Matroos binnenscheepvaart

Globaal

Titel

Matroos binnenscheepvaart

Deze benaming komt voor in de Competent fiche "N310301 Bemanning binnenscheepvaart (m/v)"

Definitie

De matroos binnenscheepvaart ondersteunt de schipper binnenscheepvaart bij alle operationele taken conform de regelgeving teneinde het schip veilig operationeel te houden.

Niveau (VKS en EQF)

3

Jaar van erkenning

versie 4, 2022

Competenties

Opsomming competenties

• Competentie 1:
  Werkt in teamverband
  • Communiceert efficiënt met alle actoren (schipper, collega’s, bemanningsleden, …)
  • Wisselt informatie uit met collega’s en andere actoren
  • Rapporteert aan de leidinggevende indien nodig
  • Werkt efficiënt samen
  • Volgt aanwijzingen van de leidinggevende op
  • Handelt volgens inzicht in de eigen organisatie van zijn werk(plek)
  • Past zich aan de reglementering aan en zet zich in om de orde en tucht aan boord te vrijwaren
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van communicatieve en sociale vaardigheden
  • Basiskennis van scheepvaartterminologie in Nederlands, Engels, Frans en Duits (SINCP: beheerst de kennis van dagelijkse onderwerpen en specifiek woordgebruik en terminologie gebruikt in de scheepvaart in Engels, Duits en Frans)

• Competentie 2:
  Handelt volgens de professionele gedragscode
  • Respecteert de omgangsvormen
  • Verzorgt de persoonlijke hygiëne en zorgt voor een verzorgd voorkomen
  • Handelt volgens de professionele, reglementaire gedrags)code
  • Past zijn kledij aan conform de taakuitvoering
  • Meldt risico’s en calamiteiten aan de leidinggevende
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van communicatieve en sociale vaardigheden
  • Basiskennis van de professionele reglementaire (gedrags)code

• Competentie 3:
  Werkt met oog voor veiligheid, kwaliteit en welzijn
  • Werkt ergonomisch
  • Werkt economisch
  • Werkt ecologisch
  • Past de veiligheids- en milieuvoorschriften toe
  • Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
  • Meldt problemen aan de verantwoordelijke
  • Leert nieuwe opgelegde technieken en past ze toe
  • Past de van toepassing zijnde kwaliteitsnormen toe
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van binnenscheepvaartreglementering
  • Basiskennis van vaarregels
  • Basiskennis van signalisatie
  • Basiskennis van kostenbewust omgaan met materialen en infrastructuur
  • Basiskennis van ergonomie in de scheepvaart
  • Kennis van types van schepen
  • Kennis van functies van bemanning
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van basisveiligheid

• Competentie 4:
  Beschermt het milieu conform de (inter)nationale milieuvoorschriften
  • Sorteert afval en ladingsresten en voert het af volgens onder supervisie van verantwoordelijke
  • Stockeert gevaarlijke en ontvlambare producten onder supervisie van leidinggevende
  • Recupereert materialen
  • Verzamelt gerecupereerde vloeistoffen
  • Voert taken met uit inachtneming van belang van milieubescherming
  • Neemt (voorzorgs-)maatregelen om het milieu te vrijwaren conform de procedures
  • Neemt algemene voorzorgsmaatregelen conform de procedures om op veilige wijze te bunkeren
  • Neemt maatregelen bij een aanvaring overeenkomstig de procedures
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van CDNI (Verdrag inzake de verzameling, afgifte en inname van afval in de rijn- en binnenvaart)
  • Basiskennis van (inter)nationale milieuvoorschriften
  • Basiskennis van algemene voorzorgsmaatregelen om milieuvervuiling te voorkomen
  • Basiskennis van procedures voor aan- en afsluiten van brandstof en koppelstukken en slangen
  • Basiskennis van bunkersystemen
  • Kennis van veiligheidsregels voor gevaarlijke producten
  • Kennis van de gevolgen van mogelijke lekken en lozingen van verontreinigende stoffen in het milieu
  • Kennis van gevaarlijke goederen en classificaties met betrekking tot milieuaspecten

