarrekeningen
- Grondige kennis van de adviezen van de commissie voor boekhoudkundige normen (CBN)
- Grondige kennis van vennootschaps- en verenigingsrecht
- Grondige kennis van informaticatoepassingen en digitale processen met betrekking tot de activiteiten van het beroep

Competentie 2:
Stelt de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening op
- Stelt de eindejaarsverrichtingen op
- Bepaalt het boekhoudkundig resultaat en verwerkt de resultaatstoewijzing
- Stelt de proef- en saldibalans op
- Stelt de jaarrekening op (balans, resultatenrekening, toelichting)
- Verwerkt de sociale balans
- Past waarderingsregels toe (voorraden, afschrijvingen vaste activa)
- Voert controle uit op vorderingen en schulden, zowel korte als lange termijn
met inbegrip van kennis:
- Kennis van IFRS en US GAAP
- Grondige kennis van consolidatietechnieken
- Grondige kennis van geconsolideerde BE GAAP jaarrekeningen en wetgeving inzake geconsolideerde jaarrekeningen
- Grondige kennis van vennootschaps- en verenigingsrecht
- Grondige kennis van informaticatoepassingen en digitale processen met betrekking tot de activiteiten van het beroep

Competentie 3:
Controleert de boekhouding van de onderneming
- Voert interne en externe controle op de administratieve verwerking van de cycli binnen een onderneming (aankoop, verkoop, financieel)
- Analyseert de balans en de resultatenrekening naar volledigheid en juistheid
met inbegrip van kennis:
- Kennis van economisch recht
- Kennis van IFRS en US GAAP
- Grondige kennis van de analyse en kritische beoordeling van de jaarrekeningen
- Grondige kennis van consolidatietechnieken
- Grondige kennis van geconsolideerde BE GAAP jaarrekeningen en wetgeving inzake geconsolideerde jaarrekeningen
- Grondige kennis van interne controle
- Grondige kennis van externe controle
- Grondige kennis van de adviezen van de commissie voor boekhoudkundige normen (CBN)
- Grondige kennis van vennootschaps- en verenigingsrecht
- Grondige kennis van insolventierecht
- Grondige kennis van ondernemingsrecht

Competentie 4:
Adviseert en begeleidt bij de oprichting van een onderneming
- Begeleidt in het onderzoek naar de economische, wettelijke en financiële haalbaarheid van het businessplan
- Begeleidt bij het opstellen van financieel plan
- Begeleidt de onderneming bij het oprichten van een éénpersoonszaak of een vennootschap
- Adviseert bij de keuze en het afsluiten van de nodige verzekeringen
- Begeleidt de administratieve verplichtingen bij de opstart (KBO, BTW, Sociale Zekerheid, attesten, . . .)
- Assisteert op het vlak van aanvragen kredieten, toelagen, subsidies
met inbegrip van kennis:
- Grondige kennis van algemeen boekhouden
- Grondige kennis van analytische boekhouding en management accounting
- Grondige kennis van financiële analyse
- Grondige kennis van fundamentele principes van financieel bedrijfsbeheer
- Grondige kennis van de kosten-baten analyse
- Grondige kennis van vennootschaps- en verenigingsrecht

Competentie 5:
Analyseert de financiële toestand van een onderneming
- Vergelijkt de budgetten met de werkelijke financiële toestand
- Stelt financiële resultaatsprognose op en maakt boordtabellen op
- Stelt cashflow tabel op zowel operationele als investeringsactiviteiten
- Analyseert het klanten- en leveranciersbeleid
- Analyseert het voorraadbeheer
met inbegrip van kennis:
- Grondige kennis van de analyse en kritische beoordeling van de jaarrekeningen
- Grondige kennis van financiële analyse
- Grondige kennis van fundamentele principes van financieel bedrijfsbeheer
- Grondige kennis van het opstellen van boordtabellen
- Grondige kennis van voorraadwaarderingstechnieken
- Grondige kennis van informaticatoepassingen en digitale processen met betrekking tot de activiteiten van het beroep

Competentie 6:
Adviseert, begeleidt en biedt administratieve en organisatorische ondersteuning met betrekking tot de boekhouding en boekhoudkundige diensten bij ondernemingen
- Begeleidt en ondersteunt de organisatie en implementatie van de boekhoudkundige en administratieve diensten
- Begeleidt en ondersteunt de organisatie en implementatie van interne controle en fraudepreventie
- Begeleidt het auditcomité
- Adviseert het financieel beheer met inbegrip van budget- en financieel prognosebeheer
- Adviseert de rentabiliteit van investeringen
- Adviseert inzake herstructurering van ondernemingen in moeilijkheden
met inbegrip van kennis:
- Kennis van Corporate Governance regels
- Kennis van de Europese wetgeving en van de internationale normen inzake boekhouding
- Kennis van economisch recht
- Grondige kennis van algemeen boekhouden
- Grondige kennis van het boekhoudrecht en jaarrekeningenrecht
- Grondige kennis van interne controle
- Grondige kennis van analytische boekhouding en management accounting
- Grondige kennis van financiële analyse
- Grondige kennis van fundamentele principes van financieel bedrijfsbeheer
- Grondige kennis van het opstellen van boordtabellen
- Grondige kennis van informaticatoepassingen en digitale processen met betrekking tot de activiteiten van het beroep
- Grondige kennis van organisatie van boekhouddiensten en van administratieve diensten van de ondernemingen
- Grondige kennis van insolventierecht
- Grondige kennis van ondernemingsrecht

