Daktimmerman
BK-0141-3
Dit is de actuele versie van de beroepskwalificatie.
Globaal
Titel
Daktimmerman
Deze benaming wordt gebruikt in het beroepscompetentieprofiel van Constructiv. Dit beroepscompetentieprofiel werd gezamenlijk opgesteld met Woodwize. Deze benaming wordt algemeen gebruikt door de sector.
Het beroep maakt deel uit van de Competent-fiche F150301 ‘Timmerman (m/v)’.
Definitie
Het voorbereiden van de eigen werkzaamheden en het verwerken van de grondstoffen, het in- en omstellen van (houtbewerkings)machines, het bewerken en vergaren van onderdelen voor daktimmerwerk, het plaatsen en isoleren van zowel traditionele als repetitieve daktimmerelementen, het bevestigen en aansluiten van daktimmerelementen aan de ruwbouw en het renoveren van daktimmerwerk teneinde daktimmerwerkzaamheden uit te voeren.
Niveau (VKS en EQF)
4
Deelkwalificaties
De beroepskwalificatie 'Daktimmerman' omvat de volgende deelkwalificatie(s)
- 'Vervaardiger daktimmerelementen' (BK-0141-3-DBK-01) die bestaat uit de competentie(s) 1, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24 en 25.
- 'Plaatser dakconstructies' (BK-0141-3-DBK-02) die bestaat uit de competentie(s) 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 en 25.
Jaar van erkenning
versie 3, 2019
Competenties
Opsomming competenties
- Competentie 1:
Behandelt oppervlakken van daktimmerelementen (verduurzamen, beschermen, …)
- Houdt zich aan (technische) voorschriften en productiefiches
- Bereidt beschermings-/verduurzamingsproducten voor
- Brengt manueel en/of machinaal beschermingslagen aan
- Controleert visueel de kwaliteit van de behandelde oppervlakte
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van voorschriften rond afval en gevaarlijke producten
- Kennis van informatiebronnen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van beschermings- en verduurzamingsproducten voor daktimmerwerk
- Kennis van beschermings- en verduurzamingstechnieken voor daktimmerelementen
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van etikettering en productidentificatie
- Grondige kennis van productieproces van daktimmerwerk
- Competentie 2:
Stelt de situatie op de werf in functie van de eigen werkzaamheden vast en bereidt de plaatsing voor
- Neemt kennis van de eigen werkopdracht
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Controleert de levering (aantal, compleetheid, juistheid, …) in functie van de eigen werkzaamheden
- Neemt de planning door
- Beoordeelt de werf in functie van de eigen werkzaamheden
- Traceert en controleert de nutsvoorzieningen, …
- Zet de bouwwerken uit
- Signaleert aanpassingen aan nutsvoorzieningen en/of omgeving aan leidinggevende/verantwoordelijke
- Bepaalt een optimale werkvolgorde
- Verwijdert losse en vaste elementen
- Brengt signalisatie aan
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van milieuzorgsystemen en -voorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Competentie 3:
Zet onderdelen van daktimmerwerk uit
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Zet daktimmerelementen op ware grootte uit
- Zaagt de onderdelen op de juiste afmeting
- Maakt een modelspant
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van bouwfysica
- Kennis van bouwknopen
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van afschrijfmethodes
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van driehoeksmeetkunde
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van daktypes en -onderdelen
- Kennis van aanslag-, hijs- en hefmiddelen en -technieken
- Grondige kennis van schoringstechnieken voor daktimmerelementen
- Competentie 4:
Vervaardigt daktimmerelementen op de werf
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Bepaalt visueel hoe houtelementen optimaal opgedeeld kunnen worden (sterkte, uitzicht, houtverlies, ...)