• Competentie 5:
  Bestuurt het schip onder begeleiding
  • Houdt zich aan de algemene stuurinstructies
  • Gebruikt nautische hulpmiddelen
  • Stuurt het schip in geval van nood
  • Gebruikt navigatiemateriaal (GPS, VHF, radar, ...)
  • Merkt signalen (verkeerslicht aan sluis, …) op en houdt hiermee rekening tijdens het sturen van het schip
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van binnenscheepvaartreglementering
  • Basiskennis van vaarregels
  • Basiskennis van nautische hulpmiddelen
  • Basiskennis van navigatiemiddelen en navigatietechnieken
  • Basiskennis van geografie van rivieren, kanalen en kunstwerken op de waterwegen
  • Basiskennis van stuurregels
  • Basiskennis van technieken voor het manoeuvreren en besturen van een rivierschip
  • Basiskennis van manoeuvres bij het passeren van kunstwerken, navigeren dicht bij andere schepen, aan- en afmeren,...
  • Basiskennis van signalisatie
  • Basiskennis van verkeerstekens

• Competentie 6:
  Helpt bij het surveilleren en identificeert eventuele gebeurtenissen op het traject
  • Staat op uitkijk (‘look out’)
  • Identificeert gebeurtenissen (hindernissen, brand, aanvaringskoers,…) en meldt deze aan de schipper of verantwoordelijke
  • Kijkt, luistert en maakt gebruik van alle beschikbare middelen om de veiligheid van vaartuig, bemanning en lading te vrijwaren
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van binnenscheepvaartreglementering
  • Basiskennis van vaarregels
  • Basiskennis van geografie van rivieren, kanalen en kunstwerken op de waterwegen
  • Basiskennis van signalisatie
  • Kennis van regels voor het houden van de wacht

• Competentie 7:
  Voert handelingen uit ter assistentie voor het vastmaken van schepen, (aan- en afmeren,…) en bereidt deze voor volgens procedures en/of in opdracht van de verantwoordelijke
  • Stemt de techniek van het af- of aanmeren af op de opdracht van de verantwoordelijke
  • Bereidt de uitrusting van het schip voor, op aan- afmeren
  • Houdt rekening met externe factoren (waterstand, getijden, breedte van rivieren en sluizen,…)
  • Hanteert bij het aan-en afmeren trossen, meerlijnen,…
  • Voert handelingen uit aan de hand van vastgelegde procedures voor het vastmaken en losmaken van te slepen of assisteren vaartuigen
  • Fungeert als look-out voor de verantwoordelijke bij het uitvoeren van de manoeuvres
  • Communiceert met de verantwoordelijke voor het aan- en afmeren
  • Communiceert met de wal in opdracht van de verantwoordelijke
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van vaarregels
  • Basiskennis van nautische hulpmiddelen
  • Basiskennis van navigatiemiddelen en navigatietechnieken
  • Basiskennis van technieken voor het manoeuvreren en besturen van een rivierschip
  • Basiskennis van manoeuvres bij het passeren van kunstwerken, navigeren dicht bij andere schepen, aan- en afmeren,...
  • Basiskennis van signalisatie
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van ankertechnieken
  • Kennis van schiemanswerk

• Competentie 8:
  Voert handelingen uit volgens procedures voor het koppelen van schepen
  • Stemt de techniek van het koppelen af op de opdracht van de verantwoordelijke
  • Bereidt de uitrusting van het schip voor op het koppelen
  • Hanteert bij het koppelen de koppellieren
  • Fungeert als look-out voor de verantwoordelijke bij het uitvoeren van het koppelen
  • Communiceert met de verantwoordelijke op de brug bij het koppelen
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van vaarregels
  • Basiskennis van nautische hulpmiddelen
  • Basiskennis van navigatiemiddelen en navigatietechnieken
  • Basiskennis van signalisatie
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van koppeltechnieken