Competentie 7:
Levert adviezen en diensten van sociale aard
- Adviseert inzake het statuut van zelfstandige medewerkers of loontrekkenden
- Maakt een specifieke analyse bij het instellen of wijzigen van het sociaal statuut en geeft bijstand bij het vervullen van formaliteiten
- Geeft bijstand bij het tijdig en correct vervullen van wettelijke verplichtingen
met inbegrip van kennis:
- Kennis van arbeidsrecht, sociale zekerheidsrecht en loonadministratie
- Grondige kennis van fundamentele principes van financieel bedrijfsbeheer
- Grondige kennis van het opstellen van boordtabellen

Competentie 8:
Levert advies en diensten inzake overdracht of stopzetting van de onderneming
- Maakt de tussentijdse financiële toestand op (balans, resultatenrekening)
- Bepaalt de waarde van de onderneming
- Adviseert en begeleidt de ondernemer zowel overlater als overnemer bij de gesprekken en onderhandelingen
- Analyseert de contracten
met inbegrip van kennis:
- Kennis van arbeidsrecht, sociale zekerheidsrecht en loonadministratie
- Kennis van wetgeving contracten
- Grondige kennis van fiscaal recht en zijn uitvoeringsbesluiten, rechtsleer en rechtspraak (met inbegrip van personenbelasting, vennootschapsbelasting, belasting over de toegevoegde waarde, met de inkomsten gelijkgestelde belastingen, registratierechten, hypotheek- en griffierechten, successierechten, douane en accijnzen, diverse rechten en taksen, fiscale procedure, lokale en regionale belastingen, Europees en internationaal fiscaal recht)
- Grondige kennis van vennootschaps- en verenigingsrecht

Competentie 9:
Stelt specifieke rapporten en analyses op voor externe en interne rapportering inclusief wettelijke en contractuele opdrachten
- Stelt privé expertise op met betrekking tot de boekhouding van ondernemingen
- Voert een gerechtelijke expertise uit met betrekking tot de boekhouding van ondernemingen
- Stelt verslagen op die leiden tot een attestering of expertiseverslag bestemd om aan derden te worden afgegeven
- Voert arbitrage en bemiddelingsopdrachten uit
met inbegrip van kennis:
- Kennis van economisch recht
- Kennis van IFRS en US GAAP
- Grondige kennis van consolidatietechnieken
- Grondige kennis van geconsolideerde BE GAAP jaarrekeningen en wetgeving inzake geconsolideerde jaarrekeningen
- Grondige kennis van interne controle
- Grondige kennis van externe controle
- Grondige kennis van de adviezen van de commissie voor boekhoudkundige normen (CBN)
- Grondige kennis van vennootschaps- en verenigingsrecht
- Grondige kennis van deontologie met betrekking tot het beroep
- Grondige kennis van de normen van het Instituut
- Grondige kennis van insolventierecht
- Grondige kennis van ondernemingsrecht

Competentie 10:
Voert bijzondere mandaten in vennootschappen waar geen commissaris benoemd werd uit
- Stelt de verslaggeving op n.a.v. het uitvoeren van wettelijk voorbehouden bijzondere mandaten
met inbegrip van kennis:
- Kennis van economisch recht
- Grondige kennis van algemeen boekhouden
- Grondige kennis van het boekhoudrecht en jaarrekeningenrecht
- Grondige kennis van de analyse en kritische beoordeling van de jaarrekeningen
- Grondige kennis van de normen van het Instituut
- Grondige kennis van insolventierecht
- Grondige kennis van ondernemingsrecht

Competentie 11:
Adviseert de belastingplichtige in fiscale aangelegenheden
- Onderzoekt alle relevante facetten door het verzamelen van de nodige informatie en het stellen van de juiste vragen alvorens een advies te formuleren
- Geeft de belastingplichtige advies binnen het wettelijk kader omtrent de fiscale gevolgen van te nemen beslissingen
- Adviseert m.b.t. vermogensgerelateerde fiscaliteit van de belastingplichtige
- Houdt rekening met wijzigende en veranderende wetgeving en anticipeert hierop
- Analyseert en beheerst de fiscale risico’s
- Geeft raad m.b.t. de uit te voeren verrichtingen, de in te vullen en aan de administratie toe te zenden aangiftes en is zich hierbij bewust van de gevolgen van de raadgevingen en gemaakte keuzes
- Adviseert inzake lokale, federale, grensoverschrijdende en internationale fiscaliteit
met inbegrip van kennis:
- Kennis van burgerlijk recht
- Kennis van erfrecht
- Kennis van huwelijksvermogensrecht
- Kennis van economisch recht
- Grondige kennis van de beginselen van fiscaal recht
- Grondige kennis van fiscaal recht en zijn uitvoeringsbesluiten, rechtsleer en rechtspraak (met inbegrip van personenbelasting, vennootschapsbelasting, belasting over de toegevoegde waarde, met de inkomsten gelijkgestelde belastingen, registratierechten, hypotheek- en griffierechten, successierechten, douane en accijnzen, diverse rechten en taksen, fiscale procedure, lokale en regionale belastingen, Europees en internationaal fiscaal recht)
- Grondige kennis van vennootschaps- en verenigingsrecht
- Grondige kennis van insolventierecht
- Grondige kennis van ondernemingsrecht

