Matroos STCW II/4
BK-0507-1
Dit is de actuele versie van de beroepskwalificatie.
Globaal
Titel
Matroos STCW II/4
Definitie
De matroos STCW II/4 ondersteunt de officier van dek bij operationele taken conform de regelgeving teneinde het schip veilig operationeel te houden
Afbakening
Het type, het voortstuwingsvermogen en de bruto tonnage van het schip bepalen:
- de lengte van de reis van het schip
- de maximumafstand van een haven
- het soort (hulp)navigatiemiddelen en navigatietechnieken (soort radarnavigatie, …)
- de kennis van meteorologische instrumenten en hun gebruik die voorkomen in het beperkt vaargebied
- het aan boord nemen van voorraad
- de kennis en het gebruik van de soorten communicatiemiddelen voor noodcommunicatie
- de beschikbaarheid van technische hulpmiddelen
Dit heeft tot gevolg dat er binnen de beroepenstructuur verschillende profielen worden voorzien.
Niveau (VKS en EQF)
3
Jaar van erkenning
versie 1, 2020
Competenties
Opsomming competenties
- Competentie 1:
Werkt in teamverband
- Communiceert efficiënt met alle actoren
- Gebruikt vakterminologie ook in het Engels
- Gebruikt interne communicatiemiddelen
- Wisselt informatie uit met alle actoren
- Rapporteert aan de leidinggevende indien nodig
- Werkt efficiënt samen met andere actoren
- Stelt zich flexibel op (verandering van bemanningsleden)
- Volgt aanwijzingen van leidinggevende(n) op
- Handelt volgens inzicht in de organisatie
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van sociale vaardigheden
- Basiskennis van gebruik van communicatiemiddelen
- Kennis van communicatie in het Engels in functie van de taakuitvoering
- Competentie 2:
Handelt volgens de bedrijfseigen reglementering
- Respecteert de omgangsvormen
- Verzorgt de persoonlijke hygiëne en zorgt voor een verzorgd voorkomen
- Handelt volgens de bedrijfseigen reglementering
- Past de kledij aan conform de taakuitvoering
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van sociale vaardigheden
- Kennis van de bedrijfseigen reglementeringen in functie van zijn takkenpakket
- Competentie 3:
Werkt met oog voor kwaliteit
- Werkt ergonomisch
- Werkt economisch
- Werkt ecologisch
- Past de bedrijfseigen procedures toe
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Leert nieuwe opgelegde technieken en past ze toe
- Ziet er op toe dat de bemanningsleden persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen aanwenden indien nodig
- Respecteert rusttijden
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van ergonomie in de scheepvaart
- Kennis van preventiemaatregelen
- Kennis van arbeidsveiligheid
- Kennis van vakterminologie in functie van de taakuitvoering
- Kennis van gebruik van (werk)procedures
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Competentie 4:
Ondersteunt bij de uitvoering van de maatregelen om het marien leefmilieu te beschermen
- Past de bedrijfseigen milieuvoorschriften toe
- Werkt conform de procedures om het marien leefmilieu te beschermen tegen operationele en accidentele vervuiling
- Sorteert afval en voert het af volgens de procedures
- Stockeert gevaarlijke en ontvlambare producten volgens de procedures
- Recupereert materialen conform de procedures
- Verwerkt afvalstoffen en reststoffen
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van gebruik van (werk)procedures
- Kennis van beschikbaar materiaal
- Competentie 5:
Draagt bij tot de maritieme beveiliging
- Herkent dreigingen en reageert gepast om de maritieme beveiliging te vrijwaren
- Draagt bij tot het verbeteren van de maritieme beveiliging door alert te zijn
- Houdt zich aan de richtlijnen voor beveiliging
- Herkent verdacht gedrag van bemanningsleden, nakende vaartuigen, …en rapporteert dit
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van de bedrijfseigen reglementeringen in functie van zijn takkenpakket
- Kennis van gebruik van (werk)procedures
- Competentie 6:
Staat op uitkijk en meldt eventuele gebeurtenissen op het traject
- Staat op uitkijk
- Identificeert gebeurtenissen (hindernissen, brand, aanvaringskoers, …) en meldt deze aan de wachtoverste
- Stuurt het schip onder toezicht van de wachtoverste
- Houdt zich aan de stuurinstructies
- Gebruikt nautische hulpmiddelen
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van gebruik van communicatiemiddelen