• Competentie 9:
  Controleert en assisteert bij het laden en lossen van schepen
  • Kijkt de scheepsuitrusting na op defecten
  • Hanteert de scheepsuitrusting conform de voorschriften
  • Controleert de lading
  • Controleert de goede werking van installaties
  • Rapporteert de schade van de lading aan de verantwoordelijke
  • Plaatst lekbakken of haalt ze weg
  • (Ont)koppelt de laadslangen, gasretourleidingen en laadarmen en bedient de afsluiters
  • Gebruikt gespecialiseerd materiaal voor het manipuleren van lasten (autokraan, luikenwagen, bunkermast,…)
  • Legt de luiken open of dicht
  • Controleert buikdenning op lekkage
  • Voorziet de containers eventueel van een elektrische aansluiting en plaatst ‘corner points’ op de aangewezen plaats
  • Verzekert de vrije doorgang van het walpersoneel
  • Pompt restanten in slobtanks
  • Handelt bij het behandelen van gevaarlijke stoffen (ADN) onder supervisie van een gecertifieerd persoon
  • Reinigt de laadruimtes, tanks en lenskorven door ontgassen, uitstomen of droogdweilen
  • Communiceert duidelijk met andere actoren tijdens het laden
  • Rapporteert de schade van de lading aan de verantwoordelijke
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van CDNI (Verdrag inzake de verzameling, afgifte en inname van afval in de rijn- en binnenvaart)
  • Basiskennis van OVOCOM (hygiëne-code binnenvaart)
  • Basiskennis van de reglementering voor het goederentransport
  • Basiskennis van laad- en stouwtechnieken
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van veiligheidsregels voor gevaarlijke producten
  • Kennis van de modaliteiten voor het laden en lossen van de goederen
  • Kennis van veelvoorkomende vormen van schade aan de lading en hun oorzaken

• Competentie 10:
  Voert taken uit bij het passagierstransport
  • Plaatst de uitrusting conform de procedure om passagiers te laten in- en ontschepen met inclusie van mindervaliden
  • Controleert de maximumbezetting van het schip bij het inschepen van de passagiers
  • Helpt de passagiers bij het in- en ontschepen en controleert de geldigheid van vervoersbewijzen
  • Assisteert de verantwoordelijke bij het leiden van de passagiers tijdens noodtoestanden (verzamelen van passagiers, voorkomen van paniek, aangeven van lifejackets, …)
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van communicatieve en sociale vaardigheden
  • Basiskennis van signalisatie
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van basisveiligheid
  • Kennis van de modaliteiten voor de in- en ontscheping van passagiers

• Competentie 11:
  Voert het onderhoud uit van het dek en de dekinstallaties van het schip onder toezicht van de verantwoordelijke
  • Voert het onderhoud van het schip (schoonmaken, schuren, ontroesten, schilderen, lakken,…) uit volgens het onderhoudsprogramma
  • Voert een visuele controle uit van de staat van de meertouwen, -trossen en koppelmaterieel onder supervisie van de verantwoordelijke
  • Voert het onderhoud uit van de meertouwen, -trossen en koppelmaterieel onder supervisie van de verantwoordelijke
  • Houdt lijsten bij van de courante gebruiksgoederen en meldt tekorten aan de verantwoordelijke
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van voorraadbeheer
  • Basiskennis van schoonmaaktechnieken
  • Basiskennis van schoonmaakproducten
  • Basiskennis van onderhoud van schoonmaakmaterieel
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van gebruik van procedures (werk, controle, onderhoud, …)
  • kennis verftypes en het gebruik van verf

• Competentie 12:
  Loopt een veilige wacht
  • Voert eenvoudige controles uit op het vaartuig
  • Herkent gevaarlijke situaties en incidenten aan boord
  • Volgt de vooropgestelde procedures bij gevaarlijke situaties en incidenten
  • Stelt de verantwoordelijke op de hoogte
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van monitoringssystemen van machinekamer
  • Kennis van gebruik van interne communicatiemiddelen
  • Kennis van preventiemaatregelen
  • Kennis van arbeidsveiligheid
  • Kennis van gebruik van procedures (werk, controle, onderhoud, …)

• Competentie 13:
  Bedient de hoofd-, hulp- en scheepsspecifieke installaties onder begeleiding
  • Voert onder begeleiding de procedures voor de opstart en de werking van de motor, …
  • Start de scheepsmotor(en) onder begeleiding en laat ze warmdraaien
  • Start de pompen onder begeleiding op
  • Start de compressoren, generators, ventilatiesystemen, onder begeleiding …op
  • Volgt onder begeleiding de controlesystemen op
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van technische systemen
  • Basiskennis van de kenmerken van smeeroliën, brandstof, koelingsvloeistoffen, chemicaliën, …
  • Basiskennis van automatisering
  • Basiskennis van elektrische veiligheidsnormen
  • Basiskennis van verbindingstechnieken
  • Basiskennis van elektriciteit: machineonderdelen
  • Basiskennis van mechanica: machineonderdelen
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van gebruik van procedures (werk, controle, onderhoud, …)
  • Kennis van vakterminologie

