Vrachtwagenchauffeur

 
BK-0127-2
 Dit is de actuele versie van de beroepskwalificatie.

Globaal

Titel

Vrachtwagenchauffeur

Deze benaming wordt gebruikt in de Competent-fiche N410101 ‘Vrachtwagenchauffeur’.

Definitie

Het besturen van een vrachtwagen en zich hierbij houden aan de kwaliteitsprocedures, de veiligheidsvoorschriften en de wettelijke bepalingen teneinde de handelingen en werkzaamheden met betrekking tot het ophalen, leveren en transporteren van ladingen uit te voeren.

Niveau (VKS en EQF)

3

Jaar van erkenning

versie 2, 2020

Competenties

Opsomming competenties

  • Competentie 1:
    Plant de werkzaamheden
    • Controleert persoonlijke documenten (identiteitskaart, rijbewijs, …)
    • Controleert voertuiggebonden documenten (verzekeringsdocument, keuringsbewijs, technische fiche, …)
    • Controleert ladinggebonden documenten (vrachtbrief/CMR, bestelbon, …)
    • Bepaalt/Controleert de reisweg
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van Frans en Engels (kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen gericht op de bevrediging van concrete behoeften begrijpen en gebruiken)
    • Kennis van de wegcode
    • Kennis van het sociale klimaat van het wegvervoer: rechten en plichten van de bestuurders inzake basiskwalificatie en nascholing
    • Kennis van het sociale klimaat en de reglementering van het wegvervoer
    • Kennis van de sancties op het niet gebruiken, verkeerd gebruiken of knoeien met de tachograaf
    • Kennis van de voortvloeiende verplichtingen uit standaardcontract voor goederenvervoer
    • Kennis van internationale transportvergunningen
    • Kennis van de goederen begeleidende speciale documenten
    • Kennis van de wetgeving inzake de verantwoordelijkheid van de vervoerder en de gevolgen voor de bestuurder bij vervoer van illegale immigranten
    • Kennis van het fundamenteel belang van de basiscyclus werk/rust
    • Kennis van pictogrammen en behandelingslabels
    • Kennis van veiligheidsvoorschriften en verkeersregels in bedrijven
    • Kennis van de commerciële en financiële gevolgen van een geschil in het belang van de onderneming
  • Competentie 2:
    Controleert het voertuig vooraf aan het vertrek
    • Controleert alle noodzakelijke onderdelen van het voertuig
    • Controleert de laadruimte/vastzetting van de lading met inachtneming van de wettelijke voorschriften
    • Voorkomt criminaliteit en vervoer van illegale immigranten
    • Controleert op diefstal van goederen
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van de technische onderdelen van de vrachtwagen
    • Kennis van de wegcode
    • Kennis van de kenmerken van de krachtoverbrenging met het oog op een optimaal gebruik
    • Kennis van de koppelkrommen, van het vermogen en van het specifiek brandstofverbruik van een motor
    • Kennis van het optimaal gebruiksbereik toerenteller, dekkingsdiagrammen en overbrengingsverhoudingen
    • Kennis van de technische kenmerken en de werking van de remsystemen teneinde het voertuig onder controle te houden, de slijtage te beperken en disfuncties te voorkomen
    • Kennis van de grenzen aan het gebruik van remmen en retarders
    • Kennis van de op rijdende voertuigen werkende krachten
    • Kennis van soorten verpakking en pallets
    • Kennis van de voornaamste categorieën goederen die moeten worden vastgezet
    • Kennis van de sancties op het niet gebruiken, verkeerd gebruiken of knoeien met de tachograaf
    • Kennis van de voortvloeiende verplichtingen uit standaardcontract voor goederenvervoer
    • Kennis van internationale transportvergunningen
    • Kennis van de goederen begeleidende speciale documenten
    • Kennis van de wetgeving inzake de verantwoordelijkheid van de vervoerder en de gevolgen voor de bestuurder bij vervoer van illegale immigranten
    • Kennis van pictogrammen en behandelingslabels
    • Kennis van veiligheidsvoorschriften en verkeersregels in bedrijven
    • Kennis van de commerciële en financiële gevolgen van een geschil in het belang van de onderneming
  • Competentie 3:
    Haalt goederen op, transporteert goederen en levert goederen
    • Controleert goederen/verpakking op beschadigingen
    • Stelt een schaderapport op/vermelding op vrachtbrief/CMR
    • Stuwt de goederen correct (correcte belasting op de assen,...)
    • Maakt de goederen correct vast (het correcte aantal spanriemen, …)
    • Stelt de vrachtbrief correct op (juiste gegevens in het juiste vak, …)
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van de technische onderdelen van de vrachtwagen