- Basiskennis van nautische hulpmiddelen
- Basiskennis van navigatietechnieken
- Basiskennis van vaarregels
- Basiskennis van noodsleeptechnieken
- Kennis van regels voor het houden van de wacht
- Kennis van schiemanswerk
- Kennis van vakjargon
- Kennis van signalisatie
- Competentie 7:
Ondersteunt bij het vastmaken van schepen, aan- en afmeren,…
- Ondersteunt bij het af- of aanmeren onder toezicht
- Bereidt onder toezicht de uitrusting van het schip voor op aanmeren, afmeren en slepen
- Hanteert bij het aan- en afmeren trossen,… onder toezicht
- Ondersteunt bij het vastmaken en losmaken van te slepen of assisteren van vaartuigen
- Staat op uitkijk voor de wachtoverste bij het uitvoeren van de manoeuvres
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van nautische hulpmiddelen
- Basiskennis van navigatietechnieken
- Basiskennis van vaarregels
- Basiskennis van het besturen van een schip
- Basiskennis van uitvoeren van manoeuvres
- Basiskennis van aan- en afmeertechnieken
- Kennis van regels voor het houden van de wacht
- Kennis van schiemanswerk
- Kennis van signalisatie
- Competentie 8:
Ondersteunt bij het onderhoud van het schip
- Houdt de werkplek ordelijk
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van hygiëne- en netheidsregels
- Basiskennis van schoonmaakproducten en schoonmaaktechnieken
- Competentie 9:
Hanteert de veiligheidsuitrusting en -procedures volgens de richtlijnen en oefent de veiligheidsprocedures op het schip
- Doet controlerondes in functie van de veiligheid
- Neemt deel aan veiligheidsoefeningen (brand, schip verlaten, man over boord, stranding, aanvaring,…)
- Oefent het gebruik van het veiligheidsmateriaal
- Oefent EHBO
- Meldt afwijkingen van de veiligheidsuitrusting aan de leidinggevende
- Oefent de hem toegewezen taken vanuit de Monsterrol
- Werkt volgens de vastgelegde procedures, richtlijnen en afspraken aangaande het hanteren van de veiligheidsuitrusting
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van gebruik van communicatiemiddelen
- Kennis van communicatie in het Engels in functie van de taakuitvoering
- Kennis van veiligheidstechnieken
- Kennis van veiligheidssignalisatie
- Kennis van gebruik van veiligheidsuitrustingen
- Kennis van brandpreventie en brandbestrijding
- Kennis van EHBO
- Kennis van persoonlijke overlevingstechnieken en persoonlijke veiligheid
- Kennis van samenwerking in nood en gebruik reddingsvlot
- Competentie 10:
Waarschuwt de leidinggevende bij incidenten/accidenten en voert de urgentiemaatregelen uit
- Meldt het incident/accident aan de leidinggevende
- Voert de urgentiemaatregelen uit
- Past het evacuatieplan toe
- Draagt beschermings- en reddingsmateriaal
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van gebruik van communicatiemiddelen
- Kennis van communicatie in het Engels in functie van de taakuitvoering
- Kennis van gebruik van veiligheidsuitrustingen
- Kennis van brandpreventie en brandbestrijding
- Kennis van EHBO
- Kennis van persoonlijke overlevingstechnieken en persoonlijke veiligheid
- Kennis van samenwerking in nood en gebruik reddingsvlot
- Competentie 11:
Doet aan brandpreventie en brandbestrijding
- Volgt de brandprocedures
- Neemt brandpreventiemaatregelen
- Hanteert de branduitrusting volgens de richtlijnen
- Blust de brand indien mogelijk
- Loopt brandrondes
- Doet aan brandwacht
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van gebruik van communicatiemiddelen
- Kennis van brandpreventie en brandbestrijding
- Kennis van signalisatie
- Kennis van persoonlijke veiligheidsmiddelen
- Kennis van veiligheidsprocedures
- Competentie 12:
Voert EHBO uit
- Brengt zichzelf in veiligheid
- Past BLS toe
- Controleert bloedingen
- Neemt basisvoorzorgen bij shock
- Positioneert het slachtoffer conform de voorschriften
- Voert basishandelingen uit bij brandwonden en ongevallen door elektriciteit
- Brengt het slachtoffer in veiligheid
- Gebruikt het materiaal uit de EHBO-koffer
- Legt eerste hulp verbanden aan
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van EHBO
- Kennis van BLS
- Competentie 13:
Gebruikt en bedient reddingsvaartuigen en hulpverleningsboten onder supervisie van de officier
- Bedient de hulpverleningsboot en het reddingsvaartuig bij het te water laten en de reddingsactie