• Competentie 14:
  Voert onder supervisie preventief basisonderhoud van motoren of uitrustingen uit
  • Controleert de werking van het materiaal, de instrumentengegevens (druk, debiet, temperatuur,...) en de kritieke slijtagepunten, smeringspunten,...
  • Gebruikt zintuigen om afwijkingen in de werking en staat van de machine op te sporen
  • Houdt zich aan het onderhoudsplan en -richtlijnen
  • Stelt de machine of installatie veilig en beveiligt ze tegen ongecontroleerd herinschakelen
  • Gebruikt handgereedschap en draagbaar elektrisch gereedschap
  • Voert preventieve onderhoudsacties uit zoals reinigen, smeren, onderdelen vervangen (filters, riemen, vloeistofreservoirs bijvullen,… op vraag van de verantwoordelijke
  • Merkt de nood aan curatief en/of correctief onderhoud op en meldt dit aan de verantwoordelijke
  • Reinigt de machinekamer
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van technische systemen
  • Basiskennis van de kenmerken van smeeroliën, brandstof, koelingsvloeistoffen, chemicaliën, …
  • Basiskennis van automatisering
  • Basiskennis van elektrische veiligheidsnormen
  • Basiskennis van verbindingstechnieken
  • Basiskennis van elektriciteit: machineonderdelen
  • Basiskennis van mechanica: machineonderdelen
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van gebruik van procedures (werk, controle, onderhoud, …)
  • Kennis van gebruik van het correcte gereedschap
  • Kennis van vakterminologie

• Competentie 15:
  Lokaliseert een defect of storing
  • Meldt een defect of storing aan de leidinggevende
  • Plaatst indien nodig de machine of installatie in veiligheid en beveiligt ze tegen ongecontroleerd herinschakelen
  • Leest foutcodes op displays van deelsystemen af
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van technische systemen
  • Basiskennis van de kenmerken van smeeroliën, brandstof, koelingsvloeistoffen, chemicaliën, …
  • Basiskennis van elektrische veiligheidsnormen
  • Basiskennis van verbindingstechnieken
  • Basiskennis van elektriciteit: machineonderdelen
  • Basiskennis van mechanica: machineonderdelen
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van gebruik van procedures (werk, controle, onderhoud, …)
  • Kennis van vakterminologie

• Competentie 16:
  Voert onder supervisie eenvoudige vervangingen en herstellingen uit
  • Raadpleegt handleidingen van de constructeur
  • Gebruikt handgereedschap en draagbaar elektrisch gereedschap
  • Herstelt of vervangt onder supervisie eenvoudige defecte onderdelen
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van kostenbewust omgaan met materialen en infrastructuur
  • Basiskennis van technische systemen
  • Basiskennis van de kenmerken van smeeroliën, brandstof, koelingsvloeistoffen, chemicaliën, …
  • Basiskennis van automatisering
  • Basiskennis van elektrische veiligheidsnormen
  • Basiskennis van verbindingstechnieken
  • Basiskennis van elektriciteit: machineonderdelen
  • Basiskennis van mechanica: machineonderdelen
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van gebruik van procedures (werk, controle, onderhoud, …)
  • Kennis van veiligheidsregels voor gevaarlijke producten
  • Kennis van gebruik van het correcte gereedschap
  • Kennis van vakterminologie

• Competentie 17:
  Ruimt de werkzone op, maakt ze schoon en voert een basisonderhoud van het gereedschap en de installaties uit
  • Controleert de staat van het materiaal en materieel
  • Voert het basisonderhoud uit van gereedschappen en installaties
  • Legt gereedschap en grondstoffen op de juiste plaats terug
  • Reinigt gereedschap vooraleer het op te bergen
  • Houdt de werkvloer ordelijk en proper (verwijderen van vodden, olievlekken,…)
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van voorraadbeheer
  • Basiskennis van ontsmettingsproducten
  • Basiskennis van schoonmaaktechnieken
  • Basiskennis van schoonmaakproducten
  • Basiskennis van onderhoud van schoonmaakmaterieel
  • Kennis van gebruik van procedures (werk, controle, onderhoud, …)
  • Kennis van de hygiënische basisregels