Competentie 12:
Ondersteunt en adviseert belastingplichtigen bij het nakomen van hun fiscale verplichtingen
- Stelt aangiftes personenbelasting en vennootschapsbelasting op inclusief de bijlagen en dient deze tijdig in
- Stelt de fiscale opgaven en fiscale fiches op
- Maakt aangiften in de roerende voorheffing en bedrijfsvoorheffing op
- Licht de diverse onderdelen van het aanslagbiljet toe
- Verstrekt toelichting over eventuele verschillen met het vorig aanslagjaar
- Maakt periodieke btw-aangiftes, Intracommunautaire aangifte, intrastat, de jaarlijkse listing van de btw-plichtige afnemers op en dient deze tijdig in
- Raadpleegt de dossiers bij de bevoegde fiscale autoriteiten
- Beoordeelt de regelmatigheid van de in boekhouding verwerkte facturen te beoordelen met het oog op btw-aftrek
- Past de antiwitwaswetgeving toe
- Doet voorstellen voor fiscale optimalisering
- Staat de belastingplichtige bij in vermogens- en successieplanning, persoonlijke of vermogens gerelateerde fiscaliteit van de belastingplichtige en houdt rekening met de onderlinge samenhang en de gevolgen van gemaakte keuzes
met inbegrip van kennis:
- Kennis van arbeidsrecht, sociale zekerheidsrecht en loonadministratie
- Kennis van de onderdelen van het aanslagbiljet
- Grondige kennis van de beginselen van fiscaal recht
- Grondige kennis van fiscaal recht en zijn uitvoeringsbesluiten, rechtsleer en rechtspraak (met inbegrip van personenbelasting, vennootschapsbelasting, belasting over de toegevoegde waarde, met de inkomsten gelijkgestelde belastingen, registratierechten, hypotheek- en griffierechten, successierechten, douane en accijnzen, diverse rechten en taksen, fiscale procedure, lokale en regionale belastingen, Europees en internationaal fiscaal recht)
- Grondige kennis van informaticatoepassingen en digitale processen met betrekking tot de activiteiten van het beroep

Competentie 13:
Vertegenwoordigt de belastingplichtige bij de diverse fiscale administraties en overheden
- Staat de belastingplichtige bij in belastingprocedures
- Staat de belastingplichtige bij in de voorbereiding, begeleiding en vertegenwoordiging tijdens belastingcontroles
- Behartigt de belangen van de belastingplichtige en antwoordt op vragen om inlichtingen of dient bezwaarschriften in
- Adviseert de belastingplichtige bij het nemen van de verschillende stappen inzake fiscale procedure en houdt rekening met de potentiële gevolgen van de genomen beslissing
met inbegrip van kennis:
- Grondige kennis van fiscaal recht en zijn uitvoeringsbesluiten, rechtsleer en rechtspraak (met inbegrip van personenbelasting, vennootschapsbelasting, belasting over de toegevoegde waarde, met de inkomsten gelijkgestelde belastingen, registratierechten, hypotheek- en griffierechten, successierechten, douane en accijnzen, diverse rechten en taksen, fiscale procedure, lokale en regionale belastingen, Europees en internationaal fiscaal recht)

Competentie 14:
Voert een passend cliëntenacceptatiebeleid
- Voert een risicoanalyse uit
- Stelt interne procedures op
- Communiceert op discrete en gepaste heldere wijze ten aanzien van overheden
- Leeft de beroepsdeontologie* na
- Leeft de antiwitwaswetgeving na
met inbegrip van kennis:
- Kennis van communicatietechnieken en beroepsrelevante sociale vaardigheden
- Grondige kennis van KYC (Know your Customer)
- Grondige kennis van deontologie met betrekking tot het beroep
- Grondige kennis van de antiwitwaswetgeving
- Grondige kennis van de normen van het Instituut

* De leden van het instituut zijn wettelijk gebonden aan de deontologische regels.

Competentie 15:
Zorgt voor gepaste communicatie en informatieuitwisseling met de diverse actoren in het kader van de opdracht
- Communiceert op discrete en gepaste heldere wijze ten aanzien van opdrachtgever
- Communiceert op discrete en gepaste heldere wijze ten aanzien van diverse stakeholders zoals banken, fiscale diensten, Cel voor Financiële Informatieverwerking (antiwitwas), rechtbanken, enz.
- Leeft de beroepsdeontologie* na
- Leeft de antiwitwaswetgeving na
- Gaat discreet om met vertrouwelijke informatie
- Respecteert de vastgelegde termijnen
met inbegrip van kennis:
- Kennis van de Europese wetgeving en van de internationale normen inzake boekhouding
- Kennis van Frans in beroepsspecifieke context
- Kennis van Engels in beroepsspecifieke context
- Kennis van communicatietechnieken en beroepsrelevante sociale vaardigheden
- Grondige kennis van deontologie met betrekking tot het beroep
- Grondige kennis van de antiwitwaswetgeving
- Grondige kennis van de normen van het Instituut

* De leden van het instituut zijn wettelijk gebonden aan de deontologische regels.

