Hoofdonderofficier bij defensie

Globaal

Titel

Hoofdonderofficier bij defensie

Deze benaming komt niet voor in de Competent-fiche 'Operationele leiding defensie' K170301 maar is de geldende term.

Definitie

Ondersteunt de lager officier bij het plannen, leiden en uitvoeren van opdrachten. Leidt een groep van ongeveer 30 tot 40 militairen en plant de taken ervan. Bereidt zichzelf en de groep voor op en neemt samen met hen deel aan de militaire en humanitaire operatie, teneinde de toegekende opdrachten van het hoger hiërarchisch echelon uit te voeren en bij te dragen aan de permanente evaluatie en continue verbetering van de werking op het eigen niveau.

Niveau (VKS en EQF)

5

Jaar van erkenning

versie 2, 2020

Competenties

Opsomming competenties

• Competentie 1:
  Functioneert volgens de geldende gedragsvereisten bij defensie
  • Analyseert problemen op de juiste manier met als doel een oplossing te vinden
  • Past zich gemakkelijk aan aan veranderende omstandigheden
  • Beheert doeltreffend zijn tijd
  • Herkent stresssignalen en neemt een gepaste houding aan teneinde hieraan te verhelpen
  • Past de ethos en de deontologische code van de organisatie toe
  • Gedraagt zich volgens de cultuur en de behoeften van de organisatie
  • Begrijpt en aanvaardt de verschillen tussen personen
  • Werkt samen op een constructieve manier
  • Wisselt begrijpelijk ideeën en opinies uit met de anderen
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van communicatietechnieken
  • Kennis van zijn rechten en plichten als militair, van de reglementaire voorschriften, de gedrags- en ethische regels en de waarden verbonden aan de staat van militair
  • Kennis van de algemene structuur van Defensie, de componenten (capaciteiten, karakteristieken, korpsen) en voornaamste stafdepartementen

• Competentie 2:
  Handelt deontologisch, loyaal en collegiaal
  • Handelt volgens de reglementaire voorschriften, de gedrags- en ethische regels en de waarden verbonden aan de staat van militair en zorgt ervoor dat de groep ernaar handelt
  • Gedraagt zich respectvol, zonder te discrimineren op vlak van seksuele geaardheid, geslacht, etnische origine, leeftijd, religie, cultuur,… en zorgt ervoor dat de groep zich ook zo opstelt
  • Neemt de nodige maatregelen in geval van intolerant of ongepast gedrag of het niet naleven van de waarden en regels
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van zijn rechten en plichten als militair, van de reglementaire voorschriften, de gedrags- en ethische regels en de waarden verbonden aan de staat van militair
  • Kennis van de algemene structuur van Defensie, de componenten (capaciteiten, karakteristieken, korpsen) en voornaamste stafdepartementen

• Competentie 3:
  Communiceert efficiënt en effectief met collega’s, de groep en het kader
  • Geeft zowel mondeling als schriftelijk op een gestructureerde, efficiënte en gepaste manier informatie door
  • Houdt rekening met het vertrouwelijk karakter van informatie en filtert informatie als echelon tussen de lager officieren en de ondergeschikten zodat ieder op zijn niveau over de nodige informatie beschikt
  • Geeft briefings waarin een gestructureerde argumentatie wordt opgebouwd en verdedigd
  • Organiseert, leidt en volgt vergaderingen efficiënt op
  • Past de reglementaire richtlijnen betreffende de militaire correspondentie toe
  • Gebruikt militaire afkortingen en conventionele tekens en interpreteert een gemarkeerde kaart correct
  • Gebruikt gevechtssignalen om elementaire inlichtingen te kunnen doorgeven of ontvangen
  • Gebruikt en onderhoudt communicatieapparatuur met verschillende gebruiksopties
  • Verstuurt en ontvangt berichten volgens de voorziene procedures
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van communicatieapparatuur
  • Basiskennis van gevechtssignalen
  • Kennis van kaartlezen
  • Kennis van communicatietechnieken
  • Kennis van de radioprocedure
  • Kennis van de militaire afkortingen en conventionele tekens
  • Kennis van rapporteringstechnieken
  • Kennis van vergadertechnieken
  • Kennis van elektronische systemen voor bevelvoering, controle, communicatie en informatie (C4I)
  • Kennis van informatieverwerving en -verwerking
  • Grondige kennis van de richtlijnen voor de militaire correspondentie

