Buitenschrijnwerker hout

BK-0453-1

Dit is de actuele versie van de beroepskwalificatie.

Globaal

Titel

Definitie

Het voorbereiden van de eigen werkzaamheden en het verwerken van de grondstoffen, het in- en omstellen van (houtbewerkings)machines, het bewerken, vergaren en afmonteren van onderdelen voor buitenschrijnwerk, het bevestigen en aansluiten van de elementen aan elkaar of aan de ruwbouw en het afwerken van het buitenschrijnwerk teneinde buitenschrijnwerk in hout zoals ramen, deuren, poorten, samengesteld buitenschrijnwerk, gevelbekleding, luiken, … aan de hand van een werkopdracht, te vervaardigen en te plaatsen.

Niveau (VKS en EQF)

Deelkwalificaties

Deze beroepskwalificatie 'Buitenschrijnwerker hout' omvat de deelkwalificatie 'Plaatser buitenschrijnwerk hout (BK-0453-1-DBK-01)' die bestaat uit de volgende competenties: 1, 2, 3, 4, 5, 18, 19, 20, 21, 22, 23

Jaar van erkenning

versie 1, 2020

Competenties

Opsomming competenties

Competentie 1:
Werkt in teamverband
- Communiceert effectief en efficiënt
- Wisselt informatie uit met collega’s en verantwoordelijken
- Rapporteert aan leidinggevenden
- Werkt efficiënt samen met collega's
- Volgt aanwijzingen van verantwoordelijken op
- Past zich flexibel aan (verandering van collega’s, …)
met inbegrip van kennis:
- Kennis van communicatietechnieken
- Kennis van vakterminologie

Competentie 2:
Werkt met oog voor veiligheid, milieu, kwaliteit en welzijn
- Maakt onderscheid tussen gevaarlijke en niet gevaarlijke producten en afvalstoffen
- Vraagt om informatie in geval van twijfel over afvalstoffen
- Sorteert afval volgens de richtlijnen
- Respecteert bij het plaatsen de regels rond energieprestaties van gebouwen
- Herkent asbesthoudende producten en reageert passend
- Houdt zich aan de regels voor traceerbaarheid van producten
- Werkt ergonomisch
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Ziet er op toe dat veiligheids- en milieuvoorschriften worden gerespecteerd
- Meldt problemen aan de verantwoordelijke
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van algemene principes EPB
- Basiskennis van milieuzorgsystemen en -voorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van voorschriften rond afval en gevaarlijke producten
- Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
- Kennis van etikettering en productidentificatie

Competentie 3:
Organiseert zijn werkplek veilig en ordelijk
- Organiseert zijn werkplaats rekening houdend met een logische werkvolgorde
- Richt de werkplaats (ergonomisch) in
- Beperkt stofemissie
- Sorteert afval volgens de richtlijnen
- Houdt de werkplek schoon
- Bergt de eigen gereedschappen en hulpmiddelen op
- Ziet er op toe dat veiligheids- en milieuvoorschriften worden gerespecteerd
- Gebruikt (stof)afzuigapparatuur/installaties
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van milieuzorgsystemen en -voorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van voorschriften rond afval en gevaarlijke producten
- Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken

Competentie 4:
Werkt op hoogte
- Gebruikt (rol)steigers volgens instructies en veiligheidsregels
- Gebruikt ladders volgens instructies en veiligheidsregels als toegangsmiddel
- Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
met inbegrip van kennis:
- Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen

Competentie 5:
Gebruikt stromen duurzaam en beperkt geluidshinder
- Gebruikt water voor taken & schoonmaak efficiënt
- Gebruikt machines en gereedschappen efficiënt
- Beperkt het lawaai: gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen, implementeert preventiemaatregelen voor omgeving
met inbegrip van kennis:
- Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Grondige kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines

Competentie 6:
Plant en bereidt de eigen werkzaamheden voor de productie voor
- Neemt kennis van de eigen werkopdracht
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Controleert de aangeleverde (productie)gegevens (aantal, compleetheid, juistheid, …)
- Neemt de planning door
- Meet op (hoogte, breedte, diepte, …)
- Stelt correct en overzichtelijk een hout-, meet- en materiaalstaat op
- Stelt een zaagplan op
- Bepaalt de uit te voeren bewerkingen
- Bepaalt een optimale werkvolgorde
- Meldt problemen aan leidinggevende/verantwoordelijke
- Beheert administratie: houdt planning en eventuele documenten die de ploegbaas overgemaakt heeft bij
met inbegrip van kennis:
- Kennis van informatiebronnen
- Kennis van vakterminologie
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Grondige kennis van het productieproces van buitenschrijnwerk in hout