Competentie 16:
Ontwikkelt permanent de eigen deskundigheid
- Schoolt zich levenslang bij volgens de norm permanente vorming
- Analyseert (proactief) de ontwikkelingen in het vakgebied
- Volgt de fiscale actualiteit en andere relevante wetgeving op en past wijzigende wetgeving toe
- Deelt zijn opgedane kennis met collega’s en (medewerkers van) de opdrachtgever
met inbegrip van kennis:
- Kennis van beroepsspecifieke bronnen
- Grondige kennis van informaticatoepassingen en digitale processen met betrekking tot de activiteiten van het beroep
- Grondige kennis van de normen van het Instituut

Competentie 17:
Organiseert de werking van het eigen kantoor
- Waakt over een uniforme en gestructureerde dienstverlening
- Stelt een team van gekwalificeerde medewerkers en experten samen
- Controleert dossiers
- Controleert de interne werking en waakt over gedragslijnen en procedures
- Stelt documenten en handleidingen ter beschikking van het team en actualiseert indien nodig
- Ontwikkelt een (digitaal) systeem voor het informatiebeheer en procesbewaking
met inbegrip van kennis:
- Kennis van arbeidsrecht, sociale zekerheidsrecht en loonadministratie
- Kennis van managementtechnieken
- Kennis van communicatietechnieken en beroepsrelevante sociale vaardigheden
- Grondige kennis van interne controle
- Grondige kennis van deontologie met betrekking tot het beroep
- Grondige kennis van informaticatoepassingen en digitale processen met betrekking tot de activiteiten van het beroep
- Grondige kennis van de organisatie van het kantoor
- Grondige kennis van de normen van het Instituut

Competentie 18:
Coördineert de activiteiten van een team
- Stelt een planning op en past ze aan wijzigende omstandigheden aan
- Verdeelt taken en verantwoordelijkheden
- Informeert, begeleidt, stuurt en motiveert (nieuwe) medewerkers
- Controleert de uitvoering van de opdrachten en het naleven van procedures
- Organiseert en leidt teamvergaderingen
- Volgt competenties van medewerkers op
- Voert plannings-, functionerings- en evaluatiegesprekken
met inbegrip van kennis:
- Kennis van managementtechnieken
- Kennis van communicatietechnieken en beroepsrelevante sociale vaardigheden
- Grondige kennis van informaticatoepassingen en digitale processen met betrekking tot de activiteiten van het beroep

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Kennis

Kennis van beroepsspecifieke bronnen
Kennis van Corporate Governance regels
Kennis van de Europese wetgeving en van de internationale normen inzake boekhouding
Kennis van arbeidsrecht, sociale zekerheidsrecht en loonadministratie
Kennis van burgerlijk recht
Kennis van erfrecht
Kennis van huwelijksvermogensrecht
Kennis van economisch recht
Kennis van wetgeving contracten
Kennis van de onderdelen van het aanslagbiljet
Kennis van Frans in beroepsspecifieke context
Kennis van Engels in beroepsspecifieke context
Kennis van managementtechnieken
Kennis van communicatietechnieken en beroepsrelevante sociale vaardigheden
Kennis van IFRS en US GAAP

Grondige kennis van algemeen boekhouden
Grondige kennis van het boekhoudrecht en jaarrekeningenrecht
Grondige kennis van de analyse en kritische beoordeling van de jaarrekeningen
Grondige kennis van consolidatietechnieken
Grondige kennis van geconsolideerde BE GAAP jaarrekeningen en wetgeving inzake geconsolideerde jaarrekeningen
Grondige kennis van interne controle
Grondige kennis van externe controle
Grondige kennis van analytische boekhouding en management accounting
Grondige kennis van de adviezen van de commissie voor boekhoudkundige normen (CBN)
Grondige kennis van financiële analyse
Grondige kennis van fundamentele principes van financieel bedrijfsbeheer
Grondige kennis van het opstellen van boordtabellen
Grondige kennis van de kosten-baten analyse
Grondige kennis van voorraadwaarderingstechnieken
Grondige kennis van de beginselen van fiscaal recht
Grondige kennis van fiscaal recht en zijn uitvoeringsbesluiten, rechtsleer en rechtspraak (met inbegrip van personenbelasting, vennootschapsbelasting, belasting over de toegevoegde waarde, met de inkomsten gelijkgestelde belastingen, registratierechten, hypotheek- en griffierechten, successierechten, douane en accijnzen, diverse rechten en taksen, fiscale procedure, lokale en regionale belastingen, Europees en internationaal fiscaal recht)
Grondige kennis van KYC (Know your Customer)
Grondige kennis van vennootschaps- en verenigingsrecht
Grondige kennis van deontologie met betrekking tot het beroep
Grondige kennis van de antiwitwaswetgeving
Grondige kennis van informaticatoepassingen en digitale processen met betrekking tot de activiteiten van het beroep
Grondige kennis van organisatie van boekhouddiensten en van administratieve diensten van de ondernemingen
Grondige kennis van de organisatie van het kantoor
Grondige kennis van de normen van het Instituut
Grondige kennis van insolventierecht
Grondige kennis van ondernemingsrecht