- Kort de onderdelen op de juiste afmeting af
- Controleert bewerkt constructiehout visueel op sterkte
- Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
- Brengt merktekens aan op de werkstukken
- Schrijft onderdelen af
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van opslag- en stapeltechnieken
- Kennis van bouwknopen
- Kennis van sorteerregels voor structuurhout (visuele sterktesortering, …)
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van sorteerklassen, weerstandsklassen, sterkteklassen en duurzaamheidsklassen van (voorbehandeld) constructiehout en de bijhorende attesteringen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van afschrijfmethodes
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van driehoeksmeetkunde
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van daktypes en -onderdelen
- Grondige kennis van productieproces van daktimmerwerk
- Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor daktimmerwerk
- Competentie 5:
Slaat lasten aan
- Selecteert de gepaste en gekeurde hijshulpmiddelen
- Schat gewicht en zwaartepunt van de last in
- Bevestigt de last aan de hijsvoorzieningen en zekert de last
- Geeft eenduidige instructies aan de bedieners van de machines
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van technieken voor bevestigen, heffen en het aanslaan van lasten
- Kennis van keuringsvoorschriften van hijsmateriaal
- Kennis van tekens en seinen voor communicatie met de bedieners van hef- en hijsmachines
- Competentie 6:
Plaatst daktimmerelementen
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Voert kleine aanpassingen uit aan de omgeving (i.f.v. nutsvoorzieningen, …)
- Plaatst ringbalken
- Monteert en verankert houten en metalen kolommen en liggers
- Monteert dakelementen
- Verzekert de aansluiting met de ruwbouw
- Verankert en beschermt daktimmerelementen tegen wisselende weersomstandigheden tijdens de opbouw
- Voorkomt koudebruggen en lekken in het lucht- en dampscherm
- Controleert de kwaliteit en maatvoering
- Meldt problemen aan leidinggevende/verantwoordelijke
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van brandwerende, thermische en akoestische isolatiematerialen
- Basiskennis van lucht- en dampscherm
- Kennis van bouwknopen
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van bevestigingsmiddelen voor daktimmerelementen
- Kennis van stuttingstechnieken voor daktimmerelementen
- Kennis van aansluitingstechnieken van daktimmerelementen aan de ruwbouw
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van daktypes en -onderdelen
- Kennis van aanslag-, hijs- en hefmiddelen en -technieken
- Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor daktimmerwerk
- Grondige kennis van schoringstechnieken voor daktimmerelementen
- Grondige kennis van plaatsing- en bevestigingsmethodes voor daktimmerelementen
- Competentie 7:
Plaatst isolatiematerialen (thermisch, akoestisch, brandwerend, ...)
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Plaatst de isolatie op correcte wijze
- Controleert de kwaliteit van het uitgevoerde werk
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van brandwerende, thermische en akoestische isolatiematerialen
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van plaatsing en bevestigingsmethodes van brandwerende, thermische en akoestische isolatie
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Competentie 8:
Plaatst lucht- en/of dampscherm
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Selecteert de vereiste lucht- en/of dampdichte lagen
- Plaatst het lucht- en/of dampscherm op correcte wijze
- Voert doorbrekingen en integratie van elementen (ramen, installatiekanalen, ...) luchtdicht uit
- Maakt luchtdichte aansluitingen tussen de banden en met andere delen van het gebouw
- Controleert de kwaliteit van het uitgevoerde werk
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van lucht- en dampscherm
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van plaatsing en bevestigingsmethodes voor lucht- en dampschermen
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Competentie 9:
Renoveert daktimmerwerk
- Controleert de daktimmerconstructie
- Stelt de gebreken (loodstanden, hoogtepeilen, vlakheid, schade, …) vast
- Bepaalt welke onderdelen kunnen hergebruikt worden en welke moeten vernieuwd worden
- Beveiligt de daktimmerconstructie (onderschoren, signalisatie, …)
- Verwijdert ongezonde delen uit de daktimmerconstructie
- Maakt een aangepast vervangstuk
- Demonteert daktimmerelementen
- Vervangt en/of verstevigt daktimmerelementen
- Herstelt het daktimmerwerk met de geschikte verbindingstechniek of stuiknaad zonder demontage van de daktimmerelementen
- Beschermt daktimmerelementen tegen aantastingen
- Controleert de kwaliteit en maatvoering
- Meldt problemen/afwijkingen aan leidinggevende/verantwoordelijke
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van bouwfysica
- Kennis van bouwknopen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van montagetechnieken
- Kennis van bevestigingsmiddelen voor daktimmerelementen
- Kennis van stuttingstechnieken voor daktimmerelementen
- Kennis van aansluitingstechnieken van daktimmerelementen aan de ruwbouw
- Kennis van beschermings- en verduurzamingsproducten voor daktimmerwerk
- Kennis van beschermings- en verduurzamingstechnieken voor daktimmerelementen
- Kennis van gebreken aan dakconstructies