Competentie 7:
Controleert (de voorraad) grondstoffen en materialen (beschikbaarheid, tekorten, hoeveelheid, kwaliteitsafwijkingen, … )
- Houdt de voorraad bij en vult aan
- Signaleert tekorten
- Controleert de te verwerken grondstoffen en materialen en onderneemt actie bij afwijkingen (gebreken, vochtigheid, …)
- Stemt de hoeveelheid af op de opdracht
- Gebruikt controle-instrumenten en interpreteert de controlegegevens
- Houdt rekening met de interne codering
- Neemt leveringen in ontvangst en controleert de leveringen
- Selecteert, controleert en hanteert materialen/gereedschappen
met inbegrip van kennis:
- Kennis van vakterminologie
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van etikettering en productidentificatie

Competentie 8:
Bereidt de grondstoffen voor op de werkopdracht (uitsmetten, opdelen, aftekenen, paren, …)
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Kantrecht en/of kort ruw hout af
- Bepaalt visueel hoe houtelementen optimaal uit bool of gevierschaald hout gehaald kunnen worden (zaagwijze, vezelrichting, tekening, gebreken van het hout, …)
- Deelt plaatmateriaal optimaal in (richting, beschadiging, …)
- Tekent uit te zagen onderdelen uit
- Zaagt de onderdelen op de juiste afmeting uit volgens borderel of zaagplan
- Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
- Brengt merktekens aan op de werkstukken (paringstekens, …)
- Schrijft onderdelen volgens een éénvormige afschrijvingsmethode en maataanduiding af
met inbegrip van kennis:
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van afschrijfmethodes
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Grondige kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines

Competentie 9:
Selecteert, controleert, monteert en vervangt (snij)gereedschappen op de (houtbewerkings)machines
- Raadpleegt technische bronnen (werkstuktekeningen, instelgegevens, omrekeningstabellen, …)
- Houdt zich aan procedures en voorschriften
- Selecteert (snij)gereedschappen i.f.v. de uit te voeren bewerking
- Stelt verspaningssets samen
- Controleert (snij)gereedschappen (standtijd, mec/man, …)
- Verzamelt materiaal en gereedschap en beoordeelt de conformiteit ervan
- (De)monteert (snij)gereedschappen in/op de machine en stelt ze af
- Bergt (snij)gereedschappen veilig op
- Vervangt en onderhoudt (snij)gereedschappen
- Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
met inbegrip van kennis:
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van snijgereedschappen
- Kennis van verspaningstechnologie en -technieken
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Grondige kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines

Competentie 10:
Stelt (houtbewerkings)machines in en om
- Raadpleegt (technische) voorschriften en productfiches
- Stelt de juiste aanvoersnelheid en toerental in
- Stelt de parameters en coördinaten manueel of (semi)computergestuurd in
- Roept een CNC-programma op
- Voert eenvoudige aanpassingen uit in een CNC-programma
- (De)monteert en stelt hulpstukken en beveiligingen in
- Maakt een proefstuk
- Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van CNC-sturing
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van randapparatuur
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Grondige kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines

Competentie 11:
Controleert de veiligheidsvoorzieningen van de (houtbewerkings)machines
- Raadpleegt veiligheidsvoorschriften en leeft ze na
- Volgt informatie op, zowel ter plaatse als via beeldschermen
- Doet veiligheidscontroles aan de (houtbewerkings)machines
- Merkt afwijkingen, storingen of de nood aan preventief onderhoud aan de (houtbewerkings)machine op
- Evalueert veiligheidsrisico’s en neemt gepaste maatregelen
- Meldt problemen aan de verantwoordelijke
- Legt de werkzaamheden stil indien nodig
met inbegrip van kennis:
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Grondige kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines

Competentie 12:
Bewerkt onderdelen met (houtbewerkings)machines
- Houdt zich aan (technische) voorschriften en productiefiches
- Bepaalt de te gebruiken machines
- Controleert de beveiliging voor het opstarten
- Start, stopt en bedient de machines om hout te bewerken
- Schaaft tot ontruwde vlakken
- Zaagt op maat
- Boort gaten
- Brengt merktekens aan op de werkstukken (paringstekens, …)
- Brengt (gebogen) profileringen aan
- Maakt verbindingen
- Schuurt werkstukken tot de gewenste afwerkingsgraad op
- Maakt, indien nodig, gebruik van mallen
- Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
- Controleert de kwaliteit en maatvoering
- Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van CNC-sturing
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van randapparatuur
- Kennis van verspaningstechnologie en -technieken
- Kennis van bewerkingsmethodes
- Kennis van opspansystemen (manueel en machinaal)
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Grondige kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Grondige kennis van het productieproces van buitenschrijnwerk in hout
- Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor buitenschrijnwerk in hout

Competentie 13:
Vergaart onderdelen van buitenschrijnwerk in hout
- Leest (werk)tekeningen en plannen en leidt af welke onderdelen (demontabel) vergaard kunnen worden
- Bepaalt of bepaalde oppervlaktebehandelingen voor de vergaring moet komen
- Verlijmt verbindingsgedeelten
- Voegt de onderdelen volgens een logische werkvolgorde samen
- Past manuele en machinale opspantechnieken toe
- Past mechanische verbindingstechnieken toe (nagelen, nieten, schroeven, …)
- Verwijdert lijmresten
- Controleert de kwaliteit, haaksheid en maatvoering
- Stapelt en merkt voor de volgende productiefase
met inbegrip van kennis:
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van opspansystemen (manueel en machinaal)
- Kennis van lijmsoorten
- Kennis van montagetechnieken
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Grondige kennis van het productieproces van buitenschrijnwerk in hout
- Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor buitenschrijnwerk in hout

Competentie 14:
Behandelt oppervlakken van buitenschrijnwerk in hout (schuren, beschermen, afwerken, …)
- Houdt zich aan (technische) voorschriften en productiefiches
- Bereidt beschermings- en/of afwerkingsproducten voor
- Bereidt diverse ondergronden voor (schuren, ontstoffen, ontvetten, …)
- Brengt manueel en/of machinaal grond-, tussen- en afwerklagen aan
- Controleert visueel de kwaliteit van de behandelde oppervlakte
- Voert kleine herstellingen en retouches uit
- Brengt interne codering aan (etiketten, labels, …)
- Beschermt afgewerkte werkstukken en slaat ze op
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van beschermings-, onderhouds- en afwerkingsproducten voor buitenschrijnwerk in hout
- Kennis van voorschriften rond afval en gevaarlijke producten
- Kennis van informatiebronnen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van afwerkingstechnieken voor buitenschrijnwerk in hout
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van etikettering en productidentificatie
- Grondige kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
- Grondige kennis van het productieproces van buitenschrijnwerk in hout

Competentie 15:
Monteert en regelt beslag, hang- en sluitwerk aan buitenschrijnwerk
- Houdt zich aan (technische) voorschriften en productiefiches
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Voorziet uitsparingen voor beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen
- Stelt beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen samen
- Kort schuifbeslag af tot gewenste lengte
- Bevestigt beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen
- Regelt beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen af
met inbegrip van kennis:
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van montagetechnieken
- Grondige kennis van het productieproces van buitenschrijnwerk in hout
- Grondige kennis van beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen voor buitenschrijnwerk

Competentie 16:
Werkt houten buitenschrijnwerkelementen af
- Plaatst dichtingen
- Integreert andere materialen aan het buitenschrijnwerk (glas, smeedwerk, …)
- Regelt beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen
- Controleert de kwaliteit van het uitgevoerde werk
- Meldt problemen/afwijkingen aan leidinggevende/verantwoordelijke
met inbegrip van kennis:
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Grondige kennis van beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen voor buitenschrijnwerk

Competentie 17:
Voert preventief basisonderhoud uit van de (houtbewerkings)machines
- Merkt noodzaak aan technisch onderhoud op
- Plaatst de (houtbewerkings)machines in veiligheidsmodus voor het uitvoeren van onderhoud
- Houdt zich aan het onderhoudsplan en -richtlijnen
- Voert eenvoudige onderhoudswerkzaamheden uit
- Rapporteert problemen aan de technicus of de verantwoordelijke
- Registreert basisonderhoud
met inbegrip van kennis:
- Kennis van informatiebronnen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen
- Kennis van etikettering en productidentificatie
- Grondige kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines

Competentie 18:
Transporteert grondstoffen, constructieonderdelen en materialen (intern, op de werf)
- Houdt zich aan procedures en voorschriften
- Verplaatst veilig en op ergonomisch verantwoorde wijze
- Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
- Verpakt, beschermt voor transport (vochtigheid, temperatuur, lichtinval, …)
- Laadt, lost (interne) transportmiddelen conform de richtlijnen (max. gewicht, aantal, …)
- Bevestigt en beveiligt tegen vervoersrisico’s (het zekeren van ladingen, …)
- Transporteert op de werf of plaats van bestemming
- Past hef- en tiltechnieken toe
- Organiseert tussentijdse opslag op de werf rekening houdend met de werfomstandigheden
- Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van opslag- en stapeltechnieken
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van (interne) transportmiddelen
- Kennis van verpakkingstechnieken
- Kennis van laad- en zekeringstechnieken
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen

Competentie 19:
Stelt de situatie op de werf in functie van de eigen werkzaamheden vast en bereidt de plaatsing voor
- Neemt kennis van de eigen werkopdracht
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Controleert de levering (aantal, compleetheid, juistheid, …) in functie van de eigen werkzaamheden
- Neemt de planning door
- Beoordeelt de werf/ruwbouw (vloeren, muren, …) in functie van de eigen werkzaamheden
- Verzekert zich van de fysische en hygrothermische omgevingscondities en de geschiktheid van het gebouw voor het plaatsen van de onderdelen
- Traceert en controleert de nutsvoorzieningen, …
- Signaleert aanpassingen aan nutsvoorzieningen en/of omgeving aan leidinggevende/verantwoordelijke
- Bepaalt een optimale werkvolgorde
- Verwijdert losse en vaste elementen
- Brengt signalisatie aan
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van elektriciteit in functie van buitenschrijnwerk
- Basiskennis van milieuzorgsystemen en -voorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van functionele rekenvaardigheden
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Kennis van (veiligheids)pictogrammen

Competentie 20:
Plaatst buitenschrijnwerk in hout
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Voert kleine aanpassingen uit aan de omgeving (i.f.v. nutsvoorzieningen, openingen, …)
- Bevestigt buitenschrijnwerk aan de ruwbouw en aan elkaar
- Maakt sluitstukken tussen buitenschrijnwerk en de ruwbouw
- Voorziet uitsparingen voor te integreren onderdelen (verluchtingsroosters, …)
- Voorkomt koudebruggen en lekken in het lucht- en dampscherm
- Controleert de kwaliteit en maatvoering
- Meldt problemen aan leidinggevende/verantwoordelijke
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van elektriciteit in functie van buitenschrijnwerk
- Basiskennis van bouwknopen
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van hout en plaatmaterialen
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van bevestigingsmiddelen voor buitenschrijnwerk
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
- Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor buitenschrijnwerk in hout
- Grondige kennis van plaatsing- en bevestigingsmethodes voor buitenschrijnwerk in hout

Competentie 21:
Plaatst isolatiematerialen (thermisch, akoestisch, brandwerend, …)
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Plaatst de isolatie op uniforme en correcte wijze
- Controleert de kwaliteit van het uitgevoerde werk
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van brandwerende, thermische en akoestische isolatiematerialen
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van plaatsing en bevestigingsmethodes voor brandwerende, thermische en akoestische isolatie
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen

Competentie 22:
Plaatst lucht- en/of dampscherm
- Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
- Selecteert de vereiste lucht- en/of dampdichte lagen
- Plaatst het lucht- en/of dampscherm op uniforme en correcte wijze
- Voert doorbrekingen en integratie van elementen (ramen, installatiekanalen, …) luchtdicht uit
- Maakt luchtdichte aansluitingen tussen de banden en met andere delen van het gebouw
- Controleert de kwaliteit van het uitgevoerde werk
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van lucht- en dampscherm
- Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
- Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
- Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
- Kennis van plaatsing en bevestigingsmethodes voor lucht- en dampschermen
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen

Competentie 23:
Werkt houten buitenschrijnwerk af
- Stopt nagelgaten op
- Plaatst dichtingen
- Integreert andere materialen aan het buitenschrijnwerk (glas, smeedwerk, …)
- Regelt beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen
- Kit, indien nodig, af
- Controleert de kwaliteit van het uitgevoerde werk
- Meldt problemen/afwijkingen aan leidinggevende/verantwoordelijke
met inbegrip van kennis:
- Basiskennis van elektriciteit in functie van buitenschrijnwerk
- Kennis van materialen en gereedschappen
- Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
- Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
- Grondige kennis van beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen voor buitenschrijnwerk