Cognitieve vaardigheden

Stelt de eindejaarsverrichtingen op
Bepaalt het boekhoudkundig resultaat en verwerkt de resultaatstoewijzing
Verwerkt de sociale balans
Vergelijkt de budgetten met de werkelijke financiële toestand
Stelt cashflow tabel op zowel operationele als investeringsactiviteiten
Begeleidt en ondersteunt de organisatie en implementatie van de boekhoudkundige en administratieve diensten
Maakt de tussentijdse financiële toestand op (balans, resultatenrekening)
Bepaalt de waarde van de onderneming
Analyseert de contracten
Stelt privé expertise op met betrekking tot de boekhouding van ondernemingen
Voert een gerechtelijke expertise uit met betrekking tot de boekhouding van ondernemingen
Stelt verslagen op die leiden tot een attestering of expertiseverslag bestemd om aan derden te worden afgegeven
Stelt de fiscale opgaven en fiscale fiches op
Maakt aangiften in de roerende voorheffing en bedrijfsvoorheffing op
Licht de diverse onderdelen van het aanslagbiljet toe
Verstrekt toelichting over eventuele verschillen met het vorig aanslagjaar
Maakt periodieke btw-aangiftes, Intracommunautaire aangifte, intrastat, de jaarlijkse listing van de btw-plichtige afnemers op en dient deze tijdig in
Beoordeelt de regelmatigheid van de in boekhouding verwerkte facturen te beoordelen met het oog op btw-aftrek
Leeft de beroepsdeontologie* na
Leeft de antiwitwaswetgeving na
Respecteert de vastgelegde termijnen
Schoolt zich levenslang bij volgens de norm permanente vorming
Volgt de fiscale actualiteit en andere relevante wetgeving op en past wijzigende wetgeving toe
Deelt zijn opgedane kennis met collega’s en (medewerkers van) de opdrachtgever
Controleert de uitvoering van de opdrachten en het naleven van procedures
Stelt financiële resultaatsprognose op en maakt boordtabellen op
Stelt aangiftes personenbelasting en vennootschapsbelasting op inclusief de bijlagen en dient deze tijdig in
Past de antiwitwaswetgeving toe
Voert een risicoanalyse uit
Opent de rekeningen
Stelt het aankoopdagboek op
Stelt het verkoopdagboek op
Stelt het financieel dagboek op
Stelt het dagboek diverse verrichtingen op
Centraliseert de rekeningen
Begeleidt de onderneming bij het oprichten van een éénpersoonszaak of een vennootschap
Adviseert bij de keuze en het afsluiten van de nodige verzekeringen
Begeleidt de administratieve verplichtingen bij de opstart (KBO, BTW, Sociale Zekerheid, attesten, . . .)
Assisteert op het vlak van aanvragen kredieten, toelagen, subsidies
Geeft bijstand bij het tijdig en correct vervullen van wettelijke verplichtingen
Waakt over een uniforme en gestructureerde dienstverlening
Stelt een team van gekwalificeerde medewerkers en experten samen
Stelt documenten en handleidingen ter beschikking van het team en actualiseert indien nodig
Analyseert de balans en de resultatenrekening naar volledigheid en juistheid
Begeleidt bij het opstellen van financieel plan
Adviseert de rentabiliteit van investeringen
Adviseert inzake het statuut van zelfstandige medewerkers of loontrekkenden
Maakt een specifieke analyse bij het instellen of wijzigen van het sociaal statuut en geeft bijstand bij het vervullen van formaliteiten
Stelt de verslaggeving op n.a.v. het uitvoeren van wettelijk voorbehouden bijzondere mandaten
Onderzoekt alle relevante facetten door het verzamelen van de nodige informatie en het stellen van de juiste vragen alvorens een advies te formuleren
Raadpleegt de dossiers bij de bevoegde fiscale autoriteiten
Stelt interne procedures op
Communiceert op discrete en gepaste heldere wijze ten aanzien van overheden
Communiceert op discrete en gepaste heldere wijze ten aanzien van opdrachtgever
Communiceert op discrete en gepaste heldere wijze ten aanzien van diverse stakeholders zoals banken, fiscale diensten, Cel voor Financiële Informatieverwerking (antiwitwas), rechtbanken, enz.
Gaat discreet om met vertrouwelijke informatie
Controleert dossiers
Controleert de interne werking en waakt over gedragslijnen en procedures
Ontwikkelt een (digitaal) systeem voor het informatiebeheer en procesbewaking
Verdeelt taken en verantwoordelijkheden
Informeert, begeleidt, stuurt en motiveert (nieuwe) medewerkers
Organiseert en leidt teamvergaderingen
Volgt competenties van medewerkers op
Staat de belastingplichtige bij in de voorbereiding, begeleiding en vertegenwoordiging tijdens belastingcontroles
Voert plannings-, functionerings- en evaluatiegesprekken

* De leden van het instituut zijn wettelijk gebonden aan de deontologische regels.

