Welke werkwoorden gebruiken we?
kennis in eigen woorden weergeven
kennis nauwkeurig weergeven, in wetenschappelijke terminologie
een juiste wetenschappelijke benaming geven voor een begrip, voorwerp, structuur
kennis uit het geheugen oproepen en verbinden aan gegeven bronmateriaal
toelichten / interpreteren
steunend op gegeven informatie (afbeelding, tekst,…) een uitleg geven voor iets
een specifiek voorbeeld van een algemeen concept of principe geven of steunend op een voorbeeld iets kunnen aantonen
verschillen en/of overeenkomsten vaststellen
classificeren / determineren / indelen
iets bij een bepaalde categorie of principe onderbrengen
verschillende elementen ten opzichte van elkaar situeren
oorzaken en gevolgen geven, motieven geven, motiveren waarom
een berekening maken en hierbij correct gebruik maken van wetenschappelijke terminologie, symbolen, SI-eenheden en wetenschappelijke notatie
verband(en) leggen tussen …
verbanden leggen tussen verschillende leerstofonderdelen, ideeën, problemen of situaties
vaststellen hoe elementen samenhangen / Vraagstukken oplossen
beoordelen / bespreken / argumenteren
een standpunt formuleren en met wetenschappelijke argumenten onderbouwen
uit gepresenteerde informatie een logische conclusie trekken
een oefening maken volgens een bepaalde procedure
A DE AARDE IN HET HEELAL
de structuur van het zonnestelsel beschrijven
de positie van de aarde in het zonnestelsel beschrijven en via bronmateriaal toelichten
de astronomische eenheid beschrijven
afstanden in het zonnestelsel beschrijven aan de hand van de astronomische eenheid
de structuur van het Melkwegstelsel beschrijven
de positie van de aarde in het Melkwegstelsel beschrijven
een lichtjaar definiëren
de structuur van het heelal beschrijven en toelichten
de positie van de aarde in het heelal beschrijven en toelichten
B DE BEWEGINGEN VAN DE AARDE
de zin en de duur van de aardrotatie beschrijven
de dagboog van de zon aan de hemelkoepel op het noordelijk halfrond beschrijven
het gradennet beschrijven aan de hand van de rotatie-as van de aarde
de afplatting van de aarde beschrijven
de afbuiging van winden en zeestromen beschrijven
de afwisseling van dag en nacht beschrijven
het gebruik van zomer- en wintertijd en de voor-en nadelen illustreren
tijdverschillen op aarde beschrijven en berekenen
de zin en de duur van de aardrevolutie beschrijven
de veranderlijke afstand aarde beschrijven -zon beschrijven en toelichten
de verschillen in dag- en nachtlengte in een jaar beschrijven voor het noordelijk halfrond
de dagboog van de zon aan de hemelkoepel en toelichten bij het begin van de seizoenen, voor een plaats op het noordelijk halfrond
de seizoenen beschrijven en toelichten als een gevolg van de aardrevolutie
het begrip schrikkeljaar beschrijven en een schrikkeljaar herkennen
evenaar, keerkringen en poolcirkels beschrijven en hun ligging verklaren
C ONTSTAAN EN EVOLUTIE VAN LANDSCHAPPEN
de tektonische platen herkennen op een kaart
de beweging van de platen als een gevolg van de zwaartekracht, de rugduwkracht en de subductietrekkracht verklaren
de soorten plaatbewegingen herkennen en beschrijven
de gevolgen van de platentektoniek
schildvulkanen en stratovulkanen beschrijven en vergelijken
vulkanisch actieve gebieden op kaart situeren
de begrippen epicentrum en hypocentrum definiëren en situeren
aardbevingsgebieden op kaart situeren
de gevolgen van een aardbeving in een gebied illustreren
de spreiding van aardbevingen en vulkanisme aan de hand van de plaatbewegingen verklaren
reliëfvormen als gevolgen van de platentektoniek, zoals ritsen of ruggen, diepzeetroggen, continentale platformen, kustgebergten en continentale gebergten situeren, herkennen, benoemen, beschrijven en hun ontstaan verklaren
de Grand Canyon langs de Colorado rivier (V.S.)