    • Basiskennis van Frans en Engels (kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen gericht op de bevrediging van concrete behoeften begrijpen en gebruiken)
    • Kennis van de wegcode
    • Kennis van de kenmerken van de krachtoverbrenging met het oog op een optimaal gebruik
    • Kennis van de technische kenmerken en de werking van de remsystemen teneinde het voertuig onder controle te houden, de slijtage te beperken en disfuncties te voorkomen
    • Kennis van de grenzen aan het gebruik van remmen en retarders
    • Kennis van de op rijdende voertuigen werkende krachten
    • Kennis van soorten verpakking en pallets
    • Kennis van de voornaamste categorieën goederen die moeten worden vastgezet
    • Kennis van de voortvloeiende verplichtingen uit standaardcontract voor goederenvervoer
    • Kennis van internationale transportvergunningen
    • Kennis van de goederen begeleidende speciale documenten
    • Kennis van de gevaren van het verkeer en op arbeidsongevallen
    • Kennis van de statistieken van verkeersongevallen
    • Kennis van de soorten arbeidsongevallen in de vervoersector
    • Kennis van de gevolgen van ongevallen op menselijk, materieel en financieel vlak
    • Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
    • Kennis van pictogrammen en behandelingslabels
    • Kennis van veiligheidsvoorschriften en verkeersregels in bedrijven
    • Kennis van de commerciële en financiële gevolgen van een geschil in het belang van de onderneming
  • Competentie 4:
    Rijdt met de vrachtwagen
    • Past de wegcode correct toe
    • Bestuurt het voertuig correct en volgens de regels
    • Respecteert rij- en rusttijden
    • Houdt rekening met de lading en de invloed ervan op het rijden en afremmen
    • Rijdt zuinig
    • Rijdt defensief
    • Stelt, bij pannes, de oorzaak vast
    • Maakt correct gebruik van de analoge en digitale tachograaf
    • Gebruikt hulpmiddelen om een route uit te stippelen
    • Stippelt zelfstandig of in samenspraak met de planner de route uit naargelang het voertuig, de lading en de planning
    • Houdt rekening met de voorziene en/of mogelijke tijdstippen om te laden en lossen
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van de technische onderdelen van de vrachtwagen
    • Kennis van de wegcode
    • Kennis van de kenmerken van de krachtoverbrenging met het oog op een optimaal gebruik
    • Kennis van de koppelkrommen, van het vermogen en van het specifiek brandstofverbruik van een motor
    • Kennis van het optimaal gebruiksbereik toerenteller, dekkingsdiagrammen en overbrengingsverhoudingen
    • Kennis van de technische kenmerken en de werking van de remsystemen teneinde het voertuig onder controle te houden, de slijtage te beperken en disfuncties te voorkomen
    • Kennis van de grenzen aan het gebruik van remmen en retarders
    • Kennis van de op rijdende voertuigen werkende krachten
    • Kennis van het sociale klimaat van het wegvervoer: rechten en plichten van de bestuurders inzake basiskwalificatie en nascholing
    • Kennis van het sociale klimaat en de reglementering van het wegvervoer
    • Kennis van de sancties op het niet gebruiken, verkeerd gebruiken of knoeien met de tachograaf
    • Kennis van de voortvloeiende verplichtingen uit standaardcontract voor goederenvervoer
    • Kennis van internationale transportvergunningen
    • Kennis van de goederen begeleidende speciale documenten
    • Kennis van de gevaren van het verkeer en op arbeidsongevallen
    • Kennis van de statistieken van verkeersongevallen
    • Kennis van de soorten arbeidsongevallen in de vervoersector
    • Kennis van de gevolgen van ongevallen op menselijk, materieel en financieel vlak
    • Kennis van de symptomen, oorzaken, effecten van vermoeidheid en stress
    • Kennis van het fundamenteel belang van de basiscyclus werk/rust
    • Kennis van pictogrammen en behandelingslabels
    • Kennis van veiligheidsvoorschriften en verkeersregels in bedrijven
    • Kennis van de commerciële en financiële gevolgen van een geschil in het belang van de onderneming
  • Competentie 5:
    Treedt op bij ongevallen
    • Schat de situatie in
    • Voorkomt erger
    • Roept de hulpdiensten correct op en informeert ze (plaats, toestand, ….)
    • Biedt eerste hulp
    • Gebruikt brandbestrijdingsmiddelen
    • Evacueert passagiers
    • Gaat om met agressie van betrokken personen
    • Vult een ongevallenformulier in
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van de technische onderdelen van de vrachtwagen