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Kennis

Basiskennis van elektriciteit in functie van buitenschrijnwerk
Basiskennis van algemene principes EPB
Basiskennis van opslag- en stapeltechnieken
Basiskennis van beschermings-, onderhouds- en afwerkingsproducten voor buitenschrijnwerk in hout
Basiskennis van milieuzorgsystemen en -voorschriften in functie van de eigen werkzaamheden
Basiskennis van CNC-sturing
Basiskennis van brandwerende, thermische en akoestische isolatiematerialen
Basiskennis van lucht- en dampscherm
Basiskennis van bouwknopen

Kennis van communicatietechnieken
Kennis van voorschriften rond afval en gevaarlijke producten
Kennis van veiligheids-, gezondheids-, hygiëne- en welzijnsvoorschriften
Kennis van informatiebronnen
Kennis van vakterminologie
Kennis van werkdocumenten, tekeningen en plannen
Kennis van hout en plaatmaterialen
Kennis van materialen en gereedschappen
Kennis van elektrisch en pneumatisch handgereedschap
Kennis van technische voorschriften en aanbevelingen in functie van de eigen werkzaamheden
Kennis van randapparatuur
Kennis van afschrijfmethodes
Kennis van snijgereedschappen
Kennis van verspaningstechnologie en -technieken
Kennis van bewerkingsmethodes
Kennis van opspansystemen (manueel en machinaal)
Kennis van lijmsoorten
Kennis van montagetechnieken
Kennis van (interne) transportmiddelen
Kennis van verpakkingstechnieken
Kennis van laad- en zekeringstechnieken
Kennis van bevestigingsmiddelen voor buitenschrijnwerk
Kennis van plaatsing en bevestigingsmethodes voor brandwerende, thermische en akoestische isolatie
Kennis van plaatsing en bevestigingsmethodes voor lucht- en dampschermen
Kennis van afwerkingstechnieken voor buitenschrijnwerk in hout
Kennis van controle- en meetmethoden en -middelen
Kennis van functionele rekenvaardigheden
Kennis van kwaliteitsnormen, waarden en toleranties
Kennis van persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
Kennis van (veiligheids)pictogrammen
Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken
Kennis van etikettering en productidentificatie

Grondige kennis van ((C)NC-gestuurde) (houtbewerkings)machines
Grondige kennis van het productieproces van buitenschrijnwerk in hout
Grondige kennis van constructie- en verbindingstechnieken voor buitenschrijnwerk in hout
Grondige kennis van beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen voor buitenschrijnwerk
Grondige kennis van plaatsing- en bevestigingsmethodes voor buitenschrijnwerk in hout