verwering, erosie en afzetting langs de Grand Canyon herkennen, benoemen, toelichten en verklaren
het verband tussen verwerings-, erosie- en afzettingsprocessen en inwendige krachten langs de Grand Canyon verklaren
de fasen in het ontstaan van de Grand Canyon situeren op de geologische tijdschaal
Europese quartaire gletsjerlandschappen
verwering, erosie en afzetting in een gletsjerlandschap herkennen ,benoemen, toelichten en verklaren
de fasen in het ontstaan van de Europese quartaire gletsjerlandschappen situeren op de geologische tijdschaal
verwering, erosie en afzetting in de Belgische kustvlakte herkennen, benoemen, toelichten en verklaren
de fasen in het ontstaan van de Belgische kustvlakte situeren op de geologische tijdschaal
verwering, erosie en afzetting in de Ardennen herkennen, benoemen, toelichten en verklaren
het verband tussen verwerings-, erosie- en afzettingprocessen inwendige krachten in de Ardennen verklaren
de fasen in het ontstaan van de Ardennen situeren op de geologische tijdschaal
D DE GEOLOGISCHE TIJDSCHAAL
de geologische tijdschaal
de begrippen era, hoofdtijdperk en periode beschrijven
het ontstaan van de eerste oceanen en de atmosfeer op de geologische tijdschaal situeren
de belangrijkste massa-extincties op de geologische tijdschaal situeren
de belangrijkste klimaatveranderingen situeren op de geologische tijdschaal
E HET WEST-EUROPESE WEER
aan de hand van een weerbericht of weerkaart
de temperatuur van een plaats aan de hand van geografische omstandigheden (vb. geografische ligging, invloed van de zeeën, reliëf, hellingsgraad,..) verklaren
de temperatuur van een plaats aan de hand van atmosferische omstandigheden (vb. bewolking, aangevoerde luchtsoort, menselijke invloed,…) verklaren
het ontstaan van wolken beschrijven
wolken van de cirrus-, cumulus- en stratusfamilie op beeldmateriaal herkennen
de wolken- en neerslagzones op een weerkaart en een satellietbeeld situeren
aan de hand van een weerbericht of weerkaart
de drukgebieden situeren
de windrichting beschrijven
de windkracht op een plaats verklaren
aan de hand van een weerbericht, weerkaart en satellietbeeld
fronten situeren
de verandering in de weerelementen bij de doortocht van een frontensysteem beschrijven en verklaren
een eenvoudige West-Europese weerkaart interpreteren
het gebied waarvoor een weerbericht geschreven is op een West-Europese weerkaart situeren
aan de hand van een West-Europese weerkaart of een weerbericht voor de komende uren de verandering in luchtdruk, windkracht, windrichting, bewolking, neerslag en temperatuur voorspellen
F RUIMTELIJKE ORDENING IN VLAANDEREN
ruimtegebruikskaart van Vlaanderen
stedelijke gebieden, buitengebieden en verbindingsgebieden, economische netwerken en poorten op kaarten en beeldmateriaal situeren
ruimtelijke spanningen en problemen
spanningen tussen verschillende ruimtegebruikers beschrijven, toelichten en illustreren
de oorzaken van de verstedelijking beschrijven, toelichten en illustreren
de gevolgen van verstedelijking beschrijven, toelichten en illustreren
het ruimtebeleid in Vlaanderen
de hoofddoelstellingen waarop het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen steunt beschrijven en illustreren
de principes van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen beschrijven en illustreren
de duurzaamheid van de principes van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen illustreren
onderzoek naar ruimtelijke verbanden: werken met 'Geopunt'
een plaats of regio situeren op de kaarten en satellietbeelden in www.geopunt.be
geografische informatie over een plaats of regio opzoeken in www.geopunt.be
geografische informatie over een plaats of regio opslaan in kaartlagen in een kaartvoorstelling in uit www.geopunt.be
het lokaliseren, opzoeken van informatie en maken van een kaartvoorstelling in uit www.geopunt.be beschrijven en illustreren
aan de hand van kaartvoorstellingen in uit www.geopunt.be verbanden tussen kaartlagen toelichten
uit een kaartvoorstelling met verschillende lagen in uit www.geopunt.be oplossingen voor een ruimtelijk probleem illustreren
G WISSELWERKING TUSSEN RUIMTELIJKE ASPECTEN EN ACTUELE GEOPOLITIEKE SITUATIES
het begrip ecologische voetafdruk beschrijven en toelichten
de verschillen in ecologische voetafdruk tussen regio’s en in de tijd verklaren
mogelijkheden om de ecologische voetafdruk te verkleinen beschrijven, toelichten en illustreren
mondiale klimaatverandering
het natuurlijk broeikaseffect als een noodzaak voor het huidige ecosysteem aarde beschrijven en toelichten
de oorzaken van de klimaatverandering beschrijven en toelichten
terugkoppelingsmechanismen in de klimaatverandering beschrijven, toelichten en illustreren.
het verband leggen tussen recente natuurverschijnselen zoals hogere temperaturen, overstromingen, orkanen… en de klimaatverandering
oplossingen om de klimaatverandering af te remmen beschrijven, toelichten en illustreren
de ongelijke voedselverdeling in de wereld
de ongelijke voedselverdeling beschrijven en illustreren
het verband tussen de ongelijke voedselverdeling en de bevolkingsevolutie beschrijven en illustreren
andere oorzaken van ondervoeding en overvoeding beschrijven, toelichten en illustreren
de gevolgen van ongelijke voedselverdeling in de wereld beschrijven, toelichten en illustreren
mogelijke oplossingen voor de ongelijke voedselverdeling beschrijven, toelichten en illustreren
de globalisering beschrijven, toelichten en illustreren
het verband tussen de bevolkingsevolutie en de globalisering beschrijven en illustreren
voor- en nadelen van de globalisering beschrijven en illustreren
uitputting van de grondstoffen
de uitputting van de grondstoffen aan de hand van bronmateriaal beschrijven en illustreren
oplossingen om het grondstoffentekort tegen te gaan beschrijven en illustreren
aan de hand van bronmateriaal de huidige migratiestromen beschrijven en illustreren
het verband tussen bevolkingsevolutie en migratiestromen toelichten, beschrijven en illustreren
andere push- en pullfactoren als oorzaken van migratiestromen beschrijven en illustreren
dwarsverbanden tussen actuele geopolitieke situaties
aan de hand van bronmateriaal beschrijven, toelichten en illustreren hoe actuele geopolitieke situaties met elkaar verband houden, elkaar versterken of tegenwerken.
Voorbeelden van dwarsverbanden zijn onder andere: klimaatopwarming veroorzaakt migratie/migratie versterkt de klimaatopwarming; economische evoluties beïnvloeden de klimaatverandering, de globalisering, het grondstoffenprobleem, ..