Probleemoplossende vaardigheden

Voert interne en externe controle op de administratieve verwerking van de cycli binnen een onderneming (aankoop, verkoop, financieel)
Begeleidt en ondersteunt de organisatie en implementatie van interne controle en fraudepreventie
Begeleidt het auditcomité
Adviseert het financieel beheer met inbegrip van budget- en financieel prognosebeheer
Adviseert inzake herstructurering van ondernemingen in moeilijkheden
Adviseert en begeleidt de ondernemer zowel overlater als overnemer bij de gesprekken en onderhandelingen
Voert arbitrage en bemiddelingsopdrachten uit
Behartigt de belangen van de belastingplichtige en antwoordt op vragen om inlichtingen of dient bezwaarschriften in
Adviseert de belastingplichtige bij het nemen van de verschillende stappen inzake fiscale procedure en houdt rekening met de potentiële gevolgen van de genomen beslissing
Stelt een planning op en past ze aan wijzigende omstandigheden aan
Analyseert en beheerst de fiscale risico’s
Doet voorstellen voor fiscale optimalisering
Begeleidt in het onderzoek naar de economische, wettelijke en financiële haalbaarheid van het businessplan
Adviseert m.b.t. vermogensgerelateerde fiscaliteit van de belastingplichtige
Geeft raad m.b.t. de uit te voeren verrichtingen, de in te vullen en aan de administratie toe te zenden aangiftes en is zich hierbij bewust van de gevolgen van de raadgevingen en gemaakte keuzes
Adviseert inzake lokale, federale, grensoverschrijdende en internationale fiscaliteit
Houdt rekening met wijzigende en veranderende wetgeving en anticipeert hierop
Staat de belastingplichtige bij in vermogens- en successieplanning, persoonlijke of vermogens gerelateerde fiscaliteit van de belastingplichtige en houdt rekening met de onderlinge samenhang en de gevolgen van gemaakte keuzes
Stelt de proef- en saldibalans op
Stelt de jaarrekening op (balans, resultatenrekening, toelichting)
Past waarderingsregels toe (voorraden, afschrijvingen vaste activa)
Voert controle uit op vorderingen en schulden, zowel korte als lange termijn
Analyseert het klanten- en leveranciersbeleid
Analyseert het voorraadbeheer
Geeft de belastingplichtige advies binnen het wettelijk kader omtrent de fiscale gevolgen van te nemen beslissingen
Staat de belastingplichtige bij in belastingprocedures
Analyseert (proactief) de ontwikkelingen in het vakgebied

Motorische vaardigheden

Omgevingscontext

Dit beroep wordt meestal uitgeoefend in een kantooromgeving. De gecertificeerd accountant werkt in het eigen kantoor en soms op verplaatsing. Hij werkt in bepaalde perioden buiten de normale kantooruren.
Het werk varieert naargelang de sector, de (bedrijfs)activiteiten en de cliënt: natuurlijk persoon, een onderneming (eenmanszaak, vennootschap, beursgenoteerd, dochteronderneming, nationaal, internationaal, handel, industrie, diensten, non-profit, overheidsdiensten ...) of ander type van organisatie.
De werkdruk kan verschillen naargelang de periode van het jaar (diverse deadlines voor het indienen van aangiften of afsluiting boekjaar, raden van bestuur, algemene vergadering ...) en de periode in de levenscyclus van de onderneming (opstart, herstructurering, fusie, overname, vereffening, beursintroductie …) en kan soms pieken bereiken naargelang de noden van en de situatie van het bedrijf. Sommige boekhoudkundige verplichtingen verlopen volgens een regelmaat en moeten binnen de voorziene tijd uitgevoerd worden. De gecertificeerd accountant moet prioriteiten stellen binnen het eigen takenpakket, het takenpakket van medewerkers en delegeren.
De activiteiten van de gecertificeerd accountant vergen een grote flexibiliteit (wijzigingen in diverse regelgevingen regionaal, federaal en internationaal, eisen van cliënteel, diversiteit van cliënteel en sectoren,…). De bedrijfsprocedures en -cultuur van de cliënt bepalen de zeer diverse werkcontext waarin de gecertificeerd accountant zal werken.
De documenten, procedures en communicatie worden bepaald door wettelijke vereisten (vormvereisten, geldigheid van bewijzen… ) en IT-toepassingen. De onderliggende vaardigheden zijn onderhevig aan evoluties (procedurewijzigingen, veranderingen wetgeving, informaticasysteem,…). De uitvoering van bepaalde taken is onderhevig aan digitalisering en automatisering.
Door de grote en steeds toenemende complexiteit van het beroep en de voortdurend wijzigende regelgeving ontstaat de noodzaak om enerzijds meer in team te werken en anderzijds ook meer beroep te doen op andere vakgebieden die direct en specifiek verband houden met de beroepswerkzaamheden van een gecertificeerd accountant zoals bijvoorbeeld gespecialiseerde juristen.
In het kader van de antiwitwaswetgeving ligt de klemtoon tegenover vroeger uitdrukkelijker op de risicobenadering die een essentieel onderdeel vormt van zowel internationale standaarden als de Europese regelgeving. Het vergt specifieke concepten en nieuwe methodes om dit uit te werken. Het gaat o.a. om procedures die vaak bekend zijn onder hun Engelse benaming: know your customer en customer due diligence. Het ‘beheer’ van de witwas- en de terrorismefinancieringsrisico’s is intussen onderdeel zijn van het beleid en interne toezichtsmaatregelen
Hij/zij komt in contact met natuurlijke personen, management en raden van bestuur van diverse organisaties, diverse overheidsdiensten, … Een goede en heldere communicatie is belangrijk.
Digitalisering heeft een grote invloed op de inhoud van het beroep, dat steeds minder uitvoerend wordt en steeds meer gericht op advisering en begeleiding. Waar de accountant voorheen vaak pas aan het einde van een boekjaar kwam opdraven, biedt een geautomatiseerde administratie real time inzichten.
Ondernemers hebben behoefte aan duiding van de cijfers zodat er tijdig kan ingespeeld worden op verandering en nieuwe tendensen. Er is bijgevolg een noodzaak om samen te werken met experten met een andere achtergrond zoals data-analisten en IT-ers. Dit is belangrijk om correcte analyses te maken en oplossingen te zoeken. De accountant is eerder een financieel regisseur en een strategische gesprekspartner dan een samensteller van de jaarrekening.