• Competentie 4:
  Ontwikkelt en onderhoudt de mentale en fysieke fitheid/conditie en legt dit op aan de groep
  • Traint het uithoudingsvermogen, de kracht en behendigheid in functie van de fysiek eisen verbonden aan de beroepsactiviteiten en de situatie
  • Doorstaat langdurige mentale en fysieke inspanningen
  • Neemt deel aan de voorziene proeven en testen
  • Voert individuele en collectieve drillbewegingen uit zowel met als zonder wapen
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van individuele en collectieve drillbewegingen

• Competentie 5:
  Ontwikkelt de eigen deskundigheid
  • Informeert zich over en volgt trends en ontwikkelingen in het vakgebied op
  • Identificeert de eigen ontwikkelingsbehoeften
  • Onderneemt actie om tegemoet te komen aan de eigen ontwikkelingsbehoeften
  • Neemt leeropportuniteiten aan om de eigen loopbaan uit te bouwen
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van de algemene structuur van Defensie, de componenten (capaciteiten, karakteristieken, korpsen) en voornaamste stafdepartementen
  • Kennis van de algemene defensiepolitiek van België en de plaats hiervan binnen Europa, NATO en in een algemene internationale context

• Competentie 6:
  Bereidt zichzelf en de groep voor op de opdracht (verkenning, gevecht, opstelling, bijstand,...)
  • Ontvangt en begrijpt een opdracht van het hoger echelon
  • Beoordeelt de factoren die van invloed zijn op de opdracht en aanvaardt hierbij de prioriteiten, noden en geplande acties van het hoger echelon
  • Past de principes voor risicoanalyse toe en adviseert het hoger echelon
  • Verzamelt en analyseert informatie voor de opdracht (instructiekaarten, plannen,…)
  • Plant de opdracht
  • Zet een opdracht van het hoger echelon om in concrete objectieven voor zichzelf en een correct geformuleerde opdracht voor de groep
  • Brengt de groep op de hoogte van de opdracht (doelstellingen, planning, aanpak,...)
  • Organiseert de groep
  • Maakt de individuele en/of collectieve uitrusting en ander materieel klaar voor de opdracht of laat dit klaarmaken
  • Neemt de nodige maatregelen om klaar te zijn voor de opdracht
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van individuele en collectieve uitrusting, systemen en bewapening (types, kenmerken, gebruik, effecten, onderhoud, herstellingen)
  • Kennis van de algemene structuur van Defensie, de componenten (capaciteiten, karakteristieken, korpsen) en voornaamste stafdepartementen
  • Kennis van de principes voor risicoanalyse
  • Kennis van informatieverwerving en -verwerking

• Competentie 7:
  Waarborgt de eigen veiligheid en die van collega’s, dient eerste hulp toe en ziet toe op de veilige en correcte handelwijze door de groep
  • Verzorgt de persoonlijke hygiëne
  • Past preventieve maatregelen toe om verwondingen of ontstekingen te voorkomen
  • Past preventiemaatregelen, maatregelen ter bevordering van het welzijn op de werkvloer en maatregelen voor de veiligheid op het werk toe, in het bijzonder op het vlak van de eerste hulp en brandbestrijding
  • Zorgt voor de eigen veiligheid en bescherming en die van de collega’s
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van arbeidsveiligheidsvoorschriften
  • Basiskennis van eerste hulp
  • Basiskennis van de symptomen van relevante aandoeningen
  • Basiskennis van preventiemaatregelen, welzijnsmaatregelen en veiligheidsmaatregelen
  • Kennis van de technieken voor de 'own force protection'