- Kennis van renovatietechnieken voor daktimmerwerk
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van daktypes en -onderdelen
- Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor daktimmerwerk
- Grondige kennis van schoringstechnieken voor daktimmerelementen
- Competentie 10:
Werkt de daktimmerelementen af
- Werkt onvolkomenheden aan het daktimmerwerk bij
- Controleert de kwaliteit van het uitgevoerde werk
- Meldt problemen/afwijkingen aan leidinggevende/verantwoordelijke
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Competentie 11:
Werkt in teamverband
- Communiceert effectief en efficiënt
- Wisselt informatie uit met collega’s en verantwoordelijken
- Rapporteert aan leidinggevenden
- Werkt efficiënt samen met collega's
- Volgt aanwijzingen van verantwoordelijken op
- Past zich flexibel aan (verandering van collega’s, …)
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van communicatietechnieken
- Kennis van vakterminologie
- Competentie 12:
Werkt met oog voor veiligheid, milieu, kwaliteit en welzijn
- Maakt onderscheid tussen gevaarlijk en niet gevaarlijke producten en afvalstoffen
- Vraagt om informatie in geval van twijfel over afvalstoffen
- Sorteert afval volgens de richtlijnen
- Respecteert bij het plaatsen de regels rond energieprestaties van gebouwen
- Herkent asbesthoudende producten en reageert passend
- Houdt zich aan de regels voor traceerbaarheid van producten
- Werkt ergonomisch
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Ziet er op toe dat veiligheids- en milieuvoorschriften worden gerespecteerd
- Meldt problemen aan de verantwoordelijke
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van algemene principes EPB
- Basiskennis van milieuzorgsystemen en -voorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van voorschriften rond afval en gevaarlijke producten
- Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
- Kennis van etikettering en productidentificatie
- Competentie 13:
Organiseert zijn werkplek veilig en ordelijk
- Organiseert zijn werkplaats rekening houdend met een logische werkvolgorde
- Richt de werkplaats (ergonomisch) in
- Beperkt stofemissie
- Sorteert afval volgens de richtlijnen
- Houdt de werkplek schoon
- Bergt de eigen gereedschappen en hulpmiddelen op
- Ziet er op toe dat veiligheids- en milieuvoorschriften worden gerespecteerd
- Gebruikt (stof)afzuigapparatuur/installaties
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van milieuzorgsystemen en -voorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van voorschriften rond afval en gevaarlijke producten
- Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
- Competentie 14:
Werkt op hoogte
- Gebruikt (rol)steigers volgens instructies en veiligheidsregels
- Gebruikt ladders volgens instructies en veiligheidsregels als toegangsmiddel
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Selecteert de gepaste valbeveiliging
- Brengt de gepaste valbeveiliging aan
- Gebruikt de gepaste valbeveiliging
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van valbeveiliging
- Competentie 15:
Gebruikt stromen duurzaam en beperkt geluidshinder
- Gebruikt water voor taken & schoonmaak efficiënt
- Gebruikt machines en gereedschappen efficiënt
- Beperkt het lawaai: gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen, implementeert preventiemaatregelen voor omgeving
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Competentie 16:
Plant en bereidt de eigen werkzaamheden voor de productie voor
- Neemt kennis van de eigen werkopdracht
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Controleert de aangeleverde (productie)gegevens (aantal, compleetheid, juistheid, …)
- Neemt de planning door
- Meet op (hoogte, breedte, diepte, …)
- Stelt correct en overzichtelijk een hout-, meet- en materiaalstaat op
- Stelt een zaagplan op
- Bepaalt de uit te voeren bewerkingen
- Bepaalt een optimale werkvolgorde
- Meldt problemen aan leidinggevende/verantwoordelijke
- Beheert administratie: houdt planning en eventuele documenten die de ploegbaas overgemaakt heeft bij
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van bouwfysica
- Kennis van informatiebronnen
- Kennis van vakterminologie
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van daktypes en -onderdelen
- Grondige kennis van productieproces van daktimmerwerk
- Competentie 17:
Controleert de voorraad grondstoffen en materialen (beschikbaarheid, tekorten, hoeveelheid, kwaliteitsafwijkingen, …)
- Houdt de voorraad bij en vult aan
- Signaleert tekorten
- Controleert de te verwerken grondstoffen en materialen en onderneemt actie bij afwijkingen (gebreken, vochtigheid, …)
- Stemt de hoeveelheid af op de opdracht
- Gebruikt controle-instrumenten en interpreteert de controlegegevens
- Houdt rekening met de interne codering
- Neemt leveringen in ontvangst en controleert de leveringen
- Selecteert, controleert en hanteert materialen/gereedschappen
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van sterkteleer
- Kennis van sorteerregels voor structuurhout (visuele sterktesortering, …)
- Kennis van vakterminologie
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van sorteerklassen, weerstandsklassen, sterkteklassen en duurzaamheidsklassen van (voorbehandeld) constructiehout en de bijhorende attesteringen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van etikettering en productidentificatie
- Competentie 18:
Bereidt de grondstoffen voor op de werkopdracht (uitsmetten, opdelen, aftekenen, paren, …)
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Kort ruw hout af
- Deelt plaatmateriaal optimaal in (richting, beschadiging, …)
- Tekent uit te zagen onderdelen uit
- Zaagt de onderdelen op de juiste afmeting uit volgens borderel of zaagplan
- Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
- Brengt merktekens aan op de werkstukken (paringstekens, …)
- Schrijft onderdelen volgens een éénvormige afschrijvingsmethode en maataanduiding af
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van afschrijfmethodes
- Kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van daktypes en -onderdelen
- Competentie 19:
Selecteert, controleert, monteert en vervangt (snij)gereedschappen op de (houtbewerkings) machines
- Houdt zich aan procedures en voorschriften
- Selecteert (snij)gereedschappen i.f.v. de uit te voeren bewerking
- Controleert (snij)gereedschappen (standtijd, mec/man, …)
- Verzamelt materiaal en gereedschap en beoordeelt de conformiteit ervan
- (De)monteert (snij)gereedschappen in/op de machine en stelt ze af
- Bergt (snij)gereedschappen veilig op
- Vervangt en onderhoudt (snij)gereedschappen
- Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van snijgereedschappen
- Kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Kennis van verspaningstechnologie en -technieken
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Competentie 20:
Stelt (houtbewerkings)machines in en om
- Raadpleegt (technische) voorschriften en productfiches
- Stelt de juiste aanvoersnelheid en toerental in
- Stelt de parameters en coördinaten manueel of (semi)computergestuurd in
- (De)monteert en stelt hulpstukken en beveiligingen in
- Maakt een proefstuk
- Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van randapparatuur
- Kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Competentie 21:
Controleert de veiligheidsvoorzieningen van de (houtbewerkings)machines
- Raadpleegt veiligheidsvoorschriften en leeft ze na
- Doet veiligheidscontroles aan de (houtbewerkings)machines
- Merkt afwijkingen, storingen of de nood aan preventief onderhoud aan de (houtbewerkings)machine op
- Evalueert veiligheidsrisico’s en neemt gepaste maatregelen
- Meldt problemen aan de verantwoordelijke
- Legt de werkzaamheden stil indien nodig
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Competentie 22:
Bewerkt onderdelen met (houtbewerkings)machines
- Houdt zich aan (technische) voorschriften en productiefiches
- Bepaalt de te gebruiken machines
- Controleert de beveiliging voor het opstarten
- Start, stopt en bedient de machines om hout te bewerken
- Schaaft tot ontruwde vlakken
- Zaagt op maat
- Boort gaten
- Brengt merktekens aan op de werkstukken (paringstekens, …)
- Brengt (gebogen) profileringen aan
- Maakt verbindingen
- Schuurt werkstukken tot de gewenste afwerkingsgraad op
- Maakt, indien nodig, gebruik van mallen
- Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
- Controleert de kwaliteit en maatvoering
- Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van randapparatuur
- Kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Kennis van verspaningstechnologie en -technieken
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van opspansystemen (manueel en machinaal)
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Grondige kennis van productieproces van daktimmerwerk
- Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor daktimmerwerk
- Competentie 23:
Vergaart onderdelen van dakconstructies
- Leest (werk)tekeningen en plannen en leidt af welke onderdelen (demontabel) vergaard kunnen worden
- Bepaalt of bepaalde oppervlaktebehandelingen voor de vergaring moet komen
- Voegt de onderdelen volgens een logische werkvolgorde samen
- Past manuele en machinale opspantechnieken toe
- Past mechanische verbindingstechnieken toe (nagelen, nieten, schroeven, …)
- Controleert de kwaliteit, haaksheid en maatvoering
- Stapelt en merkt voor de volgende productiefase
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van bouwknopen
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van opspansystemen (manueel en machinaal)
- Kennis van montagetechnieken
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van daktypes en -onderdelen
- Grondige kennis van productieproces van daktimmerwerk
- Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor daktimmerwerk
- Competentie 24:
Voert preventief basisonderhoud uit van de (houtbewerkings)machines
- Merkt noodzaak aan technisch onderhoud op
- Plaatst de (houtbewerkings)machines in veiligheidsmodus voor het uitvoeren van onderhoud
- Houdt zich aan het onderhoudsplan en -richtlijnen
- Voert eenvoudige onderhoudswerkzaamheden uit
- Rapporteert problemen aan de technicus of de verantwoordelijke
- Registreert basisonderhoud
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van informatiebronnen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Kennis van etikettering en productidentificatie
- Competentie 25:
Transporteert grondstoffen, constructieonderdelen en materialen (intern, op de werf)
- Houdt zich aan procedures en voorschriften
- Verplaatst veilig en op ergonomisch verantwoorde wijze
- Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
- Verpakt, beschermt voor transport
- Laadt, lost (interne) transportmiddelen conform de richtlijnen (max. gewicht, aantal, ...)