    • Basiskennis van Frans en Engels (kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen gericht op de bevrediging van concrete behoeften begrijpen en gebruiken)
    • Kennis van de wegcode
    • Kennis van soorten verpakking en pallets
    • Kennis van het sociale klimaat van het wegvervoer: rechten en plichten van de bestuurders inzake basiskwalificatie en nascholing
    • Kennis van het sociale klimaat en de reglementering van het wegvervoer
    • Kennis van de voortvloeiende verplichtingen uit standaardcontract voor goederenvervoer
    • Kennis van de goederen begeleidende speciale documenten
    • Kennis van de gevaren van het verkeer en op arbeidsongevallen
    • Kennis van de statistieken van verkeersongevallen
    • Kennis van de soorten arbeidsongevallen in de vervoersector
    • Kennis van de gevolgen van ongevallen op menselijk, materieel en financieel vlak
    • Kennis van de wetgeving inzake de verantwoordelijkheid van de vervoerder en de gevolgen voor de bestuurder bij vervoer van illegale immigranten
    • Kennis van de symptomen, oorzaken, effecten van vermoeidheid en stress
    • Kennis van pictogrammen en behandelingslabels
    • Kennis van veiligheidsvoorschriften en verkeersregels in bedrijven
  • Competentie 6:
    Communiceert intern en extern
    • Gebruikt GSM en boordcomputer
    • Registreert de eigen werkzaamheden
    • Communiceert met het bedrijf/collega’s
    • Is klantvriendelijk (omgaan met klanten, …)
    • Drukt zich voldoende in een vreemde taal uit, wanneer noodzakelijk
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van de technische onderdelen van de vrachtwagen
    • Basiskennis van Frans en Engels (kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen gericht op de bevrediging van concrete behoeften begrijpen en gebruiken)
    • Kennis van soorten verpakking en pallets
    • Kennis van het sociale klimaat van het wegvervoer: rechten en plichten van de bestuurders inzake basiskwalificatie en nascholing
    • Kennis van het sociale klimaat en de reglementering van het wegvervoer
    • Kennis van de sancties op het niet gebruiken, verkeerd gebruiken of knoeien met de tachograaf
    • Kennis van de voortvloeiende verplichtingen uit standaardcontract voor goederenvervoer
    • Kennis van internationale transportvergunningen
    • Kennis van de goederen begeleidende speciale documenten
    • Kennis van de wetgeving inzake de verantwoordelijkheid van de vervoerder en de gevolgen voor de bestuurder bij vervoer van illegale immigranten
    • Kennis van de commerciële en financiële gevolgen van een geschil in het belang van de onderneming
    • Kennis van het economisch klimaat van het goederenvervoer over de weg en van de marktordening: verhouding tussen het wegvervoer en de overige vervoerstakken (concurrentie, verladers), verschillende activiteiten in het wegvervoer (vervoer voor rekening van derden, voor eigen rekening, aanvullende activiteiten), organisatie van de voornaamste soorten vervoersondernemingen of aanverwante transportactiviteiten, gespecialiseerd vervoer (tankwagens, koelwagens, enz.), ontwikkelingen in de sector (diversificatie van het dienstenaanbod, railvervoer/wegvervoer, uitbesteding, enz.)
  • Competentie 7:
    Ziet toe op veiligheid en gezondheid
    • Vermijdt fysieke risico’s (bij heffen en tillen van goederen,…)
    • Reinigt de laadruimte volgens de wettelijke en bedrijfseigen bepalingen
    • Houdt de cabine proper en net
    • Schat de risico’s in van ongezonde voeding, alcohol, drugs, stress en vermoeidheid op het rijgedrag
    • Gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen
    • Kan omgaan met agressie van andere weggebruikers
  • met inbegrip van kennis:
    • Basiskennis van Frans en Engels (kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen gericht op de bevrediging van concrete behoeften begrijpen en gebruiken)
    • Kennis van de wegcode
    • Kennis van de goederen begeleidende speciale documenten
    • Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
    • Kennis van de beginselen van een gezonde en evenwichtige voeding
    • Kennis van de effecten van alcohol, medicijnen of andere stoffen die het gedrag kunnen beïnvloeden
    • Kennis van de symptomen, oorzaken, effecten van vermoeidheid en stress
    • Kennis van het fundamenteel belang van de basiscyclus werk/rust
    • Kennis van pictogrammen en behandelingslabels
    • Kennis van veiligheidsvoorschriften en verkeersregels in bedrijven