• Competentie 8:
  Bereidt de individuele en collectieve bewapening voor of laat ze voorbereiden en controleert ze
  • Voert onderhouds- en herstellingswerkzaamheden uit aan de individuele en collectieve bewapening van de groep
  • Controleert of de hoeveelheid munitie per wapen aanwezig is
  • Voert functiecontroles uit en dubbelcheckt
  • Meldt problemen die zelf niet op te lossen zijn aan de verantwoordelijke
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van individuele en collectieve uitrusting, systemen en bewapening (types, kenmerken, gebruik, effecten, onderhoud, herstellingen)

• Competentie 9:
  Gebruikt individuele en collectieve bewapening op een correcte en wettelijke manier
  • Vervult de rol van schootsdirecteur en leidt een schietstand op een veilige manier
  • Selecteert het te gebruiken type wapen en vuur in functie van het gewenste effect
  • Past de veiligheidsregels toe bij het bedienen van de individuele en collectieve bewapening van de groep
  • Geeft en voert schietorders uit en gebruikt de bewapening volgens de voorziene voorschriften
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van individuele en collectieve uitrusting, systemen en bewapening (types, kenmerken, gebruik, effecten, onderhoud, herstellingen)
  • Kennis van het veilig leiden van een schietstand
  • Grondige kennis van de veiligheidsvoorschriften bij het gebruik van bewapening

• Competentie 10:
  Bewaakt samen met de groep kritieke zones en punten
  • Past veiligheids- en beschermingsvoorschriften toe
  • Detecteert, analyseert en gaat gepast om met risico’s en gevaren
  • Gebruikt gevechtsuitrusting en bewapening op een correcte manier
  • Voert wacht-, observatie- of beveiligingsrondes uit
  • Controleert personen en voertuigen
  • Reageert gepast op een bedreiging of bij het ontdekken van onveilige situaties (munitie, mijnen, ongewenste personen,…) volgens de van kracht zijnde richtlijnen
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van explosieven, de veiligheidsvoorschriften en de te volgen procedures bij het behandelen van explosieven
  • Kennis van de regels/procedures van de militaire veiligheid
  • Kennis van CBRN-gevaren en van de beschermingsmaatregelen
  • Kennis van observatietechnieken
  • Kennis van individuele en collectieve uitrusting, systemen en bewapening (types, kenmerken, gebruik, effecten, onderhoud, herstellingen)
  • Kennis van de principes voor risicoanalyse

• Competentie 11:
  Voert de actie samen met de groep uit rekening houdend met de opdracht, de situatie en het terrein
  • Gebruikt de individuele en de collectieve uitrusting van de groep om in alle omstandigheden op het terrein te leven
  • Voert opdrachten uit op bevel
  • Observeert het gebied en situeert de gevarenzone/het gevaar
  • Past de operationele werkwijze aan in functie van de situatie en opdracht
  • Oriënteert zich met behulp van de beschikbare middelen: bepaalt de standplaats, een azimut naar een ander punt en een volgweg daarnaartoe
  • Gebruikt tactische vorderingstechnieken die aangepast zijn aan het terrein en bepaalt de eigen plaats in de groep volgens de tactische situatie
  • Treedt op vanuit een gedekte positie
  • Past het recht der gewapende conflicten toe
  • Gebruikt gevechtsuitrusting en bewapening op een correcte manier
  • Past basisgevechtstechnieken zonder wapens toe
  • Reageert gepast op een (CBRN)bedreiging
  • Respecteert het milieu in de mate van het mogelijke volgens de voorschriften en de situatie
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van milieuvoorschriften
  • Kennis van de regels/procedures van de militaire veiligheid
  • Kennis van het recht der gewapende conflicten
  • Kennis van CBRN-gevaren en van de beschermingsmaatregelen
  • Kennis van oriëntatietechnieken
  • Kennis van kaartlezen
  • Kennis van observatietechnieken
  • Kennis van individuele en collectieve uitrusting, systemen en bewapening (types, kenmerken, gebruik, effecten, onderhoud, herstellingen)
  • Kennis van basisgevechtstechnieken zonder wapens
  • Kennis van het leven in operationele omstandigheden
  • Kennis van individuele tactiek en vordering bij dag en nacht
  • Kennis van de principes voor risicoanalyse