- Bevestigt en beveiligt tegen vervoersrisico’s (het zekeren van ladingen, …)
- Transporteert op de werf of plaats van bestemming
- Past hef- en tiltechnieken toe
- Organiseert tussentijdse opslag op de werf rekening houdend met de bouwplaatsomstandigheden
- Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van opslag- en stapeltechnieken
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van (interne) transportmiddelen
- Kennis van verpakkingstechnieken
- Kennis van laad- en zekeringstechnieken
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen
Kennis
- Basiskennis van brandwerende, thermische en akoestische isolatiematerialen
- Basiskennis van algemene principes EPB
- Basiskennis van bouwfysica
- Basiskennis van lucht- en dampscherm
- Basiskennis van milieuzorgsystemen en -voorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
- Basiskennis van opslag- en stapeltechnieken
- Basiskennis van sterkteleer
- Kennis van aanslag-, hijs- en hefmiddelen en -technieken
- Kennis van aansluitingstechnieken van daktimmerelementen aan de ruwbouw
- Kennis van afschrijfmethodes
- Kennis van beschermings- en verduurzamingsproducten voor daktimmerwerk
- Kennis van beschermings- en verduurzamingstechnieken voor daktimmerelementen
- Kennis van bevestigingsmiddelen voor daktimmerelementen
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van bouwknopen
- Kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Kennis van communicatietechnieken
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van daktypes en -onderdelen
- Kennis van driehoeksmeetkunde
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
- Kennis van etikettering en productidentificatie
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van gebreken aan dakconstructies
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van informatiebronnen
- Kennis van (interne) transportmiddelen
- Kennis van keuringsvoorschriften van hijsmateriaal
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van laad- en zekeringstechnieken
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van montagetechnieken
- Kennis van opspansystemen (manueel en machinaal)
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van plaatsing en bevestigingsmethodes van brandwerende, thermische en akoestische isolatie
- Kennis van plaatsing en bevestigingsmethodes voor lucht- en dampschermen
- Kennis van randapparatuur
- Kennis van renovatietechnieken voor daktimmerwerk
- Kennis van snijgereedschappen
- Kennis van sorteerklassen, weerstandsklassen, sterkteklassen en duurzaamheidsklassen van (voorbehandeld) constructiehout en de bijhorende attesteringen
- Kennis van sorteerregels voor structuurhout (visuele sterktesortering, …)
- Kennis van stuttingstechnieken voor daktimmerelementen
- Kennis van technieken voor bevestigen, heffen en het aanslaan van lasten
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van tekens en seinen voor communicatie met de bedieners van hef- en hijsmachines
- Kennis van vakterminologie
- Kennis van valbeveiliging
- Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Kennis van verpakkingstechnieken
- Kennis van verspaningstechnologie en -technieken
- Kennis van voorschriften rond afval en gevaarlijke producten
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor daktimmerwerk
- Grondige kennis van plaatsing- en bevestigingsmethodes voor daktimmerelementen
- Grondige kennis van productieproces van daktimmerwerk
- Grondige kennis van schoringstechnieken voor daktimmerelementen
Cognitieve vaardigheden
- Beheert administratie: houdt planning en eventuele documenten die de ploegbaas overgemaakt heeft bij
- Beoordeelt de werf in functie van de eigen werkzaamheden
- Bepaalt de te gebruiken machines
- Bepaalt de uit te voeren bewerkingen
- Bepaalt een optimale werkvolgorde
- Bepaalt of bepaalde oppervlaktebehandelingen voor de vergaring moet komen
- Bepaalt visueel hoe houtelementen optimaal opgedeeld kunnen worden (sterkte, uitzicht, houtverlies, ...)
