De studierichting Muziek kso omvat in het specifieke gedeelte een veelzijdig artistiek palet van zowel vocale als instrumentale expressievormen. Naast de algemene muzikale onderdelen word je geacht voldoende competenties te beschikken in de keuze van het hoofdinstrument.De grondigere voorbereiding die sommige vakken nodig hebben (onder andere de hoofddiscipline), is nodig voor de productevaluatie van de Examencommissie. Een grondige individuele voorbereiding van de muziektheorie en het instrument gaan hand in hand met het proces van het samen musiceren zoals in de vakken koorzang, instrumentaal ensemble, zangproef notenleer of instrumentaal ensemble.Dit niveau verwerf je met muziektechnische bagage op psychomotorisch niveau met de noodzakelijke vaardigheden om het muzikaal verwerken mogelijk te maken (mede door de omringingsvakken). Je moet je ook kunnen inleven in een compositie (affectief niveau) en deze op een artistiek verantwoorde wijze interpreteren. Deze niveaus lopen in de praktijk door elkaar en worden niet afzonderlijk behandeld.Je moet probleemoplossend kunnen denken. Om je op dit muzikaal technisch en communicatief niveau te brengen, verwachten we dat je je zelfstandig kan voorbereiden en in staat bent je persoonlijk en artistiek op voldoende niveau uit te drukken. Ook moet je de gevraagde documenten op de dag van het examen kunnen overhandigen.In het vak 'Creatief musiceren' mag je creatief omspringen met alle realistische middelen en het grafisch voelbaar weergeven in een partituur zonder muziektekens. Je combineert zinnen, thema's, vormen en ritmische figuren op een correcte creatieve manier.Bij het vak 'Koorzang' mag je uit een koorpartituur je eigen stem selecteren en deze melodielijn zingen in een correcte taal met besef van de inhoud van de tekst. Je hebt kennis over het leven, de stijl en andere belangrijkste werken van de componist en zijn/haar tijdgenoten.Je kan in het vak 'Dictie' jezelf met een duidelijke en klare stem tot een publiek richten met een correct Nederlands taalgebruik. Je stelt jezelf voor of leest een literair stukje voor in het correct Nederlands en niet in je eigen dialect of tussentaal die bij het dialect aanleunt.De einddoelstelling van dit deel is om voldoende bagage mee te geven om de leerstof verder te kunnen verfijnen en aan zelfstandig onderzoek te doen. Deze attitude, de verzelfstandiging van het artistieke leerproces, dient om je goed te kunnen voorbereiden op de artistieke uitvoering (het product). De vakfiches KSO 3 Muziek omvatten de vakken van de richting klassiek en niet de richtingen jazz/lichte muziek en musical.
ritmisch en melodisch:
ritmische en melodische structuren uitvoeren
ritmische en melodische structuren imiteren
ritmische en melodische structuren vervolledigen
muzikale vormen (canon, ABA-vorm, rondovorm) herkennen en toepassen
ritmisch en melodisch improviseren en experimenteren met lichaamsinstrumenten, vindingsinstrumenten, Orff en andere instrumenten en met de stem
Carl Orff en het instrumentarium
begeleidingstechnieken (ostinaat, tonica-begeleiding, bourdon) herkennen en toepassen op klein slagwerk en staafspellen
de gekende muzikale technieken vindingrijk gebruiken en tot een kleine compositie uitvoeren
Carl Orff-instrumenten en teksten
de Orff-instrumenten herkennen en bespelen
teksten en beelden interpreteren en op verantwoorde manier muzikaal toepassen (ritmeren)
voor verscheidene muziekstijlen openstaan
toonsoorten
bepaalde toonsoorten onderscheiden
muzikale zinnen in eenvoudige toonsoorten uitvoeren (hoogstens één # of één b)
eenvoudige I-IV-V begeleidingen bij deze muzikale zinnen toepassen
tonale melodieën op reeds geritmeerde teksten toepassen
teksten in strofen en refrein structureren
parameters van de dynamiek:
de verschillende muzikale parameters van de dynamiek (duur, hoogte, kleur, samenklank, tempo, …) toepassen
de opbouw van klankspelen met steeds wisselende parameters toepassen
creaties met fragmenten uit de bestaande literatuur vergelijken
avant-garde technieken:
nieuwe samenklanken (cluster, glijdende klank, ...) toepassen
de opbouw van klankspelen toepassen
een grafische notatie/notenbeeld analyseren en interpreteren
een grafische notatie/notenbeeld toepassen en verantwoorden
de ongebruikelijke speelwijze van de instrumenten toepassen