Cognitieve vaardigheden

Communiceert effectief en efficiënt
Wisselt informatie uit met collega’s en verantwoordelijken
Rapporteert aan leidinggevenden
Werkt efficiënt samen met collega's
Volgt aanwijzingen van verantwoordelijken op
Maakt onderscheid tussen gevaarlijke en niet gevaarlijke producten en afvalstoffen
Vraagt om informatie in geval van twijfel over afvalstoffen
Respecteert bij het plaatsen de regels rond energieprestaties van gebouwen
Herkent asbesthoudende producten en reageert passend
Houdt zich aan de regels voor traceerbaarheid van producten
Ziet er op toe dat veiligheids- en milieuvoorschriften worden gerespecteerd
Neemt kennis van de eigen werkopdracht
Leest en begrijpt (werk)tekeningen en plannen
Controleert de aangeleverde (productie)gegevens (aantal, compleetheid, juistheid, …)
Neemt de planning door
Stelt correct en overzichtelijk een hout-, meet- en materiaalstaat op
Stelt een zaagplan op
Bepaalt de uit te voeren bewerkingen
Bepaalt een optimale werkvolgorde
Beheert administratie: houdt planning en eventuele documenten die de ploegbaas overgemaakt heeft bij
Signaleert tekorten
Stemt de hoeveelheid af op de opdracht
Houdt rekening met de interne codering
Bepaalt visueel hoe houtelementen optimaal uit bool of gevierschaald hout gehaald kunnen worden (zaagwijze, vezelrichting, tekening, gebreken van het hout, …)
Raadpleegt technische bronnen (werkstuktekeningen, instelgegevens, omrekeningstabellen, …)
Houdt zich aan procedures en voorschriften
Controleert (snij)gereedschappen (standtijd, mec/man, …)
Raadpleegt (technische) voorschriften en productfiches
Stelt de juiste aanvoersnelheid en toerental in
Stelt de parameters en coördinaten manueel of (semi)computergestuurd in
Roept een CNC-programma op
Voert eenvoudige aanpassingen uit in een CNC-programma
Raadpleegt veiligheidsvoorschriften en leeft ze na
Volgt informatie op, zowel ter plaatse als via beeldschermen
Houdt zich aan (technische) voorschriften en productiefiches
Bepaalt de te gebruiken machines
Controleert de beveiliging voor het opstarten
Leest (werk)tekeningen en plannen en leidt af welke onderdelen (demontabel) vergaard kunnen worden
Bepaalt of bepaalde oppervlaktebehandelingen voor de vergaring moet komen
Controleert de kwaliteit, haaksheid en maatvoering
Controleert visueel de kwaliteit van de behandelde oppervlakte
Controleert de kwaliteit van het uitgevoerde werk
Meldt problemen/afwijkingen aan leidinggevende/verantwoordelijke
Houdt zich aan het onderhoudsplan en -richtlijnen
Rapporteert problemen aan de technicus of de verantwoordelijke
Registreert basisonderhoud
Controleert de levering (aantal, compleetheid, juistheid, …) in functie van de eigen werkzaamheden
Beoordeelt de werf/ruwbouw (vloeren, muren, …) in functie van de eigen werkzaamheden
Verzekert zich van de fysische en hygrothermische omgevingscondities en de geschiktheid van het gebouw voor het plaatsen van de onderdelen
Signaleert aanpassingen aan nutsvoorzieningen en/of omgeving aan leidinggevende/verantwoordelijke
Voorkomt koudebruggen en lekken in het lucht- en dampscherm
Selecteert de vereiste lucht- en/of dampdichte lagen

Probleemoplossende vaardigheden

Past zich flexibel aan (verandering van collega’s, …)
Controleert de te verwerken grondstoffen en materialen en onderneemt actie bij afwijkingen (gebreken, vochtigheid, …)
Gebruikt controle-instrumenten en interpreteert de controlegegevens
Onderneemt actie bij onvoorziene omstandigheden of problemen
Merkt afwijkingen, storingen of de nood aan preventief onderhoud aan de (houtbewerkings)machine op
Evalueert veiligheidsrisico’s en neemt gepaste maatregelen
Legt de werkzaamheden stil indien nodig
Merkt noodzaak aan technisch onderhoud op