- Bepaalt welke onderdelen kunnen hergebruikt worden en welke moeten vernieuwd worden
- Communiceert effectief en efficiënt
- Controleert bewerkt constructiehout visueel op sterkte
- Controleert de aangeleverde (productie)gegevens (aantal, compleetheid, juistheid, …)
- Controleert de beveiliging voor het opstarten
- Controleert de daktimmerconstructie
- Controleert de kwaliteit, haaksheid en maatvoering
- Controleert de kwaliteit van het uitgevoerde werk
- Controleert de levering (aantal, compleetheid, juistheid, …) in functie van de eigen werkzaamheden
- Controleert (snij)gereedschappen (standtijd, mec/man, …)
- Controleert visueel de kwaliteit van de behandelde oppervlakte
- Geeft eenduidige instructies aan de bedieners van de machines
- Herkent asbesthoudende producten en reageert passend
- Houdt rekening met de interne codering
- Houdt zich aan de regels voor traceerbaarheid van producten
- Houdt zich aan het onderhoudsplan en -richtlijnen
- Houdt zich aan procedures en voorschriften
- Houdt zich aan (technische) voorschriften en productiefiches
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Leest (werk)tekeningen en plannen en leidt af welke onderdelen (demontabel) vergaard kunnen worden
- Maakt onderscheid tussen gevaarlijk en niet gevaarlijke producten en afvalstoffen
- Meldt problemen/afwijkingen aan leidinggevende/verantwoordelijke
- Neemt de planning door
- Neemt kennis van de eigen werkopdracht
- Raadpleegt (technische) voorschriften en productfiches
- Raadpleegt veiligheidsvoorschriften en leeft ze na
- Rapporteert aan leidinggevenden
- Rapporteert problemen aan de technicus of de verantwoordelijke
- Registreert basisonderhoud
- Respecteert bij het plaatsen de regels rond energieprestaties van gebouwen
- Schat gewicht en zwaartepunt van de last in
- Selecteert de gepaste en gekeurde hijshulpmiddelen
- Selecteert de vereiste lucht- en/of dampdichte lagen
- Signaleert aanpassingen aan nutsvoorzieningen en/of omgeving aan leidinggevende/verantwoordelijke
- Signaleert tekorten
- Stelt correct en overzichtelijk een hout-, meet- en materiaalstaat op
- Stelt de gebreken (loodstanden, hoogtepeilen, vlakheid, schade, …) vast
- Stelt de juiste aanvoersnelheid en toerental in
- Stelt de parameters en coördinaten manueel of (semi)computergestuurd in
- Stelt een zaagplan op
- Stemt de hoeveelheid af op de opdracht
- Volgt aanwijzingen van verantwoordelijken op
- Voorkomt koudebruggen en lekken in het lucht- en dampscherm
- Vraagt om informatie in geval van twijfel over afvalstoffen
- Werkt efficiënt samen met collega's
- Wisselt informatie uit met collega’s en verantwoordelijken
- Ziet er op toe dat veiligheids- en milieuvoorschriften worden gerespecteerd
Probleemoplossende vaardigheden
- Controleert de te verwerken grondstoffen en materialen en onderneemt actie bij afwijkingen (gebreken, vochtigheid, …)
- Evalueert veiligheidsrisico’s en neemt gepaste maatregelen
- Gebruikt controle-instrumenten en interpreteert de controlegegevens
- Legt de werkzaamheden stil indien nodig
- Merkt afwijkingen, storingen of de nood aan preventief onderhoud aan de (houtbewerkings)machine op
- Merkt noodzaak aan technisch onderhoud op
- Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
- Past zich flexibel aan (verandering van collega’s, …)
Motorische vaardigheden
- Beperkt het lawaai: gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen, implementeert preventiemaatregelen voor omgeving
- Beperkt stofemissie
- Bereidt beschermings-/verduurzamingsproducten voor
- Bergt de eigen gereedschappen en hulpmiddelen op
- Bergt (snij)gereedschappen veilig op
- Beschermt daktimmerelementen tegen aantastingen
- Beveiligt de daktimmerconstructie (onderschoren, signalisatie, …)
- Bevestigt de last aan de hijsvoorzieningen en zekert de last
- Bevestigt en beveiligt tegen vervoersrisico’s (het zekeren van ladingen, …)
- Boort gaten
- Brengt de gepaste valbeveiliging aan
- Brengt (gebogen) profileringen aan
- Brengt manueel en/of machinaal beschermingslagen aan
- Brengt merktekens aan op de werkstukken (paringstekens, …)
- Brengt signalisatie aan
- Deelt plaatmateriaal optimaal in (richting, beschadiging, …)
- Demonteert daktimmerelementen
- (De)monteert en stelt hulpstukken en beveiligingen in
- (De)monteert (snij)gereedschappen in/op de machine en stelt ze af
- Doet veiligheidscontroles aan de (houtbewerkings)machines
- Gebruikt de gepaste valbeveiliging
- Gebruikt ladders volgens instructies en veiligheidsregels als toegangsmiddel
- Gebruikt machines en gereedschappen efficiënt
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Gebruikt (rol)steigers volgens instructies en veiligheidsregels
- Gebruikt (stof)afzuigapparatuur/installaties
- Gebruikt water voor taken & schoonmaak efficiënt
- Herstelt het daktimmerwerk met de geschikte verbindingstechniek of stuiknaad zonder demontage van de daktimmerelementen
- Houdt de voorraad bij en vult aan
- Houdt de werkplek schoon
- Kort de onderdelen op de juiste afmeting af
- Kort ruw hout af
- Laadt, lost (interne) transportmiddelen conform de richtlijnen (max. gewicht, aantal, ...)