de technieken uit bestaande literatuur (repetitieve muziek, toevalsmuziek, …) onderzoeken en verwerken
geluiden die met behulp van de stem gerealiseerd kunnen worden, inventariseren en passende symbolen voor deze geluiden zoeken
spelingen met teksten (bijvoorbeeld herhalen van bepaalde medeklinkers, herhalen van lettergrepen, dynamische hoogteverschillen) toepassen
gehoor
het gehoor verfijnd toepassen (intonatie, harmonisch gevoel, ritmegevoel, tekstuitspraak, articulatie, relatie tekst/muziek, analytisch inzicht)
notenbeeld/grafische notatie
het notenbeeld/grafische notatie analyseren, interpreteren en toepassen
genres en stijlen
een gevarieerd aanbod van genres en stijlen (in groepsverband) uitvoeren
repertoirevorming:
een repertoire van verschillende stijlen en genres ontwikkelen en muzikaal begeleiden
soorten taal:
deze soorten taal herkennen, begrijpen, ordenen en toepassen
taaltekens
het meerduidig of gelaagd gebruik van taaltekens herkennen en toepassen
het belang van de context bij het coderen of decoderen van taaltekens herkennen en toepassen
argumentatieleer
het gebruik van taalhandelingen met louter communicatief of met interactioneel effect herkennen
individuele standpunten formuleren
een individueel betoog (individuele uiteenzettingen, gelegenheidstoespraken) uitvoeren
het gebruik van taalhandelingen begrijpen en toepassen in betogen en discussies (classificatie van argumenten, argumentatietypes en bewijsgronden, gebruik van stijlfiguren, opsporen van drogredeneringen)
voordracht
waardevolle teksten publieksgericht op een doorleefde manier voordragen
de gepaste spreektechniek en de uitspraak van het Algemeen Nederlands spontaan toepassen
teksten op expressieve wijze verklanken en vertolken
inzicht hebben in een aanzienlijke diversiteit aan tekstuele werkvormen en literaire stijlperioden (de evolutie van de Nederlandse poëzie in het bijzonder)
creatief musiceren
50%
koorzang
30%
dictie
20%
Je moet zelf op zoek naar leermiddelen om je examen voor te bereiden. De Examencommissie stelt zelf geen leermiddelen ter beschikking. Je kan ze kopen in een (online) boekhandel of ontlenen en raadplegen in een bibliotheek. De bibliotheken van de lerarenopleiding aan de universiteit of de hogeschool bieden heel wat leermiddelen aan.Bij elke nieuwe editie van de vakfiche actualiseren we deze bibliografie. Toch is het best mogelijk dat bepaalde werken niet meer verkrijgbaar zijn of dat nieuwe werken die al op de markt zijn nog niet zijn opgenomen. Ook websites veranderen al eens van naam of worden aangepast. Als je niet onmiddellijk op de juiste website terechtkomt, kan je die proberen te vinden via een goede zoekmachine.We maken bewust een selectie van leermiddelen die ons op dit ogenblik het meest aangewezen lijken om je voor te bereiden op onze examens. Zo willen we je helpen om je studie efficiënter aan te pakken. Je kan echter ook andere werken of cursussen gebruiken bij je voorbereiding op het examen.Hieronder staan enkele handboeken en verwijzen we naar websites of andere uitgaven die je ook kunnen helpen bij je voorbereiding.
Titel
Auteur
ISBN/Uitgever
ONDERDEEL: KOORZANG
Spreken en zingen
Eldar A.M. – Ed. Van Gorcum
90 232 3322 0
Tipboek zang
Pinksterboer Hugo
90 761 9208 1
Sesam atlas van de zangkunst + CD
Reinders Ank
90 557 4301 1
Complete vocal technique + CD
Satijn Cathrine
87 9867 972 4
In Koor: Natuurlijk Zingen!
Van Der Vinne Klazienen
9071939030
Ars Musica – Chorbuch für gemischte Stimmen (Band IV)
Wolsters Gottfried
Möseler Verlag Wolfenbüttel
ONDERDEEL: CREATIEF MUSICEREN
Musica pedagogisch hoger onderwijs
De Wispelaere A.M.
Van In
Muziekinstrumenten, zelf maken – zelf bespelen
Heerkens Ad
Hummeltje Tummeltje – muziek voor kleuters om te zingen, te dansen en te spelen op instrumenten
Muusses, Purmerend.
Het muziekboek voor kinderen. Luisteren, zingen, spelen en dansen met kinderen van 2 – 8 jaar
Kreusch Jacob D.
9789021306421
Orff-Schulwerk – Muziek voor kinderen (4 delen)
Orff Carl – Nederlandse bewerking Andries Marcel, Wuytack Jos
Schott
Ding-Dong
Bakker José
90 321 0437 3
Website
http://www.classical-composers.org
http://www.classical.net
http://www.componisten.net
http://www.ipl.org.div.mushist
http://www.klassiekemuziekgids.net
http://go.to/musicerendejeugd