Motorische vaardigheden

Sorteert afval volgens de richtlijnen
Werkt ergonomisch
Gebruikt persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen
Organiseert zijn werkplaats rekening houdend met een logische werkvolgorde
Richt de werkplaats (ergonomisch) in
Beperkt stofemissie
Houdt de werkplek schoon
Bergt de eigen gereedschappen en hulpmiddelen op
Gebruikt (stof)afzuigapparatuur/installaties
Gebruikt (rol)steigers volgens instructies en veiligheidsregels
Gebruikt ladders volgens instructies en veiligheidsregels als toegangsmiddel
Gebruikt water voor taken & schoonmaak efficiënt
Gebruikt machines en gereedschappen efficiënt
Beperkt het lawaai: gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen, implementeert preventiemaatregelen voor omgeving
Meet op (hoogte, breedte, diepte, …)
Houdt de voorraad bij en vult aan
Neemt leveringen in ontvangst en controleert de leveringen
Selecteert, controleert en hanteert materialen/gereedschappen
Kantrecht en/of kort ruw hout af
Deelt plaatmateriaal optimaal in (richting, beschadiging, …)
Tekent uit te zagen onderdelen uit
Zaagt de onderdelen op de juiste afmeting uit volgens borderel of zaagplan
Stapelt zorgvuldig volgens een logische verwerkingsvolgorde
Brengt merktekens aan op de werkstukken (paringstekens, …)
Schrijft onderdelen volgens een éénvormige afschrijvingsmethode en maataanduiding af
Selecteert (snij)gereedschappen i.f.v. de uit te voeren bewerking
Stelt verspaningssets samen
Verzamelt materiaal en gereedschap en beoordeelt de conformiteit ervan
(De)monteert (snij)gereedschappen in/op de machine en stelt ze af
Bergt (snij)gereedschappen veilig op
Vervangt en onderhoudt (snij)gereedschappen
(De)monteert en stelt hulpstukken en beveiligingen in
Maakt een proefstuk
Doet veiligheidscontroles aan de (houtbewerkings)machines
Start, stopt en bedient de machines om hout te bewerken
Schaaft tot ontruwde vlakken
Zaagt op maat
Boort gaten
Brengt (gebogen) profileringen aan
Maakt verbindingen
Schuurt werkstukken tot de gewenste afwerkingsgraad op
Maakt, indien nodig, gebruik van mallen
Verlijmt verbindingsgedeelten
Voegt de onderdelen volgens een logische werkvolgorde samen
Past manuele en machinale opspantechnieken toe
Past mechanische verbindingstechnieken toe (nagelen, nieten, schroeven, …)
Verwijdert lijmresten
Stapelt en merkt voor de volgende productiefase
Bereidt beschermings- en/of afwerkingsproducten voor
Bereidt diverse ondergronden voor (schuren, ontstoffen, ontvetten, …)
Brengt manueel en/of machinaal grond-, tussen- en afwerklagen aan
Voert kleine herstellingen en retouches uit
Brengt interne codering aan (etiketten, labels, …)
Beschermt afgewerkte werkstukken en slaat ze op
Voorziet uitsparingen voor beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen
Stelt beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen samen
Kort schuifbeslag af tot gewenste lengte
Bevestigt beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen
Regelt beslag, hang-, sluit- en schuifmechanismen af
Plaatst dichtingen
Integreert andere materialen aan het buitenschrijnwerk (glas, smeedwerk, …)
Plaatst de (houtbewerkings)machines in veiligheidsmodus voor het uitvoeren van onderhoud
Voert eenvoudige onderhoudswerkzaamheden uit
Verplaatst veilig en op ergonomisch verantwoorde wijze
Verpakt, beschermt voor transport (vochtigheid, temperatuur, lichtinval, …)
Laadt, lost (interne) transportmiddelen conform de richtlijnen (max. gewicht, aantal, …)
Bevestigt en beveiligt tegen vervoersrisico’s (het zekeren van ladingen, …)
Transporteert op de werf of plaats van bestemming
Past hef- en tiltechnieken toe
Organiseert tussentijdse opslag op de werf rekening houdend met de werfomstandigheden
Traceert en controleert de nutsvoorzieningen, …
Verwijdert losse en vaste elementen
Brengt signalisatie aan
Voert kleine aanpassingen uit aan de omgeving (i.f.v. nutsvoorzieningen, openingen, …)
Bevestigt buitenschrijnwerk aan de ruwbouw en aan elkaar
Maakt sluitstukken tussen buitenschrijnwerk en de ruwbouw
Voorziet uitsparingen voor te integreren onderdelen (verluchtingsroosters, …)
Plaatst de isolatie op uniforme en correcte wijze
Plaatst het lucht- en/of dampscherm op uniforme en correcte wijze
Voert doorbrekingen en integratie van elementen (ramen, installatiekanalen, …) luchtdicht uit
Maakt luchtdichte aansluitingen tussen de banden en met andere delen van het gebouw
Stopt nagelgaten op
Plaatst dichtingen
Kit, indien nodig, af

Omgevingscontext

Dit beroep wordt uitgeoefend in de werkplaats en op bouwplaatsen (nieuwbouw), in bewoonde of in gebruik zijnde gebouwen (renovatie) binnen ondernemingen en vergt de nodige mobiliteit en contactvaardigheid.
Dit beroep wordt meestal in teamverband uitgeoefend, meestal in een onderneming waar de nodige flexibiliteit belangrijk is om zich aan te passen aan wijzigingen van planning, omgeving, weersomstandigheden, grondstoffen en machines.
De werkopdrachten worden vaak strikt afgebakend in de tijd en er heersen in veel gevallen strikte deadlines, wat resultaatgerichtheid, stressbestendigheid en doorzettingsvermogen vraagt.
De hout- en bouwsector kennen veel reglementeringen, normen, aanbevelingen en technische voorlichtingsfiches inzake kwaliteit, veiligheid, gezondheid, hygiëne, welzijn, milieu en duurzaam bouwen. Verspilling en de rijzende afvalberg dwingen tot een economische en ecologische omgang met en hergebruik van grondstoffen en materialen.
Binnen dit beroep maakt men gebruik van elektrisch en pneumatisch gereedschap. Dit kan gevaar inhouden voor het oplopen van snijwonden, het klem raken van de machine, de terugslag van het werkstuk en/of van de machine, het stoten tegen voorwerpen, gevaar voor elektrocutie, …
Bij het werken met machines kan er lawaaihinder en (hout)stof voorkomen.
De situatie op de werkplek kan het dragen van lasten en werken in moeilijke houdingen en omstandigheden impliceren.
Het bijblijven met de (technologische) ontwikkelingen binnen de sector vergt leergierigheid en het volgen van (verplichte) opleidingen.