- Maakt een aangepast vervangstuk
- Maakt een modelspant
- Maakt een proefstuk
- Maakt, indien nodig, gebruik van mallen
- Maakt luchtdichte aansluitingen tussen de banden en met andere delen van het gebouw
- Maakt verbindingen
- Meet op (hoogte, breedte, diepte, …)
- Monteert dakelementen
- Monteert en verankert houten en metalen kolommen en liggers
- Neemt leveringen in ontvangst en controleert de leveringen
- Organiseert tussentijdse opslag op de werf rekening houdend met de bouwplaatsomstandigheden
- Organiseert zijn werkplaats rekening houdend met een logische werkvolgorde
- Past hef- en tiltechnieken toe
- Past manuele en machinale opspantechnieken toe
- Past mechanische verbindingstechnieken toe (nagelen, nieten, schroeven, …)
- Plaatst de (houtbewerkings)machines in veiligheidsmodus voor het uitvoeren van onderhoud
- Plaatst de isolatie op correcte wijze
- Plaatst het lucht- en/of dampscherm op correcte wijze
- Plaatst ringbalken
- Richt de werkplaats (ergonomisch) in
- Schaaft tot ontruwde vlakken
- Schrijft onderdelen af
- Schrijft onderdelen volgens een éénvormige afschrijvingsmethode en maataanduiding af
- Schuurt werkstukken tot de gewenste afwerkingsgraad op
- Selecteert, controleert en hanteert materialen/gereedschappen
- Selecteert de gepaste valbeveiliging
- Selecteert (snij)gereedschappen i.f.v. de uit te voeren bewerking
- Sorteert afval volgens de richtlijnen
- Stapelt en merkt voor de volgende productiefase
- Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
- Start, stopt en bedient de machines om hout te bewerken
- Tekent uit te zagen onderdelen uit
- Traceert en controleert de nutsvoorzieningen, …
- Transporteert op de werf of plaats van bestemming
- Verankert en beschermt daktimmerelementen tegen wisselende weersomstandigheden tijdens de opbouw
- Verpakt, beschermt voor transport
- Verplaatst veilig en op ergonomisch verantwoorde wijze
- Vervangt en onderhoudt (snij)gereedschappen
- Vervangt en/of verstevigt daktimmerelementen
- Verwijdert losse en vaste elementen
- Verwijdert ongezonde delen uit de daktimmerconstructie
- Verzamelt materiaal en gereedschap en beoordeelt de conformiteit ervan
- Verzekert de aansluiting met de ruwbouw
- Voegt de onderdelen volgens een logische werkvolgorde samen
- Voert doorbrekingen en integratie van elementen (ramen, installatiekanalen, ...) luchtdicht uit
- Voert eenvoudige onderhoudswerkzaamheden uit
- Voert kleine aanpassingen uit aan de omgeving (i.f.v. nutsvoorzieningen, …)
- Werkt ergonomisch
- Werkt onvolkomenheden aan het daktimmerwerk bij
- Zaagt de onderdelen op de juiste afmeting uit volgens borderel of zaagplan
- Zaagt op maat
- Zet daktimmerelementen op ware grootte uit
- Zet de bouwwerken uit
Omgevingscontext
- Bij het werken met machines kan er lawaaihinder en (hout)stof voorkomen.
- Bij het werken op daken bevindt men zich op hoogte, wat impliceert dat men geen hoogtevrees mag hebben en bijkomende aandacht moet besteden aan valbeveiliging.
- Binnen dit beroep maakt men gebruik van elektrisch en pneumatisch gereedschap. Dit kan gevaar inhouden voor het oplopen van snijwonden, het klem raken van de machine, de terugslag van het werkstuk en/of van de machine, het stoten tegen voorwerpen, gevaar voor elektrocutie, ...
- De hout- en bouwsector kennen veel reglementeringen, normen, aanbevelingen en technische voorlichtingsfiches inzake kwaliteit, veiligheid, gezondheid, hygiëne, welzijn, milieu en duurzaam bouwen. Verspilling en de rijzende afvalberg dwingen tot een economische en ecologische omgang met en hergebruik van grondstoffen en materialen.
- De situatie op de werkplek kan het dragen van lasten en werken in moeilijke houdingen en omstandigheden impliceren.
- De werkopdrachten worden vaak strikt afgebakend in de tijd en er heersen in veel gevallen strikte deadlines, wat resultaatgerichtheid, stressbestendigheid en doorzettingsvermorgen vraagt.
- Dit beroep wordt meestal in teamverband uitgeoefend, meestal in een onderneming waar de nodige flexibiliteit belangrijk is om zich aan te passen aan wijzigingen van planning, omgeving, weersomstandigheden, grondstoffen en machines.