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Kennis

  • Basiskennis van de technische onderdelen van de vrachtwagen
  • Basiskennis van Frans en Engels (kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen gericht op de bevrediging van concrete behoeften begrijpen en gebruiken)
  • Kennis van de wegcode
  • Kennis van de kenmerken van de krachtoverbrenging met het oog op een optimaal gebruik
  • Kennis van de koppelkrommen, van het vermogen en van het specifiek brandstofverbruik van een motor
  • Kennis van het optimaal gebruiksbereik toerenteller, dekkingsdiagrammen en overbrengingsverhoudingen
  • Kennis van de technische kenmerken en de werking van de remsystemen teneinde het voertuig onder controle te houden, de slijtage te beperken en disfuncties te voorkomen
  • Kennis van de grenzen aan het gebruik van remmen en retarders
  • Kennis van de op rijdende voertuigen werkende krachten
  • Kennis van soorten verpakking en pallets
  • Kennis van de voornaamste categorieën goederen die moeten worden vastgezet
  • Kennis van het sociale klimaat van het wegvervoer: rechten en plichten van de bestuurders inzake basiskwalificatie en nascholing
  • Kennis van het sociale klimaat en de reglementering van het wegvervoer
  • Kennis van de sancties op het niet gebruiken, verkeerd gebruiken of knoeien met de tachograaf
  • Kennis van de voortvloeiende verplichtingen uit standaardcontract voor goederenvervoer
  • Kennis van internationale transportvergunningen
  • Kennis van de goederen begeleidende speciale documenten
  • Kennis van de gevaren van het verkeer en op arbeidsongevallen
  • Kennis van de statistieken van verkeersongevallen
  • Kennis van de soorten arbeidsongevallen in de vervoersector
  • Kennis van de gevolgen van ongevallen op menselijk, materieel en financieel vlak
  • Kennis van de wetgeving inzake de verantwoordelijkheid van de vervoerder en de gevolgen voor de bestuurder bij vervoer van illegale immigranten
  • Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
  • Kennis van de beginselen van een gezonde en evenwichtige voeding
  • Kennis van de effecten van alcohol, medicijnen of andere stoffen die het gedrag kunnen beïnvloeden
  • Kennis van de symptomen, oorzaken, effecten van vermoeidheid en stress
  • Kennis van het fundamenteel belang van de basiscyclus werk/rust
  • Kennis van pictogrammen en behandelingslabels
  • Kennis van veiligheidsvoorschriften en verkeersregels in bedrijven
  • Kennis van de commerciële en financiële gevolgen van een geschil in het belang van de onderneming
  • Kennis van het economisch klimaat van het goederenvervoer over de weg en van de marktordening: verhouding tussen het wegvervoer en de overige vervoerstakken (concurrentie, verladers), verschillende activiteiten in het wegvervoer (vervoer voor rekening van derden, voor eigen rekening, aanvullende activiteiten), organisatie van de voornaamste soorten vervoersondernemingen of aanverwante transportactiviteiten, gespecialiseerd vervoer (tankwagens, koelwagens, enz.), ontwikkelingen in de sector (diversificatie van het dienstenaanbod, railvervoer/wegvervoer, uitbesteding, enz.)

