Onderhoudstechnicus

Kennis

• Basiskennis van automatisering: schema’s lezen en begrijpen, componenten kennen
• Basiskennis van elektrische veiligheidsnormen
• Basiskennis van elektronica: schema’s lezen en begrijpen, componenten kennen
• Basiskennis van het Engels: raadplegen van technische documentatie, overleggen met leveranciers en machinecontroleurs
• Basiskennis van hydraulica: schema’s lezen en begrijpen, componenten kennen
• Basiskennis van kwaliteitsnormen
• Basiskennis van pneumatica: schema’s lezen en begrijpen, componenten kennen
• Basiskennis van veiligheidsregels
• Basiskennis van verbindingstechnieken
• Basiskennis van verspanings- en plaatbewerkingstechnieken
• Basiskennis van voorraadbeheer
• Kennis van algemene en bedrijfsspecifieke opvolgsystemen voor industrieel onderhoud
• Kennis van de productspecificaties van producten geproduceerd op machines of installaties die gebruikt worden in het bedrijf of de sector
• Kennis van diagnosetechnieken en technieken voor foutenanalyse
• Kennis van elektriciteit: installaties, machines en sturingen
• Kennis van hersteltechnieken (mechanisch, elektrisch, pneumatisch, hydraulisch)
• Kennis van mechanica: machineonderdelen, constructieleer, materialenleer,…
• Kennis van meetgereedschappen voor elektrisch en mechanisch onderhoud
• Kennis van meettechniek in het kader van onderhoudswerkzaamheden
• Kennis van systeem- en bedrijfsspecifieke onderhoudsinstructies
• Kennis van visuele en auditieve kenmerken van slijtage en defecten
• Grondige kennis van de werking van de machines of installaties die gebruikt worden in het bedrijf of de sector
• Grondige kennis van hulpmiddelen (gereedschappen, vervangingscomponenten, onderhouds- en reinigingsproducten….) voor elektrisch en mechanisch onderhoud
• Grondige kennis van interne procedures inzake veiligheid, milieu en risicobeoordeling, machinerichtlijn, EMC-richtlijn
• Grondige kennis van machine- en installatiecomponenten (elektrisch, mechanisch, pneumatisch, hydraulisch)
• Grondige kennis van mechanisch, elektrisch, pneumatisch en hydraulisch schemalezen

Cognitieve vaardigheden

• Het in veiligheid kunnen plaatsen van de machine of installatie en ze beveiligen tegen ongecontroleerd herinschakelen
• Het kunnen adviseren en assisteren bij de indienststelling van nieuwe installaties: preventief onderhoudsplan, voorraadbeheer met kritische onderdelen,...
• Het kunnen adviseren van gebruikers met het oog op het voorkomen van storingen
• Het kunnen analyseren van meetresultaten en data
• Het kunnen assisteren bij de oplevering van de aanpassing
• Het kunnen auditief en visueel controleren van de machine/installatie en haar onderdelen
• Het kunnen auditief en visueel controleren van de werking van de installaties
• Het kunnen bijhouden van gegevens over het materiaalgebruik
• Het kunnen bijhouden van het verloop van de werkzaamheden
• Het kunnen bijregelen van onderdelen en bijstellen van parameters van de machine, installatie of uitrusting
• Het kunnen gebruiken van gepaste persoonlijke beschermingsmiddelen
• Het kunnen gebruiken van hef- en hijswerktuigen
• Het kunnen gebruiken van kantoorsoftware (tekstverwerking, rekenblad...)
• Het kunnen gebruiken van onderhoudsspecifieke beheerssoftware (werkzaamheden, storingen, materiaalgebruik)
• Het kunnen gebruiken van software om defecten op te sporen
• Het kunnen inschatten van de omvang en de duur van een interventie
• Het kunnen melden van problemen die niet zelf op te lossen zijn aan de verantwoordelijken
• Het kunnen nagaan of alle werkzaamheden conform de technische plannen of de afspraken uitgevoerd kunnen worden
• Het kunnen omgaan met gevaarlijke stoffen
• Het kunnen opvolgen en optimaliseren van het onderhoudsplan en -richtlijnen
• Het kunnen organiseren van een grondige dataverzameling door bevraging, het raadplegen van technische bronnen (handleidingen, schema’s, logboeken…) of door metingen
• Het kunnen overleggen met leidinggevenden en andere diensten tijdens de ontwikkeling of uitbesteding van de aanpassing
• Het kunnen proefdraaien met de toestellen in overleg met de gebruikers
• Het kunnen raadplegen van handleidingen en lijsten van wisselstukken in het Engels of de taal van de constructeur
• Het kunnen selecteren en gebruiken van meet- en analysetechnieken om slijtage te voorspellen en te detecteren
• Het kunnen sorteren en scheiden van afval volgens de richtlijnen
• Het kunnen uitvoeren en opvolgen van aanpassingswerkzaamheden
• Het kunnen uitwisselen van informatie met gebruikers, collega's, verantwoordelijken, constructeurs en leveranciers
• Het kunnen vergelijken van gemeten waarden met richtwaarden
• Het kunnen verlenen van hulp en advies aan onderhoudsmedewerkers, gebruikers en verantwoordelijken bij problemen
• Het kunnen zoeken en kiezen van vervangonderdelen
• Het mondeling kunnen overleggen met de fabrikant in het Engels of sporadisch de taal van de fabrikant of leverancier (courante Europese taal - Frans, Duits)