- Gebruikt locatiebepalingsapparaten en -technieken
- met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van de constructie en uitrusting van de hulpverleningsboten (gewone en snelle)
- Basiskennis van de specifieke eigenschappen van de hulpverleningsboten
- Basiskennis van de verschillende noodcommunicatiemiddelen
- Kennis van de methoden om de reddingsboten te water te laten en te bedienen
- Kennis van de procedures voor het gebruik van de reddingsboten
- Kennis van de reddingsprocedures aangaande overlevingstechnieken
- Competentie 14:
Past persoonlijke overlevingstechnieken toe
- Past persoonlijke overlevingstechnieken toe in geval van schipbreuk
- Gebruikt overlevingsmateriaal en technieken
- Gebruikt positiebepalend noodmateriaal en noodcommunicatie
- Coördineert het overleven op zee in de reddingsboot in geval van schipbreuk
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van uitrusting- en reddingsmateriaal
- Kennis van reddingsprocedures
- Kennis van plaatsbepalend noodmateriaal en noodcommunicatie
- Competentie 15:
Helpt bij het uitvoeren van de huishoudelijke taken
- Houdt zich aan de richtlijnen voor hygiëne en voedselveiligheid
- Reinigt de accommodatie
- Voert het was- en droogproces van textiel machinaal uit
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van schoonmaaktechnieken
- Kennis van schoonmaakmiddelen en – materialen
- Kennis van wastechnieken
- Competentie 16:
Volgt de eigen administratie op
- Houdt de persoonlijke administratie (paspoort, vaarbevoegdheidsbewijs, medische keuring, …) in orde en houdt ze bij
- met inbegrip van kennis:
- Kennis van eigen administratie
Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen
Kennis
- Basiskennis van aan- en afmeertechnieken
- Basiskennis van de constructie en uitrusting van de hulpverleningsboten (gewone en snelle)
- Basiskennis van de specifieke eigenschappen van de hulpverleningsboten
- Basiskennis van de verschillende noodcommunicatiemiddelen
- Basiskennis van ergonomie in de scheepvaart
- Basiskennis van gebruik van communicatiemiddelen
- Basiskennis van het besturen van een schip
- Basiskennis van hygiëne- en netheidsregels
- Basiskennis van nautische hulpmiddelen
- Basiskennis van navigatietechnieken
- Basiskennis van noodsleeptechnieken
- Basiskennis van schoonmaakproducten en schoonmaaktechnieken
- Basiskennis van sociale vaardigheden
- Basiskennis van uitvoeren van manoeuvres
- Basiskennis van vaarregels
- Kennis van arbeidsveiligheid
- Kennis van beschikbaar materiaal
- Kennis van BLS
- Kennis van brandpreventie en brandbestrijding
- Kennis van communicatie in het Engels in functie van de taakuitvoering
- Kennis van de bedrijfseigen reglementeringen in functie van zijn takkenpakket
- Kennis van de methoden om de reddingsboten te water te laten en te bedienen
- Kennis van de procedures voor het gebruik van de reddingsboten
- Kennis van de reddingsprocedures aangaande overlevingstechnieken
- Kennis van EHBO
- Kennis van eigen administratie
- Kennis van gebruik van veiligheidsuitrustingen
- Kennis van gebruik van (werk)procedures
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van persoonlijke overlevingstechnieken en persoonlijke veiligheid
- Kennis van persoonlijke veiligheidsmiddelen
- Kennis van plaatsbepalend noodmateriaal en noodcommunicatie
- Kennis van preventiemaatregelen
- Kennis van reddingsprocedures
- Kennis van regels voor het houden van de wacht
- Kennis van samenwerking in nood en gebruik reddingsvlot
- Kennis van schiemanswerk
- Kennis van schoonmaakmiddelen en – materialen
- Kennis van schoonmaaktechnieken
- Kennis van signalisatie
- Kennis van uitrusting- en reddingsmateriaal
- Kennis van vakjargon
- Kennis van vakterminologie in functie van de taakuitvoering
- Kennis van veiligheidsprocedures
- Kennis van veiligheidssignalisatie
- Kennis van veiligheidstechnieken
- Kennis van wastechnieken
Cognitieve vaardigheden
- Brengt het slachtoffer in veiligheid
- Communiceert efficiënt met alle actoren
- Doet aan brandwacht
- Doet controlerondes in functie van de veiligheid
- Gebruikt locatiebepalingsapparaten en -technieken
- Gebruikt vakterminologie ook in het Engels
- Handelt volgens de bedrijfseigen reglementering
- Handelt volgens inzicht in de organisatie