• Competentie 12:
  Reageert gepast bij het ontdekken van ontploffingstuigen
  • Herkent ontploffingstuigen
  • Bepaalt de ligging van een explosief, mijn, … en bakent de zone af
  • Past individuele veiligheidsmaatregelen toe
  • Reageert correct volgens de procedures
  • Gebruikt opsporingsmaterieel
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van explosieven, de veiligheidsvoorschriften en de te volgen procedures bij het behandelen van explosieven
  • Kennis van de regels/procedures van de militaire veiligheid
  • Kennis van CBRN-gevaren en van de beschermingsmaatregelen

• Competentie 13:
  Geeft leiding aan een groep
  • Organiseert en superviseert een groep
  • Neemt in alle omstandigheden een voorbeeldfunctie aan en schat de gevolgen van het eigen gedrag in voor zichzelf en anderen
  • Past het leiderschapsmodel van defensie toe en gebruikt een leiderschapsstijl (directief of participatief) die aangepast is aan de situatie
  • Betrekt zo mogelijk een groep in de besluitvorming
  • Raadpleegt reglementen en richtlijnen (op vlak van tucht), baat deze uit en geeft er raad over aan het commando
  • Past de basisprincipes betreffende de administratie van het personeel toe en geeft er raad over aan het commando
  • Creëert een stimulerende werkomgeving waarin de medewerkers tot betere prestaties kunnen komen rekening houdend met hun behoefte aan zelfverwezelijking
  • Bevordert een goede sfeer en teamvorming
  • Herkent conflicten in de groep en reageert gepast
  • Motiveert een groep en moedigt creativiteit aan om alternatieve oplossingen uit te werken
  • Coacht een individu of een kleine groep
  • Geeft en ontvangt feedback
  • Voert evaluatie- en functioneringsgesprekken
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van de algemene structuur van Defensie, de componenten (capaciteiten, karakteristieken, korpsen) en voornaamste stafdepartementen
  • Kennis van motivatietechnieken
  • Kennis van conflicthantering
  • Kennis van groepsdynamiek
  • Kennis van feedback- en evaluatietechnieken
  • Kennis van het leiderschapsmodel van Defensie
  • Kennis van (directieve en participatieve) leiderschapsstijlen
  • Grondige kennis van de voorschriften i.v.m. tucht
  • Grondige kennis van de voorschriften voor de administratie van personeel

• Competentie 14:
  Organiseert de eigen taken en organiseert en volgt de taken van een groep op in het kader van de dagelijkse werking en het gevoerde beleid
  • Plant het geheel van de eigen taken en de taken van een groep rekening houdend met de doelen, prioriteiten, budget en personeel en past de planning zo nodig aan wijzigende omstandigheden aan
  • Past principes van project- en planningsmanagement toe
  • Delegeert bevoegdheden aan ondergeschikte leidinggevenden als de situatie het vereist
  • Stelt doelen voor de dagelijkse werking van een groep en bekijkt hoe deze bereikt kunnen worden
  • Verduidelijkt wat van (elk lid van) een groep verwacht wordt
  • Voorziet de noodzakelijke middelen en verzekert een optimaal gebruik ervan
  • Superviseert en controleert de uitvoering van de taken
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van de algemene structuur van Defensie, de componenten (capaciteiten, karakteristieken, korpsen) en voornaamste stafdepartementen
  • Kennis van project- en planningsmanagement
  • Kennis van het intern controlesysteem (ICS) van Defensie