Handelingscontext

Oog hebben voor kwaliteit en de tevredenheid van de klant door met zorg, toewijding en zin voor esthetiek te werken.
Op constructieve en gebruiksvriendelijke wijze uitwisselen van informatie met klanten, collega’s en derden.
Aandacht hebben voor gevaarlijke situaties, veiligheidssignalisatie op de werkplek/werf respecteren en persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen met zorg gebruiken en onderhouden.
Omzichtig omgaan met grondstoffen en producten, rekening houdend met veiligheidsvoorschriften.
Zorgvuldig en nauwkeurig gebruiken van (houtbewerkings)machines, gereedschappen en materialen.

Autonomie

Is zelfstandig in

het uitvoeren van de plannen en voorbereiden van de eigen werkzaamheden
het opmeten
het opstellen van de hout-, meet- en materiaalstaat
het opmaken van het zaagplan
het bepalen van zijn werkvolgorde
het uitvoeren van zijn werkzaamheden, het voorbereiden, bewerken, vergaren, (af)monteren, afwerken, plaatsen en controleren
het gebruiken van gereedschappen en machines
datgene wat binnen zijn opdracht en competentie ligt te veranderen en aan te passen indien nodig

Is gebonden aan

een ontvangen werkopdracht en tijdsplanning
veiligheids- en milieuvoorschriften, technische voorschriften, productfiches, werktekeningen en plannen

Doet beroep op

leidinggevende voor de werkopdracht, (productie)gegevens, planning, melden van problemen/storingen en bijkomende instructies
(onderhouds)technieker en/of derden voor storingen, technische interventies en/of onderhoud aan het machinepark

Verantwoordelijkheid

Werkt in teamverband
Werkt met oog voor veiligheid, milieu, kwaliteit en welzijn
Organiseert zijn werkplek veilig en ordelijk
Werkt op hoogte
Gebruikt stromen duurzaam en beperkt geluidshinder
Plant en bereidt de eigen werkzaamheden voor de productie voor
Controleert (de voorraad) grondstoffen en materialen (beschikbaarheid, tekorten, hoeveelheid, kwaliteitsafwijkingen, … )
Bereidt de grondstoffen voor op de werkopdracht (uitsmetten, opdelen, aftekenen, paren, …)
Selecteert, controleert, monteert en vervangt (snij)gereedschappen op de (houtbewerkings)machines
Stelt (houtbewerkings)machines in en om
Controleert de veiligheidsvoorzieningen van de (houtbewerkings)machines
Bewerkt onderdelen met (houtbewerkings)machines
Vergaart onderdelen van buitenschrijnwerk in hout
Behandelt oppervlakken van buitenschrijnwerk in hout (schuren, beschermen, afwerken, …)
Monteert en regelt beslag, hang- en sluitwerk aan buitenschrijnwerk
Werkt houten buitenschrijnwerkelementen af
Voert preventief basisonderhoud uit van de (houtbewerkings)machines
Transporteert grondstoffen, constructieonderdelen en materialen (intern, op de werf)
Stelt de situatie op de werf in functie van de eigen werkzaamheden vast en bereidt de plaatsing voor
Plaatst buitenschrijnwerk in hout
Plaatst isolatiematerialen (thermisch, akoestisch, brandwerend, …)
Plaatst lucht- en/of dampscherm
Werkt houten buitenschrijnwerk af

Attesten en voorwaarden

Er zijn geen wettelijke attesten of voorwaarden vereist.

Beroepskwalificatie

Deelkwalificaties

Download Word

Download pdf

Volledig dossier

Samenhang

Verwante OK('s)

Zoek je opleiding

Buitenschrijnwerker hout

Globaal

Titel

Definitie

Niveau (VKS en EQF)

Deelkwalificaties

Jaar van erkenning

Competenties

Opsomming competenties

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Kennis

Cognitieve vaardigheden

Probleemoplossende vaardigheden

Motorische vaardigheden

Omgevingscontext

Handelingscontext

Autonomie

Verantwoordelijkheid

Attesten en voorwaarden