Probleemoplossende vaardigheden

• Het kunnen analyseren van de vraag/opdracht/probleem of storing
• Het kunnen beoordelen van de schade en het kunnen beslissen tot herstelling of vervanging van mechanische, pneumatische, hydraulische of elektrische onderdelen (originele of gelijkwaardige componenten)
• Het kunnen beoordelen van de staat van de onderdelen
• Het kunnen beoordelen van risico’s bij onderhoudswerkzaamheden
• Het kunnen formuleren van aanbevelingen voor mogelijke interventies: onderhoudsacties, bijstellingen van het preventief onderhoudsplan,…
• Het kunnen formuleren van een concept voor een aanpassing aan de installatie aan de bevoegde diensten in het bedrijf
• Het kunnen formuleren van verbetervoorstellen voor wijziging van de productie-installatie
• Het kunnen interpreteren van foutcodes op displays van deelsystemen
• Het kunnen lokaliseren en diagnosticeren van storingen door het combineren van informatie
• Het kunnen lokaliseren van storingen door het combineren van de informatie
• Het kunnen nagaan van de nood aan correctief of adaptief onderhoud
• Het kunnen nagaan wat de oorzaak is van een storing of afwijking
• Het kunnen overleggen met leidinggevenden, gebruikers, verantwoordelijken voor productie en engineering, met het oog op het correct gebruik van de machines en het voorkomen van storingen en de optimalisatie van de installaties
• Het kunnen uitsluiten van mogelijke oorzaken van fouten via eliminatie
• Het kunnen vastleggen van een werkvolgorde

Motorische vaardigheden

• Het kunnen gebruiken van handgereedschap en draagbaar elektrisch gereedschap
• Het kunnen monteren van onderdelen door lijmen, krimpen, uitzetten, persen en het omgaan met verbindingselementen zoals schroeven, pennen, spieën, …
• Het kunnen monteren van onderdelen en toestellen zoals motoren, machines, pompen, compressoren, lagers en het aanbrengen van markeringen of codes
• Het kunnen uitvoeren van eenvoudige soldeer- en lasverbindingen
• Het kunnen uitvoeren van preventieve onderhoudsacties uit zoals reinigen, smeren, onderdelen vervangen (filters, riemen, remschoenen,….), vloeistofreservoirs bijvullen,…