- Dit beroep wordt uitgeoefend in de werkplaats en/of op de werf (nieuwbouw), in bewoonde of in gebruik zijnde gebouwen (renovatie) binnen ondernemingen en vergt de nodige mobiliteit en contactvaardigheid.
- Het bijblijven met de (technologische) ontwikkelingen binnen de sector vergt leergierigheid en het volgen van (verplichte) opleidingen.
Handelingscontext
- Aandacht hebben voor gevaarlijke situaties, veiligheidssignalisatie op de werkplek/werf respecteren en persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen met zorg gebruiken en onderhouden.
- Omzichtig omgaan met grondstoffen en producten, rekening houdend met veiligheidsvoorschriften.
- Oog hebben voor kwaliteit en de tevredenheid van de klant door met zorg, toewijding en zin voor esthetiek te werken.
- Op constructieve en gebruiksvriendelijke wijze uitwisselen van informatie met klanten, collega’s en derden.
- Zorgvuldig en nauwkeurig gebruiken van (houtbewerkings)machines, gereedschappen en materialen.
Autonomie
Is zelfstandig in
- datgene wat binnen de opdracht en competentie ligt te veranderen en aan te passen indien nodig
- het bepalen van zijn werkvolgorde
- het gebruiken van gereedschappen en machines
- het opmaken van het zaagplan
- het opmeten
- het opstellen van de hout-, meet- en materiaalstaat
- het uitvoeren van de plannen en voorbereiden van de eigen werkzaamheden
- het uitvoeren van de werkzaamheden, het voorbereiden, bewerken, vergaren, plaatsen, opbouwen, afwerken en controleren
Is gebonden aan
- een ontvangen werkopdracht en tijdsplanning
- veiligheids- en milieuvoorschriften, technische voorschriften, productfiches, werktekeningen en plannen
Doet beroep op
- leidinggevende voor de werkopdracht, (productie)gegevens, planning, melden van problemen/storingen en bijkomende instructies
- (onderhouds)technieker en/of derden bij storingen, technische interventies en/of onderhoud aan het machinepark
Verantwoordelijkheid
- Behandelt oppervlakken van daktimmerelementen (verduurzamen, beschermen, …)
- Bereidt de grondstoffen voor op de werkopdracht (uitsmetten, opdelen, aftekenen, paren, …)
- Bewerkt onderdelen met (houtbewerkings)machines
- Controleert de veiligheidsvoorzieningen van de (houtbewerkings)machines
- Controleert de voorraad grondstoffen en materialen (beschikbaarheid, tekorten, hoeveelheid, kwaliteitsafwijkingen, …)
- Gebruikt stromen duurzaam en beperkt geluidshinder
- Organiseert zijn werkplek veilig en ordelijk
- Plaatst daktimmerelementen
- Plaatst isolatiematerialen (thermisch, akoestisch, brandwerend, ...)
- Plaatst lucht- en/of dampscherm
- Plant en bereidt de eigen werkzaamheden voor de productie voor
- Renoveert daktimmerwerk
- Selecteert, controleert, monteert en vervangt (snij)gereedschappen op de (houtbewerkings) machines
- Slaat lasten aan
- Stelt de situatie op de werf in functie van de eigen werkzaamheden vast en bereidt de plaatsing voor
- Stelt (houtbewerkings)machines in en om
- Transporteert grondstoffen, constructieonderdelen en materialen (intern, op de werf)
- Vergaart onderdelen van dakconstructies
- Vervaardigt daktimmerelementen op de werf
- Voert preventief basisonderhoud uit van de (houtbewerkings)machines
- Werkt de daktimmerelementen af
- Werkt in teamverband
- Werkt met oog voor veiligheid, milieu, kwaliteit en welzijn
- Werkt op hoogte
- Zet onderdelen van daktimmerwerk uit
Attesten en voorwaarden
Wettelijke attesten en voorwaarden
Voor de beroepsuitoefening van ‘Daktimmerman’ is het beschikken van volgende attesten en/of voldoen aan volgende voorwaarden wettelijk verplicht:
-
Gezondheidsbeoordeling voor het uitvoeren van een veiligheidsfunctie zoals bepaald in Codex over het welzijn op het werk. (BS 2 juni 2017)
Voor de deelkwalificatie ‘Plaatser dakconstructies’, gelden volgende wettelijke attesten en/of voorwaarden volgens bovenstaande categorisering:
-
Gezondheidsbeoordeling voor het uitvoeren van een veiligheidsfunctie zoals bepaald in Codex over het welzijn op het werk. (BS 2 juni 2017)