• Competentie 15:
  Leidt de groep op
  • Volgt competenties van medewerkers op
  • Stelt een verbeteringsprogramma of een vormingsplan op voor een medewerker of een groep
  • Formuleert doelstellingen en legt deze uit
  • Werkt een motiverende leeractiviteit uit (over diverse onderwerpen) en bouwt daarbij voort op de reeds aanwezige competenties
  • Selecteert en gebruikt leermiddelen
  • Organiseert een leeractiviteit en stuurt deze zo nodig bij
  • Evalueert product en proces
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van de principes van didactiek
  • Kennis van informatieverwerving en -verwerking

• Competentie 16:
  Leidt acties
  • Geeft bevelen aan en begeleidt een groep met of zonder wapens
  • Past in alle omstandigheden bij het geven van een bevel het recht der gewapende conflicten toe evenals de inzetregels en waakt over de uitvoering ervan door de groep
  • Controleert en superviseert de uitvoering van de opdrachten
  • Detecteert problemen in het domein van de militaire veiligheid en reageert gepast volgens de van kracht zijnde richtlijnen
  • Stuurt de actie bij volgens de vastgestelde evoluties en omstandigheden
  • Ziet toe op de correcte toepassing van individuele en collectieve (CBRN) beschermingsmaatregelen en neemt de nodige acties zodat de groep kan functioneren, overleven en de opdracht kan verderzetten in gevaarlijke (CBRN) omstandigheden
  • Ziet erop toe dat de groep de milieuvoorschriften respecteert en neemt mogelijke maatregelen om de impact van militaire activiteiten op het milieu te beperken
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van milieuvoorschriften
  • Kennis van de regels/procedures van de militaire veiligheid
  • Kennis van het recht der gewapende conflicten
  • Kennis van de inzetregels
  • Kennis van CBRN-gevaren en van de beschermingsmaatregelen
  • Kennis van elektronische systemen voor bevelvoering, controle, communicatie en informatie (C4I)
  • Kennis van de principes voor risicoanalyse

• Competentie 17:
  Volgt materiële middelen en fondsen op en controleert deze
  • Plant het beheer van het materiaal
  • Voert het beheer van het materiaal uit of laat dit uitvoeren
  • Past de richtlijnen betreffende het beheer van fondsen correct toe
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van de richtlijnen voor het beheer van fondsen

• Competentie 18:
  Draagt samen met de groep bij aan ceremoniële aangelegenheden
  • Stelt een detachement, met of zonder bewapening, in plaats voor een militaire ceremonie
  • Past de richtlijnen betreffende de militaire eerbewijzen (een embleem, een rouwstoet,...) toe en laat deze uitvoeren
  • Past de reglementaire voorschriften betreffende de dracht van militaire kledij en eervolle onderscheiding toe en laat deze uitvoeren
• met inbegrip van kennis:
  • Kennis van de richtlijnen voor militaire eerbewijzen en de dracht van militaire kledij

• Competentie 19:
  Draagt bij aan de permanente evaluatie en continue verbetering van de werking op het eigen niveau
  • Tekent de processen van de eenheid uit, analyseert en verbetert deze
  • Analyseert, becommentarieert en evalueert concepten en doet voorstellen om deze aan te passen
  • Staat open voor veranderingen/de ontwikkeling van een nieuwe bedrijfscultuur
  • Past de principes van veranderingsmanagement toe
  • Helpt medewerkers bij het veranderingsproces en houdt daarbij rekening met de veranderingscurve
• met inbegrip van kennis:
  • Basiskennis van veranderingsmanagement
  • Kennis van de algemene structuur van Defensie, de componenten (capaciteiten, karakteristieken, korpsen) en voornaamste stafdepartementen
  • Kennis van het intern controlesysteem (ICS) van Defensie

Beschrijving competenties a.d.h.v. de descriptorelementen

Attesten en voorwaarden