Handelingscontext

De gecertificeerd accountant dient tijdens de uitvoering van de opdracht zorgvuldig, nauwgezet, stipt, met zin voor detail en volledigheid te werken maar ook met een dosis gezond verstand. Hij/zij moet voortdurend aandacht hebben voor een tijdige aflevering en uitvoering van de opdrachten. De beroepsuitoefening vraagt een sterke concentratie, gezonde nieuwsgierigheid, kritisch denken, logisch redeneervermogen en creatief probleemoplossend vermogen. Hij/zij hanteert het voorzichtigheidsprincipe, maar is doortastend waar nodig. Hij/zij kan tijdelijk onder hoge werkdruk en in stresserende situaties werken.
De gecertificeerd accountant heeft een divers cliënteel, oog voor het algemeen voorkomen en een voorzichtigheid in niet-verbale expressie is wenselijk. Hij/zij stelt zich empathisch en positief assertief op. Hij/zij moet efficiënt en helder communiceren met cliënten en medewerkers.
De informatie waarmee de gecertificeerd accountant in contact komt is in vele gevallen strikt vertrouwelijk. Hij/zij moet in dit verband steeds het beroepsgeheim respecteren en discretie aan de dag leggen. Hij/zij dient ethisch en integer te handelen in alle omstandigheden en de deontologie* na te leven. Hij/zij neemt steeds een onafhankelijke houding aan in de uitvoering van de opdracht.
De gecertificeerd accountant moet kunnen omgaan met een steeds veranderende en evoluerende fiscale, juridische en professionele context. Door de complexiteit van de materie is permanente vorming essentieel.
De gecertificeerd accountant begeleidt en adviseert ondernemingen in de verschillende levensfases en heeft op die manier een invloed op het beleid van een onderneming. Een grondige analyse en onderzoek is essentieel om het advies te onderbouwen.
In het kader van sustainable finance moet de gecertificeerd accountant werken op 2 nieuwe terreinen: non-financial information en prospective information. Zeker bij bedrijven die internationaal actief zijn, is een perspectief bieden op vlak van duurzaamheid belangrijk. Bedrijven moeten meer en meer informatie publiceren over hun duurzaamheidsstrategie. Dit vergt input van veel stakeholders, naast de overheid zijn bijvoorbeeld ook leveranciers e.d. hierbij betrokken. Geïntegreerd rapporteren is niet zomaar communicatie, maar levert naast cijfers ook informatie de supply chain, klanten, invloed milieu, vooruitzichten, … zodat duurzaamheid en financiële prestaties gekoppeld worden.

* De leden van het instituut zijn wettelijk gebonden aan de deontologische regels.