Omgevingscontext

• De onderhoudscontext evolueert voortdurend door aanpassingen aan de productie-installaties, veranderingen in het productieproces, technische evoluties, veranderingen in de verhoudingen tussen bedrijfsinterne en uitbestede onderhoudsdiensten,…
• De onderhoudstechnicus is soms lichamelijk blootgesteld aan omgevingsrisico’s: chemische producten, stof, warmte, koude, droogte, vochtigheid, temperatuurschommelingen, dampen, rook, stank, lawaai, trillingen, hitte-uitstraling, slechte verlichting, beperkte ruimte, onaangename beschermingsmiddelen,… Deze blootstelling hangt sterk af van bedrijf tot bedrijf en hangt samen met specifieke onderhoudsacties aan delen van een installatie. De blootstelling blijft in tijd meestal beperkt tot de duur van een specifieke onderhoudsactie of interventie.
• De periodieke en predictieve onderhoudsactiviteiten die vaak een belangrijk deel vormen van het preventief onderhoud hebben een herhalend patroon met variabele frequenties: sommige acties moeten dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaarlijks of na een bepaald aantal bedrijfsuren gebeuren. Curatieve onderhoudsacties vertonen een minder voorspelbaar verloop. De volgorde voor de uitvoering van de activiteiten ligt voor het preventieve onderhoud vaak vast in werkinstructies met een gestructureerd verloop. Deze zijn bepaald door voorschriften van machineconstructeurs of werden in het bedrijf zelf opgebouwd door analyse en ervaring. Er is bij de onderhoudsplanning evenwel vaak flexibiliteit nodig om een afstemming met de productieplanning te realiseren. Het proces van storingen zoeken verloopt via een proces van stelselmatige eliminatie. Het occasioneel uitvoeren van verbeteringen aan installaties en machines verloopt gepland en heuristisch. Onderhoudsacties omvatten soms deelprocedures die heel sterk omschreven verlopen zoals bijvoorbeeld het opvolgen van veiligheidsinstructies, procedures voor inbedrijfname,…
• De werkmethodes van de onderhoudtechnicus worden deels bepaald door algemene praktijkregels voor elektromechanisch onderhoud en deels door contextspecifieke elementen zoals de aanwezige machines/installaties, kenmerken van grondstoffen/halffabricaten die verwerkt worden in de productie-installatie, bedrijfs- of sectorspecifieke gegevens, de productieplanning,…
• Er is binnen een productie-installatie vaak een grote variatie aan soorten machines, toestellen en merken.
• Naargelang de schaalgrootte en/of professionalisering van de onderhoudswerking in industriële bedrijven verloopt het onderhoudsproces eerder ongepland (voornamelijk correctief en ad hoc) tot sterk gestructureerd (meer nadruk op periodiek, preventief en predictief onderhoud en een sterk gerationaliseerde verhouding tussen bedrijfsintern onderhoud en uitbesteed onderhoud). De onderhoudstechnicus moet bij curatieve acties kunnen omgaan met tijdsdruk om de beschikbaarheid van de productie-installatie maximaal te houden.
• Sommige onderhoudsmedewerkers functioneren in wachtdiensten en zijn oproepbaar buiten de werkuren bij storingen in het productieapparaat.

Handelingscontext

• Acties kunnen grote gevolgen hebben voor de machine- en omgevingsveiligheid, productiviteit en productiekwaliteit.
• De activiteiten van de elektromecanicien zijn over het algemeen eerder gevarieerd en niet eentonig.
• De elektromecanicien gaat vaak ook om met gevaarlijke stoffen.
• De elektromecanicien gaat veelal om met mechanische en elektrische installaties die in werking zijn.

Autonomie

Verantwoordelijkheid

• Het administratief opvolgen van onderhoudswerkzaamheden en het interen doorgeven van informatie
• Het bijdragen aan een veilige en milieuvriendelijke werkomgeving en persoonlijke bescherming
• Het controleren van de goede werking van machines en installaties
• Het formuleren van aanbevelingen voor onderhoudsinterventies
• Het lokaliseren en diagnosticeren van storingen en defecten
• Het plannen, ontwikkelen, uitvoeren en testen van goedgekeurde aanpassingen aan productiemachines of installaties
• Het preventief, correctief of predictief interveniëren en hierbij rekening houden met situationele elementen (probleem analyseren, informatie verzamelen, overleggen, plannen, gebruikers adviseren)
• Het preventief onderhouden van de machine of installatie
• Het raadplegen van vaktechnische informatie in een vreemde taal
• Het testen en vrijgeven van de machine of installatie na een onderhoudsinterventie
• Het verlenen van technische ondersteuning aan de afdelingen productie, kwaliteit, onderhoud…
• Het vervangen, herstellen, testen en afstellen van defecte onderdelen
• Het voorspellen van storingen op basis van indicaties, metingen en dataverzameling