Cognitieve vaardigheden

  • Controleert persoonlijke documenten (identiteitskaart, rijbewijs, …)
  • Controleert voertuiggebonden documenten (verzekeringsdocument, keuringsbewijs, technische fiche, …)
  • Controleert ladinggebonden documenten (vrachtbrief/CMR, bestelbon, …)
  • Bepaalt/Controleert de reisweg
  • Controleert alle noodzakelijke onderdelen van het voertuig
  • Controleert de laadruimte/vastzetting van de lading met inachtneming van de wettelijke voorschriften
  • Controleert op diefstal van goederen
  • Controleert goederen/verpakking op beschadigingen
  • Stelt een schaderapport op/vermelding op vrachtbrief/CMR
  • Stelt de vrachtbrief correct op (juiste gegevens in het juiste vak, …)
  • Past de wegcode correct toe
  • Respecteert rij- en rusttijden
  • Rijdt zuinig
  • Rijdt defensief
  • Maakt correct gebruik van de analoge en digitale tachograaf
  • Gebruikt hulpmiddelen om een route uit te stippelen
  • Houdt rekening met de voorziene en/of mogelijke tijdstippen om te laden en lossen
  • Schat de situatie in
  • Roept de hulpdiensten correct op en informeert ze (plaats, toestand, ….)
  • Biedt eerste hulp
  • Gebruikt brandbestrijdingsmiddelen
  • Gaat om met agressie van betrokken personen
  • Vult een ongevallenformulier in
  • Gebruikt GSM en boordcomputer
  • Registreert de eigen werkzaamheden
  • Communiceert met het bedrijf/collega’s
  • Is klantvriendelijk (omgaan met klanten, …)
  • Drukt zich voldoende in een vreemde taal uit, wanneer noodzakelijk
  • Schat de risico’s in van ongezonde voeding, alcohol, drugs, stress en vermoeidheid op het rijgedrag
  • Gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen

Probleemoplossende vaardigheden

  • Voorkomt criminaliteit en vervoer van illegale immigranten
  • Houdt rekening met de lading en de invloed ervan op het rijden en afremmen
  • Stelt, bij pannes, de oorzaak vast
  • Stippelt zelfstandig of in samenspraak met de planner de route uit naargelang het voertuig, de lading en de planning
  • Voorkomt erger
  • Evacueert passagiers
  • Vermijdt fysieke risico’s (bij heffen en tillen van goederen,…)
  • Kan omgaan met agressie van andere weggebruikers