Autonomie

Is zelfstandig in

het uitwerken en het voeren van een passend cliëntenacceptatiebeleid. Met de antiwitwaswetgeving zijn bepaalde ondernemingen verplicht om vooraf specifieke acties te ondernemen alvorens een klantenrelatie aan te gegaan. Het gaat onder andere om juridische beroepen, accountants en bedrijfsrevisoren. Indien zij geen verificatie kunnen doen m.b.t. de klant, de transactie of de begunstigde, kan de transactie of opdracht niet doorgaan en het vermoedelijk fraudeleus dossier moet overgemaakt worden aan de Cel voor Financiële Informatie (CFI).
het contacteren van opdrachtgevers en het afsluiten van contracten
het voorbereiden, nauwkeurig uitvoeren en controleren van de opdracht: het bepalen van de volgorde van uitvoering, het bepalen van de wijze waarop de opdracht wordt uitgevoerd, het zelf oplossen van problemen en onregelmatigheden, het bewaken van de kwaliteit en tijdigheid van het werk en de adviezen van medewerkers
het voeren van boekhoudingen, het opstellen en nazicht van jaarrekeningen voor derden
het attesteren en certificeren van cijfers van ondernemingen. De betrouwbaarheid van de informatie is cruciaal, niet alleen voor de ondernemer maar ook voor andere stakeholders zoals aandeelhouders, partners, banken, leveranciers, de overheid, enz.
het efficiënt organiseren van boekhoudkundige en administratieve diensten voor ondernemingen
het opstellen van expertiseverslagen
het uitvoeren van verslaggeving n.a.v. bijzondere of wettelijke mandaten of opdrachten
het analyseren van de financiële positie van de onderneming om adviezen te onderbouwen. De gecertificeerd accountant functioneert in een complexe en onvoorspelbare omgeving. Hij neemt zelf initiatief om voorstellen te formuleren die ondersteuning geven aan (ingrijpende) beleidsbeslissingen.
het doorlopend adviseren van de opdrachtgever: door de digitalisering kan accountant het hele jaar door de vinger aan de pols houden en de ondernemer adviseren over financiële en fiscale vraagstukken. De accountant zal steeds meer nood hebben aan soft skills, zoals creativiteit, communicatie en leiderschap
het adviseren van de opdrachtgever bij het vervullen van zijn fiscale verplichtingen.
het bijstaan en vertegenwoordigen van de opdrachtgever in fiscale zaken
het beheren van fiscale dossiers
het voeren van efficiënte communicatie met medewerkers van de opdrachtgever en externen.
het permanent ontwikkelen van de eigen deskundigheid (incl. verplichte bijscholing), het opvolgen van nieuwe ontwikkelingen en regelgeving i.f.v. de uitvoering van zijn takenpakket
de organisatie van het kantoor
het leidinggeven, managen en organiseren van de dienstverlening

Is gebonden aan

boekhoudwetgeving, ondernemingswetgeving (wetboek vennootschappen en verenigingen) en wetboek economisch recht
wetgeving en normen bijzondere mandaten en opdrachten
principes van corporate governance
fiscale wetgeving en overige gerelateerde regelgeving
opgelegde termijnen of noodzakelijk deadlines voor de uitvoering van de taken
vastgelegde procedures
beroepsethiek
(bedrijfsinterne) werkafspraken
de deontologie van het Instituut (indien hij/zij lid is*)
antiwitwaswetgeving
contractuele verbintenissen met opdrachtgevers

Doet beroep op

de opdrachtgever voor het inwinnen van nodige informatie
diverse rechtsbronnen om zijn advies te onderbouwen
zijn/haar netwerk
andere vakgebieden die direct en specifiek verband houden met de beroepswerkzaamheden van een gecertificeerd accountant

* De leden van het instituut zijn wettelijk gebonden aan de deontologische regels.

Verantwoordelijkheid

Voert de boekhouding voor derden
Stelt de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening op
Controleert de boekhouding van de onderneming
Adviseert en begeleidt bij de oprichting van een onderneming
Analyseert de financiële toestand van een onderneming
Adviseert, begeleidt en biedt administratieve en organisatorische ondersteuning met betrekking tot de boekhouding en boekhoudkundige diensten bij ondernemingen
Levert adviezen en diensten van sociale aard
Levert advies en diensten inzake overdracht of stopzetting van de onderneming
Stelt specifieke rapporten en analyses op voor externe en interne rapportering inclusief wettelijke en contractuele opdrachten
Voert bijzondere mandaten in vennootschappen waar geen commissaris benoemd werd uit
Adviseert de belastingplichtige in fiscale aangelegenheden
Ondersteunt en adviseert belastingplichtigen bij het nakomen van hun fiscale verplichtingen
Vertegenwoordigt de belastingplichtige bij de diverse fiscale administraties en overheden
Voert een passend cliëntenacceptatiebeleid
Zorgt voor gepaste communicatie en informatieuitwisseling met de diverse actoren in het kader van de opdracht
Ontwikkelt permanent de eigen deskundigheid
Organiseert de werking van het eigen kantoor
Coördineert de activiteiten van een team

Attesten en voorwaarden

Wettelijke attesten en voorwaarden

Voor de beroepsuitoefening van ‘Gecertificeerd accountant’ is het beschikken van volgende attesten en/of voldoen aan volgende voorwaarden wettelijk verplicht:

voorwaarden voor het voeren van de titel van gecertificeerd accountant en de beroepsactiviteiten van gecertificeerd accountant zoals bepaald in Wet van 17 maart 2019 betreffende de beroepen van accountant en belastingadviseur

Beroepskwalificatie

Download Word

Download pdf

Volledig dossier

Samenhang

Verwante OK('s)

Zoek je opleiding

Gecertificeerd accountant

Globaal

Titel

Definitie

Afbakening

Niveau (VKS en EQF)

Jaar van erkenning

Competenties

Opsomming competenties

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Kennis

Cognitieve vaardigheden

Probleemoplossende vaardigheden

Motorische vaardigheden

Omgevingscontext

Handelingscontext

Autonomie

Verantwoordelijkheid

Attesten en voorwaarden

Wettelijke attesten en voorwaarden