- Houdt de persoonlijke administratie (paspoort, vaarbevoegdheidsbewijs, medische keuring, …) in orde en houdt ze bij
- Houdt zich aan de richtlijnen voor beveiliging
- Houdt zich aan de richtlijnen voor hygiëne en voedselveiligheid
- Identificeert gebeurtenissen (hindernissen, brand, aanvaringskoers, …) en meldt deze aan de wachtoverste
- Leert nieuwe opgelegde technieken en past ze toe
- Loopt brandrondes
- Meldt afwijkingen van de veiligheidsuitrusting aan de leidinggevende
- Neemt brandpreventiemaatregelen
- Neemt deel aan veiligheidsoefeningen (brand, schip verlaten, man over boord, stranding, aanvaring,…)
- Oefent de hem toegewezen taken vanuit de Monsterrol
- Ondersteunt bij het af- of aanmeren onder toezicht
- Past de bedrijfseigen milieuvoorschriften toe
- Past de bedrijfseigen procedures toe
- Past het evacuatieplan toe
- Positioneert het slachtoffer conform de voorschriften
- Rapporteert aan de leidinggevende indien nodig
- Respecteert de omgangsvormen
- Respecteert rusttijden
- Staat op uitkijk
- Staat op uitkijk voor de wachtoverste bij het uitvoeren van de manoeuvres
- Stelt zich flexibel op (verandering van bemanningsleden)
- Volgt aanwijzingen van leidinggevende(n) op
- Volgt de brandprocedures
- Werkt ecologisch
- Werkt economisch
- Werkt efficiënt samen met andere actoren
- Werkt ergonomisch
- Werkt volgens de vastgelegde procedures, richtlijnen en afspraken aangaande het hanteren van de veiligheidsuitrusting
- Wisselt informatie uit met alle actoren
- Ziet er op toe dat de bemanningsleden persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen aanwenden indien nodig
Probleemoplossende vaardigheden
- Blust de brand indien mogelijk
- Brengt zichzelf in veiligheid
- Controleert bloedingen
- Coördineert het overleven op zee in de reddingsboot in geval van schipbreuk
- Draagt bij tot het verbeteren van de maritieme beveiliging door alert te zijn
- Gebruikt overlevingsmateriaal en technieken
- Herkent dreigingen en reageert gepast om de maritieme beveiliging te vrijwaren
- Herkent verdacht gedrag van bemanningsleden, nakende vaartuigen, …en rapporteert dit
- Meldt het incident/accident aan de leidinggevende
- Neemt basisvoorzorgen bij shock
- Past persoonlijke overlevingstechnieken toe in geval van schipbreuk
- Voert de urgentiemaatregelen uit
- Werkt conform de procedures om het marien leefmilieu te beschermen tegen operationele en accidentele vervuiling
Motorische vaardigheden
- Bedient de hulpverleningsboot en het reddingsvaartuig bij het te water laten en de reddingsactie
- Bereidt onder toezicht de uitrusting van het schip voor op aanmeren, afmeren en slepen
- Draagt beschermings- en reddingsmateriaal
- Gebruikt het materiaal uit de EHBO-koffer
- Gebruikt interne communicatiemiddelen
- Gebruikt nautische hulpmiddelen
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Gebruikt positiebepalend noodmateriaal en noodcommunicatie
- Hanteert bij het aan- en afmeren trossen,… onder toezicht
- Hanteert de branduitrusting volgens de richtlijnen
- Houdt de werkplek ordelijk
- Houdt zich aan de stuurinstructies
- Legt eerste hulp verbanden aan
- Oefent EHBO
- Oefent het gebruik van het veiligheidsmateriaal
- Ondersteunt bij het vastmaken en losmaken van te slepen of assisteren van vaartuigen
- Past BLS toe
- Past de kledij aan conform de taakuitvoering
- Recupereert materialen conform de procedures
- Reinigt de accommodatie
- Sorteert afval en voert het af volgens de procedures
- Stockeert gevaarlijke en ontvlambare producten volgens de procedures
- Stuurt het schip onder toezicht van de wachtoverste
- Verwerkt afvalstoffen en reststoffen
- Verzorgt de persoonlijke hygiëne en zorgt voor een verzorgd voorkomen
- Voert basishandelingen uit bij brandwonden en ongevallen door elektriciteit
- Voert het was- en droogproces van textiel machinaal uit
Omgevingscontext
- De scheepvaart kent veel nationale en internationale reglementeringen, normen, aanbevelingen waaraan voldaan moet worden
- De situatie aan boord kan het dragen van lasten en werken in moeilijke houdingen en omstandigheden impliceren
- De tijd aan boord wordt contractueel overeengekomen