Motorische vaardigheden

  • Stuwt de goederen correct (correcte belasting op de assen,...)
  • Maakt de goederen correct vast (het correcte aantal spanriemen, …)
  • Bestuurt het voertuig correct en volgens de regels
  • Reinigt de laadruimte volgens de wettelijke en bedrijfseigen bepalingen
  • Houdt de cabine proper en net

Omgevingscontext

  • Dit beroep wordt in verschillende sectoren uitgevoerd.
  • Het beroep kan worden uitgeoefend met aangepaste werktijden, in shifts, tijdens het weekend, op feestdagen of 's nachts.
  • Het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen (veiligheidsschoenen, handschoenen, ...) is verplicht afhankelijk van de specifieke activiteit.
  • De beroepsbeoefenaar komt in contact met de verantwoordelijke van de planning, de klant (of zijn vertegenwoordiger) en bij wet aangestelde personen (politie, inspectiediensten, douane, …).
  • De activiteiten vinden plaats binnen een strikt tijdsschema.

Handelingscontext

  • De beroepsbeoefenaar bevindt zich vrijwel steeds in het verkeer. Bovendien bestuurt hij/zij in de meeste gevallen een lang en zwaar voertuig waarmee manoeuvreren niet gemakkelijk is.
  • Hij/zij moet steeds de wettelijke bepalingen en veiligheids- en kwaliteitsvoorschriften respecteren.
  • Een vrachtwagenchauffeur is meestal met een enorm kapitaal (het voertuig en de vervoerde lading) op de weg en staat in voor het in goede staat houden van dit materiaal.
  • Het is van groot belang dat de vrachtwagenchauffeur de lading goed nakijkt op ontbrekende stukken en op beschadiging en dit nauwkeurig invult op de vrachtbrief. Dit is immers het enige wettige document waarop beroep kan worden gedaan indien er zich discussies of problemen voordoen in verband met de vervoerde goederen.
  • Verder dient de vrachtwagenchauffeur erop toe te zien dat de lading goed verdeeld wordt over het voertuig en dat ze goed is vastgemaakt zodat ze tijdens de rit niet kan verschuiven. De vrachtwagenchauffeur heeft de verantwoordelijkheid om te weigeren te vertrekken wanneer het voertuig naar zijn oordeel niet goed is geladen.

Autonomie

Is zelfstandig in
  • het uitvoeren van zijn activiteiten (vervoeren van een lading, uitvoeren van een controle op de vrachtwagen, invullen van documenten,…).
Is gebonden aan
  • een werkschema/werkopdracht/werkinstructies en aan de veiligheids- en kwaliteitsvoorschriften.
Doet beroep op
  • de planner bij verandering van route, bij problemen wordt beroep gedaan op de directe leidinggevende en/of de leidinggevende op de plaats van afzender en/of bestemmeling.

Verantwoordelijkheid

  • Plant de werkzaamheden
  • Controleert het voertuig vooraf aan het vertrek
  • Haalt goederen op, transporteert goederen en levert goederen
  • Rijdt met de vrachtwagen
  • Treedt op bij ongevallen
  • Communiceert intern en extern
  • Ziet toe op veiligheid en gezondheid

Attesten en voorwaarden

Wettelijke attesten en voorwaarden

Voor de beroepsuitoefening van ‘Vrachtwagenchauffeur’ is het beschikken van volgende attesten en/of voldoen aan volgende voorwaarden wettelijk verplicht:
  • Medisch onderzoek van groep 2 zoals bepaald in KB van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs
  • Rijbewijs C zoals bepaald in KB van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs
  • Rijbewijs C + E zoals bepaald in KB van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs
  • Rijbewijs C1 zoals bepaald in KB van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs
  • Rijbewijs C1 + E zoals bepaald in KB van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs
  • Vakbekwaamheid voor chauffeurs zoals bepaald in KB van 4 mei 2007 betreffende het rijbewijs, de vakbekwaamheid en de nascholing van bestuurders van voertuigen van de categorieën C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E