• Competentie 18:
  Controleert en hanteert de veiligheidsuitrusting en -procedures volgens de richtlijnen
  • Controleert de werking van de installaties en het reddingsmaterieel (o.a., reddingssloepen,…)
  • Controleert de elementen (brandmelders, brandblusapparaten, afsluiting van laadruimte, …) ‘die belangrijk zijn voor de veiligheid van het schip
  • Neemt deel aan reddingsoefeningen (gebruik van reddingsmaterieel, EHBO, ,…)
  • Werkt volgens de vastgelegde procedures, richtlijnen en afspraken aangaande het hanteren van de veiligheidsuitrusting
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van signalisatie
  • Basiskennis van ADN
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van basisveiligheid

• Competentie 19:
  Voert de urgentiemaatregelen uit bij een noodgeval en waarschuwt de verantwoordelijke
  • Meldt het probleem aan de verantwoordelijke
  • Voert onder supervisie van de verantwoordelijke urgentiemaatregelen uit
  • Draagt beschermings- en reddingsmateriaal
  • Leest het veiligheidsplan en voert het uit indien nodig (man over boord, gewonden, schip verlaten, brandplan,…)
  • Past het evacuatieplan toe
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van signalisatie
  • Basiskennis van (inter)nationale milieuvoorschriften
  • Kennis van veiligheidsprocedures en -regels
  • Kennis van basisveiligheid

• Competentie 20:
  Doet aan brandpreventie en brandbestrijding
  • Neemt brandpreventiemaatregelen
  • Herkent de verschillende types van brand
  • Voert verschillende methodes van brandbestrijding uit
  • Hanteert de branduitrusting volgens de richtlijnen
  • Blust de brand indien mogelijk
  • Volgt de noodprocedures
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van gebruik van interne communicatiemiddelen
  • Kennis van gebruik van procedures (werk, controle, onderhoud, …)
  • Kennis van persoonlijke veiligheidsmiddelen
  • Kennis van brandpreventie en brandbestrijding

• Competentie 21:
  Voert EHBO uit
  • Brengt zichzelf in veiligheid
  • Past BLS toe
  • Controleert bloedingen
  • Neemt basisvoorzorgen bij shock
  • Positioneert het slachtoffer conform de voorschriften
  • Voert basishandelingen uit bij brandwonden en ongevallen door elektriciteit
  • Brengt het slachtoffer in veiligheid
  • Gebruikt het materiaal uit de EHBO-koffer
  • Legt eerste hulp verbanden aan
  • Redt en vervoert het slachtoffer
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van EHBO
  • Kennis van BLS
  • Kennis van het beoordelen van de lichaamsstructuur en -functies

• Competentie 22:
  Voert administratieve taken uit onder toezicht
  • Houdt de persoonlijke administratie in orde (paspoort, vaarbevoegdheidsbewijs, medische keuring, …) en houdt ze bij
  • Voert de administratie in het kader van onderhoud uit onder supervisie
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van digitale tools
  • Kennis van de verplichte documenten van het vaartuig en de bemanning

• Competentie 23:
  Voert huishoudelijke taken uit
  • Bereidt eenvoudige gerechten
  • Houdt zich aan de richtlijnen voor hygiëne en voedselveiligheid
  • Reinigt de accommodatie en het dek
  • Voert het was- en droogproces van textiel machinaal uit
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van voorraadbeheer
  • Basiskennis van ontsmettingsproducten
  • Basiskennis van schoonmaaktechnieken
  • Basiskennis van schoonmaakproducten
  • Basiskennis van onderhoud van schoonmaakmaterieel
  • Basiskennis HACCP-normen
  • Kennis van gebruik van procedures (werk, controle, onderhoud, …)
  • Kennis van basisbereidingstechnieken van maaltijden
  • Kennis van wastechnieken

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Attesten en voorwaarden