- Dit beroep houdt in dat men zich 24 op 24 u aan boord bevindt waarbij men moet kunnen leven en werken op een beperkte oppervlakte en dit gedurende een langere periode waarbij een continu contact met de teamleden (verschillende nationaliteiten, culturen, karakters , …) onontbeerlijk is
- Dit beroep wordt uitgeoefend in het maritiem milieu. De activiteiten kunnen overal op het schip plaatsvinden
- Dit beroep wordt uitgeoefend in teamverband, waarbij de nodige flexibiliteit belangrijk is om zich aan te passen aan wijzigingen van planning, omgeving, weersomstandigheden en soort lading
- Dit beroep wordt uitgeoefend met flexibele werktijden, in shift (volcontinu, tijdens de nachts, het weekend en tijdens feestdagen)
- Het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen is verplicht
- Het respecteren van tijdschema’s is noodzakelijk voor bepaalde opdrachten
- Op een schip geldt een hiërarchische structuur die door alle teamleden gerespecteerd moet worden
Handelingscontext
- De matroos dient planmatig te denken en zijn taken te organiseren
- De matroos draagt persoonlijke beschermingskledij
- De matroos gaat op constructieve en transparante wijze informatie uitwisselen met de andere bemanningsleden
- De matroos kan gericht reageren bij gevaarlijke situaties (zoals storm, man-over-boord , …)
- De matroos kan zich aanpassen en flexibel opstellen bij wisselende omgevingsfactoren en werkzaamheden
- De matroos loopt wacht
- De matroos moet aandacht hebben voor de voedselveiligheid en hygiëne
- De matroos moet bijblijven met de ontwikkelingen binnen de sector, dit vergt leergierigheid en het volgen van (verplichte) opleidingen
- De matroos moet steeds de veiligheids- en kwaliteitsvoorschriften respecteren
- De matroos moet zorgvuldig voorbereidingen treffen en gebruik maken van materieel en materiaal voor het slepen, af-en aanmeren, … van het schip
Autonomie
Is zelfstandig in
- Het sorteren en stockeren van afval
- Het toepassen van het veiligheidsplan conform de procedures
- Het uitvoeren van beroepsspecifieke handelingen conform de wettelijke* bepalingen
- Het voorbereiden, uitvoeren en controleren van de opgelegde werkzaamheden
Is gebonden aan
- De bedrijfseigen reglementering
- De door de regelgeving beschreven beroepsspecifieke competenties
- De nationale en internationale wetgeving
- De werkopdracht en tijdsplanning
- Instructies en afspraken met betrekking tot de eigen werkzaamheden
- Instructies met betrekking tot het besturen van het schip
- Instructies met betrekking tot het wacht lopen op de brug
- Instructies met betrekking tot het zeewaardig maken van het materieel
- Veiligheids-, gezondheids-, kwaliteits- en milieuvoorschriften
Doet beroep op
- De bemanningsleden voor het ondersteunen van de activiteiten
- De leidinggevende voor de werkopdracht, gegevens, melden van problemen, gevaarlijke situaties en bijkomende instructies, DPA , …
* "STCW-Verdrag" : het Internationaal Verdrag betreffende de normen voor zeevarenden inzake opleiding, brevettering en wachtdienst, opgemaakt te Londen op 7 juli 1978 en goedgekeurd bij de wet van 16 augustus 1982;
Verantwoordelijkheid
- Doet aan brandpreventie en brandbestrijding
- Draagt bij tot de maritieme beveiliging
- Gebruikt en bedient reddingsvaartuigen en hulpverleningsboten onder supervisie van de officier
- Handelt volgens de bedrijfseigen reglementering
- Hanteert de veiligheidsuitrusting en -procedures volgens de richtlijnen en oefent de veiligheidsprocedures op het schip
- Helpt bij het uitvoeren van de huishoudelijke taken
- Ondersteunt bij de uitvoering van de maatregelen om het marien leefmilieu te beschermen
- Ondersteunt bij het onderhoud van het schip
- Ondersteunt bij het vastmaken van schepen, aan- en afmeren,…
- Past persoonlijke overlevingstechnieken toe
- Staat op uitkijk en meldt eventuele gebeurtenissen op het traject
- Voert EHBO uit
- Volgt de eigen administratie op
- Waarschuwt de leidinggevende bij incidenten/accidenten en voert de urgentiemaatregelen uit
- Werkt in teamverband
- Werkt met oog voor kwaliteit
Attesten en voorwaarden
Wettelijke attesten en voorwaarden
Voor de beroepsuitoefening van ‘Matroos STCW II/4’ is het beschikken van volgende attesten en/of voldoen aan volgende voorwaarden wettelijk verplicht:
-
Vaarbevoegdheidsbewijs zoals bepaald in Koninklijk besluit inzake vaarbevoegdheidsbewijzen voor zeevarenden (24 mei 2006)